مجلسی در گفت‌وگو با ایلنا:
پشت پرده سفر پمپئو به آفریقا و خاورمیانه/ راهبرد آمریکا برای تقابل با چین در قاره سیاه
کارشناس مسائل آمریکا گفت: اینکه آمریکا اعلام کرده به دنبال خنثی کردن اقدام‌های ایران در آفریقا است، تنها یک سناریوی برچسب‌زنی به حساب می‌آید، نه راهبرد منطقی و حساب شده.
«فریدون مجلسی» کارشناس مسائل آمریکا در تشریح ابعاد و دلایل سفر مایک پمپئو به آفریقا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برای تشریح سفر وزیر خارجه آمریکا به سه کشور آفریقایی، نخست باید به سیاست خارجی ایالات متحده در قبال قاره سیاه نگاه کرد. بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده‌اند که نوع نگاه ترامپ به آفریقا و کشورهای آن چندان مهم و خوش‌بینانه نبوده و حتی اظهارات وی نشان می‌دهد که او تمرکز خاصی بر آفریقا ندارد. نمونه این موضوع را در اعمال ممنوعیت سفر شهروندان آفریقایی به آمریکا مشاهده کردیم اما براساس آنچه اندیشکده‌های آمریکا و همچنین وزارت خارجه این کشور اعلام کرده، پمپئو قصد دارد در این سفر تا حدود زیادی با نفوذ ایران، روسیه و چین در آفریقا مقابله کند. اینکه گفته می‌شود وزیر خارجه آمریکا برای مقابله با تهدید ایران، برنامه سفر به سه کشور آفریقایی سنگال، آنگولا و اتیوپی را در دستور کار قرار داده است، یک نوع مبالغه‌گویی و بزرگنمایی به حساب می‌آید.
وی ادامه داد: قبل از سفر پمپئو به آفریقا، پنتاگون اعلام کرده بود که تعدادی از نظامیان خود را در آفریقا مستقر خواهد کرد و در آنجا هم بحث مقابله با ایران مطرح شده بود اما این موضوع تنها یک سناریوی برچسب‌زنی به حساب می‌آید و نمی‌توان ایران را از این طریق مورد هدف قرار داد. اینکه آنها می‌گویند برای مقابله با نفوذ روسیه در آفریقا دست به کار شده‌اند هم یک موضوع غلط به حساب می‌آید؛ چراکه روسیه منابع بسیار گسترده‌ای دارد و اساساً نیازی به منابع آفریقا ندارد اما در مورد چین موضوع کاملاً متفاوت است. باید متوجه باشیم که پکن چندین سال است که در حوزه آفریقا فعال شده و علاوه بر سرمایه‌گذاری‌های کلان، اقدام به استفاده از منابع کشاورزی و حتی اورانیومِ جغرافیای آفریقا کرده است. از سوی دیگر چین حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد و تامین غذای این جمعیت نیازمند نفوذ آنها در آفریقا است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به سناریوی آمریکا در آفریقا علیه چین، گفت: اینکه آمریکایی‌ها به دنبال هدف قرار دادن چین در جغرافیا آفریقا هستند یک موضوع کاملاً صحیح و یک استراتژی بلندمدت به حساب می‌آید؛ چراکه آنها می‌خواهند پکن را در بسیاری از عرصه‌ها اعم از سیاسی، اقتصادی و امنیتی کنترل کنند و به همین دلیل است که هرجا چین وارد میدان می‌شود، ایالات متحده هم استراتژی خود را براساس تقابل با آنها طراحی و اجرا می‌کند. مصداق بارز این موضوع را باید سخنان اخیر وزیر دفاع آمریکا در اجلاس سالانه مونیخ بدانیم. «مارک اسپر» به صورت واضح در کنفرانس امنیتی مونیخ اعلام کرد که تهدید شماره یک آمریکا، روسیه نیست بلکه چین تهدید بلامنازع این کشور به حساب می‌آید. از این منظر این تحلیل که گفته می‌شود آمریکا به دنبال هدف قرار دادن چین در آفریقا است، صحیح برآورد می‌شود.
مجلسی افزود: نکته‌ای که در این بین باید مورد اشاره قرار بگیرد این است که سناریوی آمریکا در آفریقا دقیقاً با مسائل خاورمیانه در ارتباط است. باید متوجه باشیم که عربستان سعودی در آفریقا از حیث ایدئولوژیک و اقتصادی نفوذ خوبی دارد و آنها هم به دنبال کسب منافع خودشان هستند ولی به هر ترتیب مسیر و هدف اصلیِ سفر پنج روزه پمپئو به آفریقا در خاورمیانه خلاصه می‌شود. براساس داده‌های رسانه‌ای، قرار بر این است که پمپئو پس از اتمام سفرش در آفریقا وارد عربستان و نهایتاً عمان شود و این موضوع نشان می‌دهد وزیر خارجه آمریکا پس از سفر به ریاض در مورد پرونده ایران و یمن و مسائل منطقه‌ای گفت‌وگو خواهد کرد و حتی احتمال دارد طرحی مبنی بر ائتلاف‌سازی در راستای معامله قرن مطرح شود، اما مسئله‌ای که در این بین بسیار مهم جلوه می‌کند نفوذ اسرائیل در آفریقا و همچنین تعمیق روابط با کشورهای این منطقه است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اخیراً شاهد بودیم که رئیس شورای انتقالی سودان با نتانیاهو دیدار کرد که جنجال‌های زیادی به راه افتاد. همین موضوع نشان می‌دهد که اسرائیلی‌ها به دنبال همسو کردن کشورهای آفریقایی در مورد پرونده معامله قرن با خود هستند و در این راستا برای آنها امتیازهای اقتصادی و سیاسی ویژه هم در نظر خواهند گرفت. شکی وجود ندارد که پمپئو پس از بازگشت از آفریقا و سفر به عربستان در مورد معامله قرن صحبت خواهد کرد اما باید متوجه باشیم که موضع ریاض از زمان ملک عبدالله کاملاً مشخص است. او نخستین‌بار اعلام کرد که روابط اعراب و اسرائیل باید طبق قطع‌نامه‌های سازمان ملل تعریف شود و همین موضوع تل‌آویو را به بن‌بست کشاند. بنابراین سفر پمپئو به آفریقا و پس از آن ورودش به عربستان و کشورهای منطقه به خوبی نشان می‌دهد یک سناریوی سه‌ضلعی که عبارتند از هجمه به منافع چین، تامین منافع اسرائیل و مانور سیاسی در سطح منطقه در دستور کار قرار دارد.
