استاد دانشگاه کلمبیا در گفتوگو با ایلنا:
حمله آمریکا به مواضع الحشد الشعبی نقض حاکمیت عراق بود/ اشتباه محاسباتی کاخ سفید نسبت به رفتار مردم عراق/ واشنگتن انتظار چنین واکنشی را نداشت
عضو انستیتو مطالعات جنگ و صلح در مؤسسه آرنولد سالتزمان گفت: استفاده از نیروهای هوایی به این شکل در خاک عراق نهتنها زیر پا گذاشتن حاکمیت یک کشور، بلکه نمود آشکاری از آن است اما واشنگتن اینگونه حساب کرده بود که با توجه به تظاهراتی که در ماههای گذشته در عراق جریان داشته، چنین حملهای واکنش خاصی را از سوی مردم به دنبال نخواهد داشت و خشم عراقیها همچنان متوجه دولت این کشور باقی خواهد ماند. چهبسا ایالات متحده امیدوار بود که عراقیها این حمله را نقض حاکمیت خود قلمداد نکنند.
به گزارش ایلنا، روز یکشنبه بود که چند پهپاد چندین موضع نیروهای الحشد الشعبی در عراق و سوریه را هدف قرار دادند. وزارت دفاع آمریکا طی بیانیهای این حمله را تایید کرد. در این بیانیه آمده است که پنج موضع در سوریه و عراق هدف حمله قرار گرفته است. در این حملات هوایی، ۲۵ نفر به شهادت رسیدند.
در ادامه، روز گذشته -سهشنبه- تظاهرکنندگان عراقی مقابل درب اصلی سفارت آمریکا در بغداد تجمع کرده و خواستار تعطیلی این سفارت و اخراج نیروهای آمریکایی از عراق شدند.
تجمعی که ابتدا از تقاطع میدان الحریه تا تقاطع دانشگاه بغداد و با هدف تشییع پیکر شهدای حشدالشعبی آغاز شد، ولی در ادامه معترضان وارد منطقه سبز بغداد شدند. شرکتکنندگان در این تظاهرات شعار مرگ بر آمریکا سر داده و بر حمایت خود از حاکمیت ملی کشورشان تاکید کردند.
پروفسور «رابرت جرویس» استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل در دانشگاه کلمبیا و از اعضای انستیتو مطالعات جنگ و صلح در مؤسسه آرنولد سالتزمان است. از آثاری که این پژوهشگر و تحلیلگر به رشته تحریر درآورده است میتوان به «منطق تصاویر در روابط بینالملل»، «معنای انقلاب هستهای» و «روانشناسی روابط بینالملل» اشاره کرد. آنچه در پی میآید گفتوگوی ایلنا با این نویسنده و چهره صاحبنام آکادمی است.
حمله هوایی آمریکا به مواضع حشد الشعبی، نمود آشکاری از نقض حاکمیت عراق بود
رابرت جرویس با اشاره به حمله هوایی نیروهای آمریکایی به مواضع حشد الشعبی در روزهای گذشته به خبرنگار ایلنا گفت: شکی نیست که از منظر فنی این حمله نقض حاکمیت عراق و نقض استقلال این کشور به حساب میآید. استفاده از نیروهای هوایی به این شکل در خاک عراق نهتنها زیر پا گذاشتن حاکمیت یک کشور، بلکه نمود آشکاری از آن است.
الحشد الشعبی در مبارزه با داعش بسیار مفید ظاهر شد
وی گفت: این حمله از یک منظر مایه تعجب بود، اما نمیشود اظهار داشت که امکان پیشبینی آن وجود نداشت. آمریکا در دو سال گذشته بارها نسبت به رشد ایران در عراق ابراز نگرانی کرده است، چه در زمینه سیاست عراق و چه شبهنظامیان مردمی.
رابرت جرویس در ادامه گفت: نکته مهم این است که نباید از یاد برد نیروهای مردمی عراق مانند الحشد الشعبی در مبارزه با داعش بسیار مفید ظاهر شدند و در ایستادگی در برابر تروریسم کمکهای شایانی کردند. ضمن اینکه خود ایران نیز با داعش مخالف است و مبارزه میکند.
وی افزود: پس از خروج داعش از عراق و خالی کردن پایگاههایش، اتحاد خاموشی که میان ایران و آمریکا در این نکته وجود داشت، رنگ باخت. از اینجا بود که نگرانیها در زمینه نیروهای مردمی الحشد الشعبی شکل گرفت.
باید در برابر سیاست فشارحداکثری آمریکا علیه ایران ایستاد
رابرت جرویس اظهار داشت: ضمنا، این را هم نباید از یاد برد که سیاست اصلی آمریکا اعمال فشار حداکثری بر ایران است، سیاستی که البته باید در برابر آن ایستاد. از زمان روی کار آمدن دولت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری آمریکا، این سیاست شدت نیز گرفته است. بنابراین، با توجه به سابقه این اختلافها و همچنین سیاستی که ایالات متحده پیش رو دارد، از جهتی نمیتوان از این رویداد ابراز تعجب بیش از حد کرد. زمینه مشخصی برای این موضوع وجود دارد. شکست داعش خلائی را ایجاد کرد که به بسیاری مشکلات انجامید!
آمریکا روی واکنش مردم محاسبات اشتباهی کرده بود
این تحلیلگر در رابطه با تجمعهای اعتراضی برگزارشده در برابر سفارت آمریکا در بغداد که در واکنش به این حملات صورت گرفته، عنوان کرد: پرسشی که باید مطرح کرد این است که آیا دولت آمریکا انتظار چنین واکنشی را داشت؟ حدس من این است که آمریکا انتظار چنین واکنشی را نداشت.
واشنگتن اینگونه حساب کرده که با توجه به تظاهراتی که در ماههای گذشته در عراق جریان داشته، چنین حملهای واکنش خاصی را از سوی مردم به دنبال نخواهد داشت و خشم عراقیها همچنان متوجه دولت این کشور باقی خواهد ماند. چهبسا ایالات متحده امیدوار بود که عراقیها این حمله را نقض حاکمیت خود قلمداد نکنند.
تظاهراتی که امروز شاهد آن هستیم نشاندهنده خشم مردم است
وی ادامه داد: بنابراین آمریکا روی واکنش مردم محاسبات اشتباهی کرده بود. نمیتوان گفت که این دیدگاه منطقی نبود! البته وقایع بعدی نشان داد که این تصور اشتباه بود! تظاهراتی که امروز شاهد آن هستیم نشاندهنده خشم مردم است. محکومیت این حمله از سوی آیتالله سیستانی هم تاثیر مهمی در این رابطه داشت.
شاید طرفهای درگیر به این نتیجه برسند که مسیر گفتوگو و سازش از درگیری و تنش بهتر است
او در رابطه با اینکه آیا در روزهای آینده شاهد افزایش تنشها در منطقه خواهیم بود یا خیر؟ گفت: راستش پیشبینی بدتر شدن اوضاع معمولا در اکثر موارد درست از آب درمیآید. همهچیز بستگی به عملکرد گروههای درگیر دارد. اما به نظر من، پرسش مهمی که باید پرسید این است که وقایع جاری چه تاثیری بر سیاست در عراق میگذارد، خاصه آنکه در حال حاضر سپهر سیاسی این کشور چندان پرفروغ نیست. همیشه ممکن است که در چنین مواقعی ماحصل، بهشکلی دور از انتظار، مثبت از آب درآید! البته کسانی چون من که در زمینه سیاست کار میکنند معمولا انتظار دارند اوضاع بدتر شود و مرگ و ویرانی به بار آید، اما گاه چنین بحرانهایی باعث میشود که طرفهای درگیر اندکی عقب نشسته و به این نتیجه برسند که مسیر گفتوگو و سازش از درگیری و تنش بهتر است.
احساسات ضدآمریکایی مردم و نخبگان عراقی، ترامپ را در برابر انتخابهای دشواری قرار میدهد
وی در ادامه گفت: با این اوصاف، ترسها معمولا عینیت بیشتری پیدا میکنند. اگر احساسات ضدآمریکایی طرف عراقی و همچنین مردم و نخبگان افزایش یابد و موضوع حضور ایالات متحده در این کشور بدل به مسئلهای تعیینکننده شود، این امر دولت ترامپ را در برابر انتخابهای دشواری قرار میدهد.
این استاد دانشگاه کلمبیا تصریح کرد: آمریکا ممکن است نیروهایش را از عراق به سمت مرز با سوریه هدایت کند. نباید از یاد برد که عناصر داعش در مرز میان این دو کشور وجود دارند. با این حال، ترامپ از کاهش نیروها در سوریه سخن به میان آورده بود. بنابراین، از منظر سیاسی این اقدام برای او سخت خواهد بود. با این حال، وزارت دفاع از این اقدام استقبال میکند.
رابرت جرویس گفت: تلاش برای کاهش تنشها با دولت عراق در این زمینه میتواند به اختلاف در داخل دولت ایالات متحده بینجامد. ضمنا خوب میدانیم که دولت آمریکا سیاستهای یکدست و منطقی چندانی هم ندارد. بنابراین میتواند قضیه برای واشنگتن دشوار شود.