دستمالچیان در گفتوگو با ایلنا تشریح کرد:
دلایل سفر «اسماعیل هنیه» به ترکیه و قطر/ ابعاد دور جدید فعالیتهای سیاسی حماس
سفیر پیشین ایران در لبنان گفت: مصر به عنوان تنها کانال ارتباط زمینی با غزه، مجوز سفرهای رئیس دفتر سیاسی حماس را صادر کرده و این نشان از ظهور معادلات جدید در منطقه دارد.
«احمد دستمالچیان» سفیر پیشین ایران در لبنان با اشاره به دلایل آغاز سفرهای رئیس دفتر سیاسی حماس در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برای بررسی دلایل شروع سفرهای اسماعیل هنیه به ترکیه، قطر و مالزی نخست باید به این موضوع اشاره شود که چرا دستگاه اطلاعاتی مصر مجوز شروع سفرهای وی را صادر کرده است؟ به عبارتی دیگر شاید پرسش بسیاری از مخاطبان این باشد که شروع سفرهای هنیه چه ارتباطی به صدور مجوز از سوی قاهره دارد؟ واقعیت این است که تنها ارتباط زمینی غزه با جهانِ خارج از طریق مصر صورت میگیرد؛ از این جهت برای اینکه هنیه بتواند از غزه خارج شود و با سایر کشورها ارتباط برقرار کند باید به مصر سفر کند و از آنجا به اقصینقاط دنیا منتقل شود. از این جهت مصر و دستگاه اطلاعاتی این کشور به عنوان صادرکننده مجوز سفر وی به حساب میآید.
وی ادامه داد: طی یک سال و نیم گذشته که سفرهای هنیه با مشکل روبهرو شده بود، انتقادهای زیادی به مصر صورت گرفت اما باید بدانیم که این کشور تابع سیاستهای ایالات متحده و اسرائیل است. اینکه چرا هنیه به کشورهایی مانند ترکیه، قطر و مالزی سفر خواهد کرد ریشه در تفکرات اخوانی این جریان و ارتباط آنها با دوحه و آنکارا دارد. در این میان بسیاری معتقدند که سفر رئیس دفتر سیاسی حماس به قطر به دلیل دارا بودن ریشه اخوانی آنها میتواند در عادیسازی روابط میان دوحه و ریاض تاثیر منفی بگذارد، اما به هر ترتیب سفرهای هنیه به نوعی کنشگری جدید جنبش حماس در سطح کلان تلقی میشود. سفر او به ترکیه هم در این راستا قابلیت تحلیل دارد؛ چراکه آنکارا هم به نوعی در حال خطدهی به حماس است که همسو بودن ایدئولوژی اخوانی آنها با یکدیگر یکی از دلایل این ارتباط است. از این جهت به خوبی میفهمیم که چرا اسماعیل هنیه برای نخستین سفرهای خود ترکیه و قطر را انتخاب کرد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه ترکیه و قطر در حال هدایت و نقطهگذاری سیاستهای حماس هستند، گفت: آنکارا و دوحه به نوعی در حال شکل دادن و خطدهی آینده حماس و فعالیتهای این جریان هستند. حتی زمزمههایی در این میان وجود دارد که احتمال میرود در خصوص استقرار دفتر حماس در قطر صحبتهایی میان هنیه و مقامهای این کشور رد و بدل شود اما به هر ترتیب نگرانی بسیاری از ناظران بینالمللی مخدوش شدن مجدد روابط نصف و نیمه قطر با عربستان است؛ چراکه اخیراً وزیر خارجه قطر اعلام کرده که دوحه هیچ ارتباطی با اخوانالمسلمین ندارد و همین موضوع نگرانیهای زیادی را در مورد آینده عادیسازی روابط میان دو کشور برجسته میکند. لذا باید منتظر بود و دید در اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس که در ریاض برگزار میشود چه اتفاقی خواهد افتاد و آیا اختلاف میان عربستان و قطر از میان خواهد رفت یا خیر.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آنچه در وضعیت فعلی مشخص خواهد بود این است که تحولات فلسطین و همچنین منطقه در هالهای از ابهام قرار دارد و چشمانداز سیاستهای فعلی مشخص نیست، اما به نظر میرسد حماس و اسماعیل هنیه در حال هماهنگی برای برنامههای آینده خود هستند. اینکه ترکیه و شخص اردوغان از حماس حمایت میکند، دلیلی جز ارتباطهای ایدئولوژیک با محوریت اخوانالمسلمین ندارد؛ به گونهای که آنکارا سعی دارد مانع از خفه شدن این جریان فلسطینی شود و نهایتاً همه به دنبال آن هستند تا در مورد حماس به یک راهحل میانه دست پیدا کنند. بنابراین سفرهای هنیه به خوبی نشان میدهد که دور جدید فعالیتهای حماس آغاز شده و حتی احتمال دارد هنیه در کوالالامپور و در حاشیه نشست سران اسلامی با سران کشورهایی مانند مالزی، ترکیه، پاکستان، اندونزی و قطر دیدار کند.