لاسجردی در گفتوگو با ایلنا:
ناآرامیهای جنوب عراق در ریاض طراحی شده بود/ نخستوزیر بعدی عملگرا نباشد، بحران عمیقتر میشود
کارشناس مسائل منطقه گفت: وقایع نجف و ناصریه تجمیع دخالت خارجی به علاوه عدم حل و فصل مشکلات اقتصادی و اجتماعی بود که با توجه به جغرافیای آن، در ریاض طراحی شده بود.
«حسن لاسجردی» کارشناس مسائل منطقه در تشریح ابعاد و آخرین وضعیت سیاسی و امنیتی عراق در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برای تحلیل وضعیت فعلی عراق باید به این نکته توجه کنیم که وقایع رخ داده در نجف و ناصریه موضوع جدیدی به شمار نمیرود بلکه این اتفاقها ادامه بحرانی است که از دو ماه قبل رخ داده و حالا وارد فاز جدید شده است. پرسش اصلی این است که چرا عراق به این وضعیت دچار شده و یکباره ظرف کمتر از ۴۸ ساعت دو استان در جنوب این کشور دچار به هم ریختگی امنیتی و اجتماعی میشوند؟ آنچه مشخص است و برای تحلیل وضعیت فعلی باید به آن اشاره کنیم، علاوه بر دخالتهای خارجی، مشکلات داخلی و عدم محقق شدن مطالبات اجتماعی و سیاسی مردم این کشور است. این روند موجب شده شرایط از اعتراضها و مطالبهگری عمومی به معضل و چالش امنیتی تبدیل شود. در این میان مولفههایی وجود دارد که بخش اعظم آن، ریشه در دخالت کشورهای خارجی و سیاست آنها براساس منافع کلانشان دارد.
وی ادامه داد: اگر دقت کنیم میبینیم که قبل از این اتفاقها، معاون ترامپ در سفر غیرمنتظره به شمال عراق با مقامهای اقلیم کردستان دیدار کرد اما هیچ ملاقاتی با مقامهای دولت مرکزی بغداد انجام نداد و به نظرم این اقدام، بسیار مفهومی و مهم بود. ایالات متحده در وضعیت فعلی به دنبال آن است تا دولتی را در عراق روی کار بیاورد که تابع واشنگتن باشد. بخشی از اقدامات ایالات متحده به نقطهگذاری راهبردی آنها برمیگردد و بخش دیگر به قطع نفوذ ایران و متحدانش در این کشور مربوط است. در این میان شرایط اقتصادی، حقوق نجومیِ مقامات سیاسی و امنیتی، فساد اداری و سهمخواهی احزاب باعث شده تا مردم به امکانات اولیه زندگی خود دست پیدا نکنند و تجمیع این مولفهها باعث به هم ریختگی در بغداد و سرایت آن به استانهای جنوبی عراق شده است. از این منظر آنچه در وضعیت کنونی اهمیت دارد و باید مورد بررسی قرار بگیرد، این است که کدام کشورهای خارجی در حال ابلاغ خط نفوذ خود به داخل عراق هستند؟
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت با اشاره به خطدهی خارجی در اتفاقهای اخیر، گفت: شاهد آن هستیم که زورآزماییِ قدرتهای منطقهای بدون هیچ توجیهی در اقصی نقاط عراق و سایر کشورهای غربآسیا تلفات و هزینههای بسیار زیادی را به جا میگذارد. اینکه عربستان سعودی به صورت مستقیم اعلام میکند برای هدف قرار دادن منافع ایران در عراق از تمام توان خود استفاده میکند یا اینکه ایالات متحده به صورت پنهانی دست به خطدهیهای میدانی و تخریب سیاسی عراق در جهت تامین منافعش میزند، نشان میدهد که پرونده فعلی عراق را تنها نمیتوان به صورت تکقطبی مورد تحلیل قرار داد. در این میان بسیاری از تحلیلگران و ناظران بینالمللی معتقدند که حل و فصل اختلاف میان تهران با ریاض و آمریکا میتواند تاثیر بسزایی در معادلات داشته باشد اما باید متوجه باشیم که بحث فقط بر سر این موضوع نیست؛ بلکه به وضوح میبینیم عدهای در داخل با تحریک خارجی دست به تهدید مرجعیت و بسیج مردمی عراق میزنند و در نهایت شاهد آن هستیم که کنسولگری ایران در نجف را به آتش میکشند.
لاسجردی افزود: تمام اندیشکدهها، رسانهها و حتی افکار عمومی که در جریان مسائل عراق قرار دارند به خوبی میدانند که این مدل از تهدیدها و اقدامات انفعالی مانند آتش زدن کنسولگری ایران در نجف مستقیماً از سوی عربستان و ایالات متحده طرحریزی شده است. به عبارتی دیگر، معادلات اخیر به خصوص درگیریها در ناصریه و نجف که منجر به کشته و زخمی شدن صدها تن شده، تنها یک کارگردان اصلی به نام عربستان و ایالاتمتحده دارد. در این فضا استعفای عادل عبدالمهدی به عنوان نخستوزیر این کشور به خوبی نشان میدهد که وی خطر اوضاع فعلی را از طریق خطبه مرجعیت درک کرده و برای جلوگیری از ریخته شدن خونهای بیشتر به کنار رفته است. معتقدم که عبدالمهدی به خوبی روند اتفاقات دو ماه گذشته را تحلیل و درک کرده و به نظرم راهی برای او جز استعفا، باقی نمانده بود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: یکی از دلایلی که باعث استعفای نخستوزیر عراق شد، عدم همراهی سایر طیفهای سیاسی و جناحهای مستقر در ساختار قدرت عراق بود. اینکه دیده میشود شخصی مانند «مقتدی صدر» عملاً او را مورد حمله قرار میدهد یا جریانهای دیگر براساس منافعشان عبدالمهدی را به سمت بحران و استعفاء سوق میدهند به خوبی نشان میدهد که او هیچ راهی جز کنارهگیری از قدرت ندارد. این روند نه تنها در عراق بلکه متاسفانه در کشورهایی مانند لبنان و دولتهایی که از سیستم طایفهای یا دموکراسی انجمنی استفاده میکنند، بارها اتفاق افتاده و شک ندارم که مجدداً هم اتفاق میافتد. در اینجا بسیاری معتقدند که کنارهگیری عادل عبدالمهدی میتواند اوضاع عراق را آرام کند اما موضوع این است که نفر بعدی که به عنوان نخست وزیر عراق انتخاب میشود چگونه میخواهد این اوضاع به هم ریخته را مدیریت کند؟ بدون تردید اگر چهره عملگرا به عنوان نخستوزیر انتخاب شود شرایط تا حدودی بهتر خواهد شد اما شرط آن، نخبه و متخصص بودن آن است.