تحلیلگر سیاسی عراق در گفت‌وگو با ایلنا:
نظام پارلمانی در عراق ناکارآمد بوده است/ حاکمیت قانون در نظام ریاستی مانع بازتولید دیکتاتوری در عرصه قدرت می‌شود
تحلیلگر سیاسی عراق تأکید کرد که نظام ریاستی بهتر از نظام پارلمانی است، چرا که مشروط به استمداد از قانون اساسی است و این امر مانع بازگشت مجدد دیکتاتوری به عرصه قدرت می‌شود.
عراق اخیرا شاهد ظهور موج اعتراض‌های شدیدی علیه عملکرد دولت و رواج فساد و بیکاری و ضعف خدمات عمومی متاثر از عدم حاکمیت قانون و فقدان ساختار سیاسی کارآمد است.
به دنبال این جریان در حال حاضر مطالباتی برای تغییر نظام پارلمانی و تبدیل آن به نظام ریاستی وجود دارد که دلیل آن را شکست نظام پارلمانی در بسط سیطره قانون در روند تصمیم‌گیری‌های سیاسی و ناکارآمدی آن در حل مشکلات کشور می‌دانند.
در این میان برخی مخالفت‌ها نیز با تغییر نظام وجود دارد که مهمترین دلیل خود را بازتولید دیکتاتوری در نهاد قدرت می‌دانند.
«علاء الخطیب»، تحلیلگر سیاسی و نویسنده و فعال رسانه‌ای عراقی مقیم لندن در تشریح زمینه‌های این مطالبات و آثار تغییر نظام در عراق در گفت‌وگو با خبر نگار ایلنا گفت: در حال حاضر انسدادی در جریان عملیات سیاسی وجود داشته و به گونه‌ای کج‌دار و مریز ادامه دارد، چرا که بنیان آن اشتباه است. بدترین سیستم اتخاذ شده در این فرایند، نظام سهمیه است که حاکمیت دولت را تقسیم و تصمیم سیاسی را از بین برده است. بنابراین درخواست‌هایی برای بازگشت حاکیمت تصمیم سیاسی وجود دارد، چرا که نظام ریاستی ضامن این حاکمیت بوده و زمینه گسترده‌ای را برای ساخت کشور فراهم می‌کند.
خطیب گفت: به اعتقاد من نظام ریاستی بهتر از نظام پارلمانی است، چرا که مشروط به استمداد از قانون اساسی است و این امر مانع بازگشت مجدد دیکتاتوری به عرصه قدرت می‌شود.
وی درباره زمینه این درخواست‌ها گفت: این طرح از مدتی پیش توسط «نوری المالکی» نخست‌وزیر سابق عراق در جریان انتخابات ۲۰۱۴ مطرح شد اما کُردها با آن مخالفت کردند زیرا آنها به زعم خود از دیکتاتوری نهفته در سیستم ریاستی که مقصود آنها دیکتاتوری اکثریت است، بیم دارند و اهل تسنن نیز با آنها در این موضوع هم عقیده هستند، اما باید گفت که این ترس زاییده توهم است و مبنای حقیقی ندارد.
این تحلیلگر سیاسی عراق در پاسخ به مطالبه اخیر رئیس ائتلاف فتح برای تغییر نظام در این کشور گفت: ائتلاف فتح تنها ائتلافی نیست که خواستار تغییر نظام موجود به نظام ریاستی است بلکه بسیاری از تشکل‌ها به احیای روح عملیات سیاسی از طریق نظامی که دو عنصر مرکزیت و قدرت را تضمین کند، چشم دوخته‌اند. در حال حاضر این عقیده وجود دارد که نظام پارلمانی فعلی در اداره دولت شکست خورده و بلکه عامل انتشار فساد از طریق بروکراسی و تأخیر در اجرای تصمیم‌های اتخاذ شده و نیز توافق‌هایی که موجب نقض عملکرد دولت شده بوده است.
وی در توضیح دلیل مخالفت ائتلاف سائرون با تغییر نظام نیز گفت: ائتلاف سائرون با نظام ریاستی مخالف است، چرا که معتقد است در این نوع سیستم چنانکه در حال حاضر صاحب تصمیم یری و نفوذ است، نمی‌تواند اعمال قدرت داشته باشد. علاوه بر این مخالفت سائرون، مخالفتی سیاسی است نه اینکه مستند به قانون و یا بر مبنای حقیقت باشد اما رئیس این ائتلاف معتقد است که نظام ریاستی موجب پدید آمدن مشکلات فراوانی با کُردها و اهل تسنن برای تسلط حزب اکثریت بر رأس قدرت و حکومت می‌شود، چنانکه «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر عراق نیز چنین اعتقادی دارد.
خطیب در پایان تأکید کرد که موفقیت برای انتقال از نظام پارلمانی به نظام ریاستی به میزان اختیاراتی بستگی دارد که به رئیس‌جمهور داده می‌شود و علاوه بر آن، گذر از این مرحله مستلزم ترک سیستم سهمیه و تکیه بر سیستم قانون است.
