رئیس مرکز عربی مطالعات ایران:
انشعابهای داعش به زودی ظهور میکنند/ مریدان البغدادی به دنبال انتقامجویی در سراسر جهان
رئیس مرکز عربی مطالعات ایران گفت: شبکههای داعش همانند القاعده در سراسر دنیا و خصوصاً در غرب نظارهگر اوضاع هستند؛ کشورها هر لحظه منتظر خبر ناگوار باشند.
«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران با اشاره به کشته شدن سرکرده داعش و آینده این جریان تروریستی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: داعش در وضعیت کنونی از حیث ماهیت، به یک جسد تبدیل شده است؛ چراکه ضربههای حشدالشعبی عراق و ارتش سوریه به این جریان تروریستی در هر دو کشور باعث شد تا تلفات زیادی به بدنه اصلی و همچنین سوارهنظام آن وارد شود و حالت فرسایشی به خود بگیرد. از حیث سلسله مراتبی و تشکیلاتی باید بگویم که هدف قرار دادن ابوبکر البغدادی به معنای تیر خلاص بر پیکره داعش بود و البته در این میان هدف و نیت اصلی آمریکا در عملیات اخیر هم باید مورد نظر قرار بگیرد. اینکه گفته میشود دونالد ترامپ و به صورت کل ایالات متحده قصد دارد تا از کشته شدن البغدادی به نفع خود در انتخابات ۲۰۲۰ استفاده کند، تا حدودی درست است اما نباید تمام تحلیل را به این سمت جهتدهی کرد.
وی ادامه داد: رئیسجمهوری آمریکا طی ۲۴ ساعت بعد از کشته شدن البغدادی قلعه تبلیغاتی برای خودش ساخت و در رأس آن ایستاد تا به همه بگوید که این اقدام در دولت او انجام شده است؛ بدیهی است که او به دنبال استفاده از این موضوع در داخل و خارج آمریکا به نفع خود بوده اما واکنشها در مورد کشته شدن البغدادی در منطقه کاملاً متفاوت بود. اگر اخبار یا اظهارنظرهای رسانههای منطقهای را مورد بررسی قرار دهیم میبینیم که ساکنان خاورمیانه و خصوصاً شهروندان عراق و سوریه آنگونه که ترامپ میگوید، از مرگ البغدادی خوشحال نشدند. اگر البغدادی در سال ۲۰۱۴ یا ۲۰۱۴ کشته میشد بدون تردید اقدام آمریکا به خبر بسیار مهم در منطقه تبدیل میشد اما اینکه رهبر یک گروه تروریستی پس از فروکش کردن جنگ هشت ساله در منطقه توسط واشنگتن حذف میشود، از حیث میدانی و سیاسی نمیتواند ارزش چندانی داشته باشد. چراکه قوای داعش و انسجام آن کاملاً پراکنده شده و در اینجا آمریکا تنها از کارت سیاسی و رسانهای این پرونده به نفع خود استفاده کرده است.
این تحلیلگر مسائل منطقه با اشاره به آینده داعش پس از کشته شدن البغدادی گفت: داعشِ بعد از البغدادی به مراتب مهمتر خواهد بود. باید توجه کرد که این جریان تروریستی از درون القاعده متولد شد، در صورتی که القاعده به اندازه داعش خشن نبود. به همین دلیل من معتقدم که داعش دچار انشعاب و زایمان مجدد میشود و جریانهایی که از درون آن بیرون میآیند، بدون تردید وحشیتر و خشن تر خواهند بود. باید توجه داشت که پس از کشته شدن «اسامه بنلادن» سازمان تروریستی القاعده در افغانستان و پاکستان فعال بود و در نقاط دیگر جهان کمتر به چشم میخوردند. در مقابل، داعش شبکه گستردهتری نسبت به القاعده در سراسر دنیا دارد و به همین دلیل پس از کشته شدن البغدادی میتوانند دست به اقدامهای بسیار خطرناکی بزنند که حتی جنبه انتقامجویی خواهد داشت.
صدقیان افزود: وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرده بود که داعش حدود ۱۴ تا ۱۸ هزار نفر نیرو در اختیار دارند و قسم خوردهاند که تا آخرین روز با البغدادی بمانند. سوال اصلی این است: حالا که البغدادی کشته شده چه اتفاقی برای این حجم از عناصر خواهد افتاد؟ تردید وجود ندارد که آنها نسبت به گذشته خطرناکتر میشوند. این شبکهها در افغانستان، پاکستان، سوریه، عراق، نیجریه، لیبی، یمن و غیره نیروهای عملیاتی دارند و در خاک اروپا هم به صورت پنهان نظارهگر تمام وقایع هستند که مانند یک بمبساعتی کار میکنند. معتقدم که پس از البغدادی انشعابهای بیشتر و هستههای جدیدتر بروز خواهد کرد و همین جریانها از تمام کشورها و افراد موردنظرشان انتقام خواهند گرفت؛ این دقیقاً تحریک مجدد ایدئولوژی مُرید و مراد است که عاقبت آن نه تنها بسیار خطرناک خواهد بود بلکه احتمال دار در نقاطی تسویه حسابها رخ دهد که هیچکس فکرش را نمیکند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ترامپ مجدداً سعی کرد با استناد به سخنان هیلاری کلینتون محرک داعش و تشکیل شدن این سازمان تروریستی را به دموکراتها نسبت دهد که در وضعیت کنونی و با توجه به نزدیک بودن انتخابات این موضوع کاملاً طبیعی است؛ اما نکته اینجاست که اگر آمریکا را دلیل تشکیل داعش بدانیم باید منتظر خیزش و ظهور جریانجدید از این جنس در اقصی نقاط دنیا باشیم. در اینجاست که دهها ابوبکر البغدادی دیگر متولد خواهند شد و تا زمانی که واژه و رفتار تروریسم توسط ایالات متحده در سراسر دنیا تعریف میشود نمیتوانیم به ریشهکن شدن تروریسم امید داشته باشیم. باید توجه کرد که نام و کارت داعش سوخته است و حتی بعثیهای عراق هم نمیخواهند نامشان در کنار داعش و البغدادی قرار بگیرند. اما این بدان معنا نیست که بعث در عراق دست از شیطنت برداشته، بلکه آنها به دنبال اسم و جریان اصلی هستند. اگر امروزه میگوییم بعث در عراق و به خصوص در تظاهرات اخیر دست دارد به این معنا نیست که با پرچم یا نام حزب بعث وارد میدان میشوند، بلکه نام خود را تغییر دادهاند. همین موضوع در مورد داعش هم صادق است؛ آنها با نام و آرایش جدید در جای دیگر ظهور خواهند کرد و باید منتظر انشعابهای جدید باشیم.