یادداشتی از سیدرضا صدرالحسینی؛
داعش چگونه از «چشمه صلح» سیراب میشود؟
خروج نیروهای آمریکا از شمال سوریه و لشکرکشی ترکیه به این منطقه، داعش را از خواب بیدار کرد و حالا باید منتظر پیامدهای آن در منطقه باشیم.
«سیدرضا صدرالحسینی» تحلیلگر مسائل خاورمیانه طی یادداشتی برای ایلنا به تشریح دلایل و پیامدهای عملیات چشمه صلح در گریختن اعضاء داعش از اردوگاهها و زندانهای شمال سوریه پرداخت که به شرح ذیل از نظر میگذرد:
عملیات نظامی «چشمه صلح» که هفت روز از آغاز آن میگذرد نه تنها تبعات سیاسی بلکه تبعات امنیتی و نظامی زیادی برای منطقه و سوریه به دنبال داشته است. از یکسو حملههای تجاوزکارانه ترکیه باعث آواره شدن هزاران شهروند در مناطق شمالی سوریه شده که از سال ۲۰۱۶ تاکنون، سومین بار است که ساکنان این مناطق آواره میشوند. بدیهی است در وضعیت فعلی به دلیل برودت هوا در مناطق کوهستانی، این مساله میتواند قربانیهای زیادی بر جای بگذارد و متاسفانه در فاز انسانی هیچ توجهی به پیامدهای آن نشده است.
اما نکته اصلی و فقراتی این پرونده، بحث بیدار شدن هستههای خفته داعش در سوریه و در تمام منطقه است. ترکیه با استدلال غلط مبنی بر اینکه در حال مقابله با تروریسم است دست به حملاتی زد که خروجی آن تحریک هستههای پنهان داعش در سوریه و سراسر منطقه بود. این در حالیست که تروریستها در یک سال گذشته در منطقه سوریه تا حد زیادی ساکت بودند اما بر اساس آمار تعداد زیادی از عناصر داعش موفق به فرار از زندانهای سوریه شدند که عملیات نظامی ترکیه دلیلی بر آزادسازی پتانسیل آنها بوده است. داعش عملاً همانند گذشته نتوانسته بود تحرکی انجام دهد ولی گزارشها حاکی از آن است که پس از حمله ترکیه به بخشی از زندانهای سوریه در شرق فرات شرایط به گونهای پیش رفته است که کردها توان حفاظت از این زندانها و اردوگاهها را ندارند. در این میان مقامهای کرد از دو روز پیش رسماً اعلام کردند حفاظت و حراست از زندانها و اردوگاههایی که عناصر داعش در آنها نگهداری میشدند را تعلیق کردند و این موضوع میتواند به یک بمب ساعتی گسترده با قدرت تخریب ماورایی تبدیل شود. با توجه به آموزشهایی که عناصر داعش در طول هشت سال جنگ در سوریه دیدهاند احتمال آن وجود دارد که شبکههای جدید تروریستی در سوریه، عراق و سایر کشورهای منطقه تشکیل شود و از این منظر خطر اقدامات تروریستی نسبت به گذشته دوچندان شده است.
موضوعی که پیش از هر چیز دیگر باید مورد نظر قرار بگیرد، این است که نهادها و سازمانهای بینالمللی (مانند سازمان ملل) بهرغم اعلام قبلی ترکیه مبنی بر آغاز حمله به شمال سوریه هیچ تمهیدی برای حفاظت و حراست از اردوگاهها و زندانهای مذکور نیندیشیدند و همین موضوع به راحتی میتواند جریانهای قدیمی تروریستی در سوریه را مجدداً احیا کند.
استدلال غلط ترکیه برای برقراری امنیت در عمق ۳۰ کیلومتر و طول ۴۸۰ کیلومتر باعث فروریختن قواعد بینالمللی شده که تمام آن از سوی آنکارا نقض شده است. اقدام بسیار عجولانه و تخریبی ترکیه باعث میشود نه تنها داعش بلکه ۳۶ هزار عضو القاعده در استان ادلب فضا را برای خیزشهای مجدد خود مناسب ببینند. به نظر میرسد تبعات این مساله به حدی خطرناک است که نه تنها روسیه بلکه کشورهای اروپایی از استرالیا گرفته تا فرانسه، آلمان و هلند نسبت به این موضوع هشدار دادهاند.