تحلیلگر مسائل آفریقا در گفت‌وگو با ایلنا:
حفتر به دنبال خشکاندن ریشه اخوان‌المسلمین در لیبی است/ تقابل امارات و عربستان با نفوذ ترکیه و قطر در بالاترین حد قرار دارد
احمد بخشی گفت: نگاه سعودی‌ها و اماراتی‌ها به لیبی، کاملاً ایدئولوژیک است اما ترکیه و قطر به منافع اقتصادی فکر می‌کنند.
«احمد بخشی» تحلیلگر مسائل آفریقا در تشریح دلایل درگیری میان نیروهای ارتش ملی لیبی و ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: پرونده لیبی در وضعیت فعلی درگیر مسائلی است که تا به امروز تاریخ این کشور آنرا به خود ندیده است. در این مسیر ارتش ملی لیبی به رهبری «ژنرال خلیفه حفتر» چند ماهی است که به دستور کشورهایی مانند امارات، عربستان، فرانسه، بریتانیا و آمریکا به سوی طرابلس حرکت کرده و در حال انهدام مواضع دولت وفاق ملی لیبی در این شهر است. در اوایل پیشروی خلیفه حفتر با عنوان مبارزه با تروریسم مطرح شد اما هم‌اکنون کاملاً مشهود است که لیبی به زمین سهم‌خواهی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شده است. در این مسیر چند روزی است که شاهد تهدید و تقابل نیروهای خلیفه حفتر و ترکیه هستیم که تا حد گروگانگیری اتباع ترکیه و حتی ساقط شدن پهپاد آنها پیش رفت.
وی ادامه داد: واقعیت این است که در پرونده لیبی ترکیه و قطر به دنبال حمایت دولت قانونی طرابلس هستند و در مقابل آنها امارات و عربستان به همراه فرانسه، بریتانیا و آمریکا قرار دارند که دقیقاً نشان می‌دهد سطح تقابل تا چه حدی افزایش پیدا کرده است. آنکارا و حزب عدالت و توسعه که در وضعیت کنونی زمام امور را در دست دارد، در زمان بهار عربی به دنبال منافع خود بود و در این مسیر از تمام جریان‌های اسلامی حمایت کرد. تا جایی که در آن زمان احمد داوود اوغلو (نخست‌وزیر وقت ترکیه) راهبرد عمق استراتژیک را مطرح کرد و از آنموقع تاکنون حمایت ترکیه از دولت وفاق ملی لیبی جریان دارد. در این مسیر خلیفه حفتر که از سوی رقبای ترکیه و قطر (امارات و عربستان) مورد حمایت قرار دارد، رسماً وارد مجادله با ترکیه و حامیان دولت وفاق ملی شده است؛ چراکه آنها دولت طرابلس را دشمن و رقیب خود می‌دانند.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به افزایش تنش میان ترکیه و خلیفه حفتر، گفت: هدف خلیفه حفتر از اعمال فشار بر ترکیه این است تا آنکارا را مجاب کند تا از حمایت قطر دست بردارد اما واقعیت این است که دولت وفاق ملی لیبی مورد حمایت و تایید جامعه جهانی قرار دارد. در این میان موضوعی که باعث بروز و تشدید اختلاف می‌شود این است که نگاه حفتر در تضاد کامل با ترکیه و قطر و حتی جامعه جهانی قرار دارد؛ حفتر و متحدان وی رسماً دولت وفاق ملی لیبی را کتمان و به دنبال سرنگونی آن هستند که در این مسیر کشورهای اروپایی هم به اردوگاه حامیان حفتر اضافه شده‌اند. لذا در صورت ادامه این مجادله شاهد برخورد منافع و تشدید درگیری خواهیم بود؛ چراکه لیبی نه تنها دارای ذخایر نفت بسیار غنی و باکیفیت است بلکه از منظر ژئوپلیتیکی هم برای تمام قدرت‌ها مهم است.
بخشی افزود: سیاست و مدل نگاه ترکیه و قطر به لیبی بر اساس ساختار نظام‌بین‌الملل نیست بلکه بر اساس منافع اقتصادی که در چارچوب نظام بین‌الملل گنجانده شده ترسیم و راهبری می‌شود. از این منظر این سیاست با راهبرد کشورهایی مانند عربستان، امارات یا سایر دولت‌های اروپایی بسیار تفاوت دارد؛ چراکه ریاض و ابوظبی حامل نگاه ایدئولوژیک به لیبی هستند. آنها اخوان المسلمین و تفکر این جریان را برای خود به مانند یک زهر کشنده قلمداد می‌کنند و در اینجاست که تضاد منافع میان هر دو طرف به وقوع می‌پیوندد. از این جهت این منازعه به قوت خود ادامه خواهد داشت.
وی در پایان افزود: داده‌های میدانی و سیاسی موجود به خوبی نشان می‌دهد که لیبی قابلیت و پتانسیل تبدیل شدن به محل رقابت دولت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را دارد و حتی استعداد خیزش نیروهای بنیادگرا و اناع حلقه‌های تروریستی را دارا است. وضعیت سیاسی امنیتی در این کشور به شدت شکننده است و به این تفاسیر تضاد منافع میان بازیگران این پرونده ادامه خواهد داشت و کشورهای منطقه هم از این وضعیت به نفع خود استفاده خواهند کرد. به گونه‌ای ترکیه و قطر تنها به منافع اقتصادی چشم دوخته‌اند اما عربستان و امارات به دنبال تخم‌ریزی و بنیان گذاشتن ایدئولوژی خود و خشکاندن ریشه‌های تفکر اخوان‌المسلمین هستند. بنابراین صحنه میدانی لیبی بر همین اساس و روال ادامه خواهد داشت و به نظرم جامعه ملل و شورای امین هم در مورد تحرک خاصی انجام خواهد داد.
