سفیر پیشین ایران در افغانستان:
آلمان به دنبال نمایش سیاسی بیهدف در پرونده صلح است/ تناقض در رفتار ارگ، آمریکا و طالبان مانع صلح خواهد بود
سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت: کشورهای اروپایی مانند آلمان هر از گاهی برای ویترین سیاست داخلی خود دست به اقدام بینتیجه در پرونده افغانستان میزنند که یک راهبرد نخنما قلمداد میشود.
«فداحسین مالکی» سفیر اسبق ایران در افغانستان در تشریح دلایل برگزاری نشست بینالافغان به دعوت قطر و آلمان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: قرار بر این است در اوایل هفته آتی نشست بینالافغان به میزبانی دفتر سیاسی طالبان در دوحه برگزار شود که آلمان و قطر پیشنهاد دهنده آن به شمار میروند اما مساله مهم این است که اگر نگاهی گذرا به وضعیت سیاسی افغانستان از یک دهه و نیم گذشته تاکنون بیاندازیم، به خوبی میبینیم که چندین کنفرانس در مورد صلح افغانستان توسط کشورهای اروپایی، آمریکا و حتی برخی از دولتهای عربی برگزار شده اما هیچ خروجی از آن بیرون نیامده و تا به امروز هم هیچ خبری از صلح نیست. در شرایط فعلی امید مردم افغانستان روز به روز نسبت به صلح کاهش پیدا میکند و یکی از دلایل مهم تناقض میان رفتار و سخنان دولت وحدت ملی افغانستان، آمریکا و طالبان است. به عنوان مثال «زلمی خلیلزاد» فرستاده ویژه رئیس جمهور در پرونده صلح افغانستان در ملاقاتهای اخیر خود در پاکستان و حتی در قطر اعلام میکند به نقطه مطلوب رسیدهایم اما چندی بعد سخنگوی طالبان آن را رد میکند.
وی ادامه داد: در این مسیر همانگونه که پیشتر گفتم، شاهد آن هستیم که بسیاری از کشورهای منطقهای و فرامنطقهای به دنبال حل و فصل پرونده افغانستان هستند و اخیراً هم تحرک آلمان را مشاهده میکنیم. اینکه چرا آلمان در این مقطع وارد پرونده صلح افغانستان شده دلایل میدانی و سوابق بیشمار دارد اما واقعیت این است که اصولاً هر کشوری که در داخل مشکل سیاسی دارد یا اینکه در آستانه انتخابات قرار دارد و به دنبال برجسته کردن نام خود است، فوراً وارد پرونده افغانستان میشود. شاید دلیل این ورود برای عدهای نامشخص باشد اما باید بدانید که پرونده افغانستان تنها پروندهای است که از سال ۲۰۰۱ مفتوح است و تمام جهان به نتیجه آن چشم دوختهاند و کشورهای اروپایی برای تامین منافع داخلی خود و موجسواری جهتدار اقدام به ورود در این پرونده میکنند. از این منظر من بر اساس اسناد و مشاهدههای میدانی خودم صراحتاً عرض میکنم که ورود و خروج کشورهای اروپایی فقط به بهانه برجسته کردن سیاست خارجی خود در آن محور است و بارها این اتفاق رخ داده اما هیچ نتیجهای نداشته و نخواهد داشت.
این تحلیلگر مسائل جنوب آسیا با بیان اینکه مردم افغانستان چنین نشستها و کنفرانسهایی را از اساس بینتیجه و نمایشی میدانند، گفت: من حدود پنج سال سفیر جمهوری اسلامی ایران در افغانستان بودم و بارها در گفت و شنودهایی که با مقامات و حتی مردم این کشور داشتم، شنیدم که هیچ امیدی از سوی مرد مقامهای به کنفرانسهایی که توسط کشورهای فرامنطقه برگزار میشود وجود ندارد. بسیاری از آنها صراحتاً میگفتند اگر کشورهایی مانند روسیه، ایران، چین، پاکستان، هند یا سایر دولتهای منطقه در مورد افغانستان کنفرانس یا نشست برگزار کنند ما استقبال میکنیم؛ چراکه آنها همسایه ما هستند و میتوانند در مورد شرایط افغانستان اظهار نگرانی کنند اما برایشان مفهوم نبود که چرا کشورهای اروپایی از هزاران کیلومتر آن طرفتر به دنبال ورود به مسائل افغانستان هستند.
مالکی افزود: به یاد دارم در سالهایی که در افغانستان حضور داشتم، طالبان برای آزادی زندانیان خود در مزارشریف به یک زندان حمله کرد و تمام عناصر خود را از آنجا فراری داد؛ در صورتی که پایگاه نظامی آلمان تنها ۷۰۰ متر با زندان مربوطه فاصله داشت اما آلمانیها هیچ اقدامی در این خصوص انجام ندادند و عملاً تماشاگر میدان بودند. با استناد به این دادههای میدانی و سیاسی است که میگویم نه تنها آلمان بلکه هیچکدام از کشورهای اروپایی، یک قدم برای افغانستان بر نخواهند داشت. به نظرم فقط کنفرانس مسکو توانست علاوه بر موجسازی رسانهای، خروجی مثبت داشته باشد و من بر این عقیده هستم که برای به نتیجه رسیدن مذاکرات صلح باید آمریکا تکلیف خود را در بسیاری از مسائل روشن کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اینکه دیده میشود در میانه مذاکرات دور هفتم صلح، طالبان دست به سلسله عملیاتهای عمقی با تلفات بالا میزند دقیقاً ارتباط مستقیم با مذاکرات صلح دوحه دارد. اصل ماجرا این است که طالبان معتقد است این روند میتواند بر دولت افغانستان و سپس ایالات متحده و همچنین روند صلح افغانستان تاثیر بگذارد و از این جهت متاسفانه تلفات انسانی به قوت خود باقی است. طالبان با این اقدامها به آمریکا و سایر طیفهایی که به ظن خود پرونده افغانستان را حل شده میدانند اعلام میکند که نباید به این اظهارات و اقدامها خوشبین باشید و در پرده بعدی به دنبال قدرتنمایی در سر میز مذاکره است. بنابراین به نظرم نمیتوانیم با عینک خوشبینی به آینده صلح در افغانستان نگاه کنیم.