بحرین چگونه قربانی اسرائیل شد؟

«رضا میرابیان» تحلیلگر مسائل کشورهای حاشیه خلیج‌فارس طی یادداشتی برای ایلنا به تحلیل سخنان وزیرخارجه بحرین در حاشیه نشست اقتصادی منامه پرداخت که به شرح زیر از نظر می‌گذرد:

اظهارات خالد بن احمد آل خلیفه (وزیر خارجه بحرین) در مورد موجودیت اسرائیل و همچنین درخواست وی مبنی بر عادی‌سازی و برقراری روابط با رژیم صهیونیستی را باید در راستای نگرش آمریکا به معامله قرن دانست. توجه داشته باشید که متولی و طراح موضوع معامله قرن، ایالات متحده است و از اسرائیل به عنوان هژمون این پروژه نام برده می‌شود و میزبان آن را باید عربستان سعودی دانست. برای بسیاری از تحلیلگران و مقامات این سوال پیش می‌آید که چرا نشست اقتصادی معامله قرن در عربستان برگزار نشد؟ پاسخ کاملاً روشن است؛ سعودی‌ها به خوبی می‌دانند که اگر ریاض میزبان این نشست می‌شد بدون تردید واکنش‌های زیادی علیه آنها به راه می‌افتاد.

در این مسیر بسیاری از کشورهای عربی هم جرأت نداشتند به عنوان میزبان این نشست ایفاء نقش کنند؛ چراکه اگر این نشست در خاک آنها برگزار می‌شد چهره و حیثیت سیاسی آنها مورد ضربه واقع می‌شد و از این نظر است که بحرین با اعمال فشار عربستان سعودی و ایالات متحده قبول کرد تا میزبان نشست اقتصادی معامله قرن باشد. اما اینکه چرا وزیر خارجه بحرین تا به این حد خود را به اسرائیل نزدیک کرده و علناً خواستار عادی‌سازی روابط با تل‌آویو شده، موضوعی است که نه تنها در مورد معامله قرن و روابط با اسرائیل بلکه در مورد ایران هم مسبوق به سابقه بوده است. او چندین بار علیه ایران و سیاست خارجی کشورمان گزافه‌گویی‌هایی کرده بود که آقای ظریف با شدت هم چه تمام‌تر پاسخ او را داده است.

سخنان وزیر خارجه بحرین از یک سو بیش از حد و اندازه منامه و آل‌خلیفه است و از سوی دیگر به خوبی نشان می‌دهد که این کشور تا چه حد از سوی عربستان، آمریکا و امارات تحریک شده است. اینکه یک باره و تنها او با «روزنامه تایمز اسرائیل» مصاحبه کرده و در این مصاحبه موجودیت اسرائیل را رسماً تایید می‌کند نشان می‌دهد که هیچ یک از اشخاص حاضر در نشست منامه حاضر به انجام چنین اقدام خطرناکی نشده و از سوی دیگر او درصدد آن است که پوشش میزبانی‌اش را حفظ و تطهیر کند. واقعیت این است که اجلاس و نشست منامه یک رویداد سیاسی سمبلیک و نمادین بود که به اذعان داماد ترامپ (جرد کوشنر) نتیجه‌ای در بر نداشت.

داده‌های سیاسی و رسانه‌ای قبل و بعد از نشست منامه به خوبی نشان می‌دهد که این اجلاس در بدترین شرایط برگزار شد و اگر متولی‌های آن، این نشست را برگزار نمی‌کردند، بدون تردید پیامدهای عدم برگزاری آن بیشتر از وضعیت فعلی بود. تمام مولفه‌های بومی و فرابومی نشان می‌دهد که خاندان آل‌خلیفه از سوی خاندان آل‌سعود در صدد شکستن قبح روابط با رژیم صهیونیستی است؛ به عبارتی دیگر عادی‌سازی روابط نزد عربستان و بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به حدی قبیح و رسوا کننده است که نهایتاً بحرین با اعمال فشار امارات و عربستان و همچنین نفوذ اسرائیل و آمریکا مجبور به میدان‌داری در بحث معامله قرن شده است.