مومنی در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد:
توافق آتشبس در ادلب یک مُسکن مقطعی به حساب میآید/ ترکیه و روسیه برای امتیازگیری از آمریکا تلاش میکنند
یک کارشناس مسائل بینالملل گفت: اینکه آتشبس در ادلب چه تاثیری بر معادلات سوریه و منطقه دارد، موضوعی است که باید دید سناریوی آمریکا برای این منطقه چیست و کردها چگونه عمل خواهند کرد.
«قاسم مومنی» در تشریح دلایل توافق روسیه و ترکیه بر سر آتشبس در ادلب در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اعلام خبر آتشبس در ادلب با محوریت مسکو و آنکارا نشاندهنده آن است که هر دو کشور همچنان به دنبال تامین منافع خود از زمین بازی سوریه هستند اما آنچه بسیار مهم خواهد بود این است که سوریه در وضعیت کنونی به نقطه رقابت روسیه و آمریکا تبدیل شده است. مجادله سیاسی و امنیتی ایالات متحده و روسیه در دهه ۷۰ در قالب جنگ سرد تا به امروز به قوت خود ادامه دارد و هم اکنون شاهد ادامه این موضوع میان دو طرف در خاورمیانه هستیم. هر دو طرف از حیث سیاسی و ژئوپلیتیکی به دنبال تامین منافع خود به عنوان دو قدرت این پرونده هستند اما مساله اصلی این است که توازن قدرت در سوریه، آن هم با محوریت شرکاء آمریکا و روسیه گویای مسائل دیگری است.
وی ادامه داد: پس از پیشروی ارتش سوریه و همچنین سقوط گروههای تروریستی در بسیاری از نقاط سوریه شاهد آن هستیم که تنها یک منطقه در کانون توجه تمام بازیگران زشت و زیبای شامات قرار گرفته که آن هم «ادلب» است. این منطقه در وضعیت کنونی به عنوان مرکز تجمیع مخالفان بشار اسد مورد نظر است که عملاً همه آنها تحت فرمان ایالات متحده و عربستان سعودی قرار دارند. به نظر میرسد که ادلب و تمام عناصر مسلحی که در این منطقه حضور دارند در حال استفاده از ادلب به عنوان یک اهرم فشار علیه دمشق و متحدان آن در عرصه سیاسی و نظامی هستند. لذا آنها به هیچ وجه خواستار از دست دادن پایگاههای خود نیستند. چندی پیش قرار بود تا ادلب به دامان دولت سوریه بازگردد اما متاسفانه این اتفاق رخ نداد و اتفاقاً مانعتراشی آمریکا باعث شد تا این مساله به تاخیر بیافتد.
این پژوهشگر مسائل بینالملل با بیان اینکه روسیه و ترکیه خواهان جدال مستقیم با آمریکا بر سر مساله ادلب نیستند، گفت: مسکو و آنکارا خواهان جدال مستقیم با آمریکا بر سر پرونده ادلب نیستند اما درگیری سیاسی و لفظی ترکیه و آمریکا با یکدیگر بر سر مساله سامانه پدافند اس-۴۰۰ باعث شده تا آنکارا و مسکو از یک سیاست مشترک نسبی علیه آمریکا پیروی کنند؛ به خصوص آنکه همگرایی دو طرف در پرونده سوریه و خصوصاً ادلب به اوج خود رسیده و در مقابل هم کردهای سوریه با آمریکا وارد پیمان مشترک شدهاند. من بر این باورم که تعارض منافع در این راستا باعث شد تا توافق آتشبس در ادلب مورد تایید قرار بگیرد و از این منظر آتشبس ادلب را باید یک فضاسازی جهت مذاکره بعدی و امتیازگیری از ایالات متحده دانست. چراکه نیروهای تحت حمایت آمریکا همچنان در محاصره قرار دارند و به خوبی میدانند که حیات سیاسی آنها در این منطقه با مشکل جدی روبهرو است.
مومنی افزود: ترکیه و روسیه به دنبال تصرف ادلب نیستند؛ چراکه آنها به خوبی میدانند اگر طرح عملیات علیه ادلب را عملیاتی کنند بدون تردید از سوی مجامع بینالمللی مورد هدف قرار خواهند گرفت و حتی بحث حملات شیمیایی به میان میآید که میتواند معادلهها در این منطقه را با مشکل روبهرو کند. در این میان دولت سوریه به دنبال آن است تا بتواند خاک خود را از اشغال تروریست ها آزاد کند و به همین دلیل معتقدم که توافق آتشبس در ادلب تنها به عنوان یک مُسکن مقطعی مورد نظر است. بدیهی است زمانی که توافق آتش بس عملیاتی میشود مساله کمک به مجروحان، مسائل حقوق بشری و بهداشتی هم مورد نظر طرفین قرار میگیرد اما من معتقدم که این آتشبسهای مقطعی نمیتواند مشکلات سیاسی و اختلافهای دیپلماتیک را حل و فصل کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: همانگونه که گفته شد، ارتش سوریه در این مدت به فکر پاکسازی خواهد بود و در مقابل ارتش آزاد سوریه هم تجدید قوا را در دستور کار قرار میدهد. در اینجا روسیه به عنوان متحد سوریه ارتش این کشور را حمایت میکند و در مقابل آمریکا و عربستان حمایت از ارتش آزاد را در دستور کار قرار میدهند که میتواند اوضاع و احوال سوریه را مجدداً در هالهای از ابهام قرار دهند. بنابر آنچه از دادههای میدانی و رسانهای و همچنین اظهار نظر مقامات کشورهای بازیگر بر میآید، به نظر میرسد که آتشبس ادلب چندان موفق و با دوام نیست و به راحتی احتمال فرو ریزش آن وجود دارد. بنابراین باید دید که آیا ایالات متحده در این مسیر به دنبال سناریوی جدید خواهد بود یا منتظر آن است تا عکسالعمل سوریه، روسیه و ترکیه را ببیند.