قنادباشی در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد:
احتمال کودتای سراسری توسط شورای نظامی سودان وجود دارد/ خیزش افراطگرایی فعلاً بعید است/ چراغ سبز امارات و عربستان به خارطوم
نظامیان سودان دستشان به خون معترضان آلوده است و هم اکنون دو گزینه سازش مقطعی و کودتای سراسری محتمل است.
«جعفر قنادباشی» کارشناس مسائل آفریقا در تشریح آخرین وضیعت سیاسی و امنیتی سودان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: در چند روز اخیر سودان صحنه تحولات بسیار مهمی بود که ادامه آن میتواند نقشهراه سیاسی و امنیتی سودان را دستخوش تغییر کند. اخیراً معترضان سودان مورد تعرض سخت ارتش این کشور که زیر نظر شورای نظامی انتقالی این کشور فعالیت میکند قرار گرفت که در نتیجه آن حدود ۸ نفر کشته و نزدیک به ۵۰ نفر زخمی شدند. این درگیری در راستای درخواست معترضان مبنی بر سهیم کردن غیرنظامیان در ساختار قدرت موقت سودان اتفاق افتاد که متاسفانه تا به امروز این موضوع عملیاتی نشده و کمیته پزشکان سودان هم مرتباً مردم را به ادامه اعتراضهای خیابانی فرا میخواند. اینکه چرا شورای نظامی سودان بر خلاف میل مردم این کشور و معترضان عمل میکند موضوعی است که ریشه در حمایت امارات متحده عربی و عربستان از این شورا دارد.
وی ادامه داد: شورای نظامی سودان به دلیل ماهیت و همچنین ارتباط با ابوظبی و ریاض رسماً به دنبال آن است تا ماهیت مشابهی از مصر کنونی را در سودان رقم بزند. این شورا با بسیاری از نمایندگان فرانسه و آمریکا به صورت مخفی دیدار کردهاند که نشان میدهد انها در حال خط گرفتن از خارج خاک سودان هستند. در نتیجه آنچه که در این میان به وقوع خواهد پیوست، مصادره انقلاب سودان و خیزش مردمی این کشور است که منجر به سقوط عمر البشیر شد. شورای انتقالی نظامی سودان بارها اعلام کردهاند که حکومت را به هیم طریق اداره می کنند و زمانی که ساز و کار مشخص و درستی برای اداره کشور به دست آوردند اقدام به برگزاری انتخابات میکنند. این دقیقاً نشان میدهد که مردم سودان و معترضان در فرآیند کشورسازی و تصمیمسازی بایکوت شدند و این وقایع بر اساس تجمیع چراغسبزها و حمایت غربیها از این شورا شکل گرفته است.
این پژوهشگر مسائل بینالملل با بیان اینکه سودان بر سر دو راهی نامشخص قرار گرفته است، گفت: وضعیت فعلی سودان به صورتی است که تنها دو راه در این کشور باقی مانده است. نخست، ادامه تظاهرات و تبدیل آن به مذاکرات میان شورا انتقالی و معترضان تا در نهایت قدرت به غیرنظامیان واگذار شود و دوم، تبدیل شدن تظاهرات مردمی به مولفه ضد امنیت ملی. در مورد دوم و با ادامه اعتراضها احتمال دارد شورای انتقالی نظامی هرگونه تجمع اعتراضی و تظاهرات را مولفه تهدید امنیت ملی اعلام کند و نهایتاً یک کودتای سراسری علیه ارتش این کشور صورت بگیرد که دقیقاً راهبرد مشابه مصر و السیسی را به تصویر خواهد کشید. از منظری دیگر احتمال دارد شورای انتقالی نظامی تمام روندها را متوقف کند تا در نهایت بتواند مردم را با خود همراه کند که در این مسیر امکان حمایت غربیها بیش از گذشته افزایش پیدا میکند.
قناد باشی در پاسخ به اینکه آیا در وضعیت فعلی امکان خیزش افراطگرایی در سودان وجود دارد یا خیر، گفت: به نظرم این موضوع منتفی است؛ چراکه سودان بر خلاف سایر کشورهای آفریقایی از جامعه آگاه و با سواد برخوردار است و اصالتاً فضای عمومی این کشور خیلی پیشرفتهتر از همسایگان خود است. از این منظر جغرافیای سودان برای جذب افراطگرایی یا ریشه دواندن این مساله بسیار محدود و ناآشنا است. برخی معتقدند که القاعده و داعش میتوانند در فضای فعلی وارد سودان شوند اما واقعیت این است که آنها در وضعیت کنونی هیچ پشتیبان یا فضایی برای رشد و نمو واقعی ندارند. از سوی دیگران کمیته پزشکان در این کشور با آگاهی و علم قدم بر میدارد و خواهان جلوگیری از هرگونه افراط گرایی و واکنشهای هیجانی است که میتواند مانع بروز افراطگرایی شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: دادههای میدانی و رسانهای حکایت از آن دارد که کمیته پزشکان سودانبه دنبال احقاق حقوق خود هستند تا از این طریق بتوانند برخوردهای سخت نظامیان را کنترل کنند. من بر این عقیده هستم که باید منتظر برخورد بعدی نظامیان سودان باشیم و در مقابل باید متوجه بود که جامعه سودان جامعهای نیست که به آرامی و آسانی در مقابل این مسائل ساکت بماند، اما واقعیت این است که شورای انتقالی سودان در صدد مغلوب کردن طیف مقابل است. به نظرم در شرایط فعلی تنها سه گزینه وجود دارد: ۱-کودتا و تسلط نظامیان بر تمام کشور ۲- سازش و انتقال بخش یا تمام قدرت به غیرنظامیان ۳-پایان تظاهرات و ارائه امتیاز مقطعی به متعرضان که به آرام شدن اجباری ختم شود.