تمام امید نتانیاهو برای انتخابات، به معامله قرن گره خورده است / اگر مشکل‌های بنیادین حل نشود، انتفاضه به راه می‌افتد

«حسن لاسجردی» کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به وخامت وضعیت سیاسی در اسرائیل و تاثیر آن بر پرونده معامله قرن در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: آنچه از منظر شکلی و ماهوی باید در مورد معامله قرن مورد واکاوی قرار بگیرد این است که این پروژه یک فرآیند ساخته شده از فضای بیرون سرزمین‌های اشغالی است که هسته آن را ایالات متحده و رژیم صهیونیستی تشکیل می‌دهد و پوسته آن توسط کشورهای عربی منطقه و برخی دیگر از دولت‌های اروپایی شکل گرفته است. در مقابل باید دقت کنیم که برگزاری مجدد انتخابات در سرزمین‌های اشغالی هم یک سناریو یا بحث داخلی است و این دو موضوع باید به صورت جداگانه مورد تحلیل قرار بگیرند. آنچه در وضعیت کنونی اسرائیل باید مورد نظر تحلیلگران قرار بگیرد این است که به احتمال خیلی زیاد طی هفته‌ها و ماه‌های آینده نتانیاهو به دلیل شکست سختی که در تشکیل کابینه متحمل شده، از کارتِ معامله قرن به نفع خود استفاده خواهد کرد.

وی ادامه داد: بسیاری از داده‌ها به خوبی نشان می‌دهد که انتخابات اخیر کنست اسرائیل برای نتانیاهو نتوانسته نتیجه مطلوبی را رقم بزند؛ او تنها با کسب یک کرسی توانست از رقیب خود «بنی گانتز» پیشی بگیرد و از سوی دیگر شاهد آن بودیم که «آویگدور لیبرمن» رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» هم با او ائتلاف نکرد. نتیجه این مسائل باعث شد تا نتانیاهو شکست سختی را متحمل شود اما باید متوجه بود که او همچنان برای انتخابات پیش‌روی آینده نیاز به حمایت ملی‌گراها دارد تا بتواند از بحران کنونی به سلامت عبور کند. از جهتی دیگر بحران اقتصادی و امنیتی در داخل سرزمین‌های اشغالی همچنان گریبان او را گرفته است که اخیراً اعتراض‌هایی در واکنش به وضعیت فعلی اسرائیل و ناکارآمدی دولت نتانیاهو به وقوع پیوست. لذا انباشت این موانع و مشکلات باعث می‌شود تا نتانیاهو در سه ماه آینده، مساله معامله قرن را (هر چند موردی و بسیار کوچک) به نفع خود مورد اشاره و پیگیری قرار دهد.

این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه اجرای معامله قرن در وضعیت کنونی با موانع زیادی روبه‌رو خواهد بود، گفت: واقعیت این است که اجرای معامله قرن یک گنده‌گویی سیاسی در مقیاس بسیار وسیع به حساب می‌آید و باید آن را بلندپروازی نتانیاهو، ترامپ و تا حدودی هم کشورهای حاشیه‌خلیج‌فارس دانست. از این منظر اجرای طرح معامله قرن با موانع بسیار زیادی روبه‌رو است که نشان می‌دهد عملیاتی کردن آن به این راحتی صورت نمی‌گیرد. به عنوان مثال مالکیت قدس و ماهیت آن همچنان مشخص نیست و تمام بندهای مندرج در این طرح که به قدس برمی‌گردد اساساً ناقض همه اسناد و مدارک حقوق و تاریخی است. من بر این عقیده هستم که این مساله از سوی ایالات متحده برای اسرائیل نگارش شده و انتقال سفارت هم در همین راستا صورت گرفته تا رژیم صهیونیستی بتواند امتیاز بیشتری از این طریق کسب کند.

لاسجردی افزود: موضوع دیگر که همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، مساله بازگشت آوارگان فلسطینی به موطن خود است که ابهامات امنیتی، سیاسی و تشکیلاتی زیادی را در بطن خود جای داده است. باید متوجه بود که مساله بازگشت فلسطینی‌ها به وطن خود، فقرات مساله فلسطین به حساب می‌آید و اگر این مساله حل و فصل نشود، به صورت کلی باید پرونده فلسطین را حل نشدنی بدانیم. این وضعیت نشان می‌دهد اگرچه قدم‌های بزرگی در این راه برداشته شده، اما همچنان سنگ‌های بزرگی در این مسیر وجود دارد. این محورها نشان می‌دهد موضوعاتی که بر روی آن انگشت گذاشته شده، به سادگی حل و فصل نخواهد شد و تا زمانی که موانع حل نشود معامله قرن هم اجرا نخواهد شد.     

وی در پایان خاطرنشان کرد: رفتار میدانی و سیاسی اسرائیل باعث شده تا مقاومت فلسطین نسبت به گذشته متحدتر عمل کنند و من بر این باورم که اگر مسائل و مشکل‌های بنیادین حل و فصل نشود و معامله قرن به اجراء در بیاید بدون تردید انتفاضه جدید شکل خواهد گرفت؛ چراکه برای مقاومت فلسطین مبحث سرزمین، قومیت، هویت قدس و بازگشت آوارگان فلسطینی بسیار مهم است و آن را به منزله خط قرمز برای خود می‌دانند. در این راستا باید مسائل داخلی اسرائیل هم مورد نظر و بررسی قرار بگیرد. باید بفهمیم که نزاع سیاسی در داخل اسرائیل با تمام دنیا بسیار متفاوت است. به عبارتی دیگر صحنه داخلی اسرائیل و اخبار آشکاری که از آن جغرافیا منتشر می‌شود، کاملاً با واقعیت‌ و مولفه‌های پشت صحنه فاصله دارد. از این منظر نزاع سیاسی میان نتانیاهو با لیبرمن و سایر احزاب و نفرها کاملاً در چارچوب بحث منافعی و تقسیم غنائم قابلیت تحلیل دارد. این بدان معناست که جریان راست‌افراطی در اسرائیل به دنبال مطالبه منافع بیشتر و فضای تنفسی گسترده‌تر است و همین موضوع موجب شده تا نتانیاهو زیر منگنه قرار بگیرد.