ملازهی در گفت‌وگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل لغو نشست بین‌الافغان در دوحه/ سناریوی طالبان برای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان
اسامی موجود در فهرست ۲۵۰ نفری شرکت‌کنندگان در نشست دوحه که توسط کابل به دفتر طالبان در قطر ارسال شد، دلیل اصلی لغو کنفرانس بین‌الافغان بود.
«پیرمحمد ملازهی» تحلیلگر ارشد مسائل جنوب آسیا در تشریح دلایل لغو نشست بین‌الافغان در قطر در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: واقعیت این است که موعد برگزاری کنفرانس بین‌الافغان چندی قبل تغییر پیدا کرد و نهایتاً قرار بر این شد که در تاریخ ۲۰ و ۲۱ آوریل این نشست با میزبانی دفتر طالبان در قطر برگزار شود که یک روز مانده به برگزاری این نشست شاهد لغو آن توسط طالبان بودیم. نکته‌ای که به عنوان دلیل مهم برای لغو این نشست باید مد نظر گرفته شود، ارسال فهرست ۲۵۰ نفره شرکت‌کنندگان در این نشست از سوی کابل بود. پس از آنکه قرار شد کنفرانس بین‌الافغان در دوحه قطر برگزار شود، طالبان با بسیاری از جریان‌های سیاسی و ریش‌سفیدهای قبایل ارتباط برقرار کرد و نهایتاً از آنها برای شرکت در این کنفرانس دعوت شد و نهایتاً قرار بر این شد که فهرست ۲۵۰ نفره برای شرکت در این کنفرانس به طالبان ارائه شود.
وی ادامه داد: در این راستا دولت وحدت ملی افغانستان برخی از عناصر منتسب به ارگ را در قالب فهرست مذکور برای شرکت در کنفرانس بین‌الافغان معرفی کرد و این موضوع به صورت کامل توسط طالبان در حال رصد و تحلیل بود. در این بین بسیاری از اشخاصی که در قالب فهرست مذکور معرفی شدند، توسط اشرف غنی به عنوان روحانیون، ریش‌سفیدها و مهره‌های اصلی جریان‌های سیاسی و قومی افغانستان انتخاب شده بودند تا بتوانند در کنفرانس بین‌الافغان حضور داشته باشند. جالب اینجاست که این تعداد از نمایندگان از حدود ۲۵۰۰ نفر انتخاب شدند اما محور اصلی در این مساله، اختلاف میان عبدالله عبدالله و اشرف غنی است. باید توجه داشت که اختلاف میان دو طرف باعث شد تا یک دو دستگی کاملاً محسوس در دولت حدت ملی افغانستان به وجود آید و به نظرم یکی از دلایل لغو نشست مذکور توسط طالبان همین موضوع بود.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به سیاست طالبان در مورد لغو نشست بین‌الافغان، گفت: طالبان در ابتدای امر با حضور۲۵۰ نفری که نامشان در فهرست ارسال شده بود، مشکلی نداشت اما زمانی که متوجه شدند این افراد به صورت سازمان‌یافته به دولت وحدت ملی افغانستان وابسته هستند، مقابله به مثل انجام دادند. به گونه‌ای که طالبان معتقد است دولت حاکم بر ارگ دست‌نشانده ایالات متحده است و تمام اشخاصی که با این دولت در ارتباط هستند هم به نوعی به دنبال احقاق اهداف آمریکا هستند. طالبان بر این عقیده است که در وضعیت فعلی که با آمریکایی‌ها در حال مذاکره است، نباید در سایر وقایع سیاسی افغانستان افراد یا جریان‌های وابسته به آمریکا وارد معادله‌ها شوند. از این منظر آنها کنفرانس بین‌الافغان را یک رویداد بومی و داخلی می‌دانند که باید به دور از هرگونه دخل و تصرف دولت برگزار می‌شد.
ملازهی افزود: آنچه در لغو کنفرانس بین‌الافغان مد نظر خواهد بود این است که از یک سو دولت افغانستان می‌گوید کنفرانس مذکور توسط آنها لغو شده و از جهتی دیگر طالبان هم این ادعا مطرح می‌کند. واقعیت این است که طالبان به دلیل برتری سیاسی و میدانی که در وضعیت فعلی به خود اختصاص داده به دنبال آن است تا به دنیا نشان دهد که ایالات متحده را بر سر میز مذاکره کشانده اما هیچ مراوده سیاسی با دولت وحدت ملی افغانستان برقرار نمی‌کند؛ چراکه آنها معتقدند ارگ دست‌نشانده آمریکا است. طالبان در وضعیت فعلی به دنبال آن است تا اوضاع (اعم از مذاکره با آمریکا تا برگزاری نشست بین‌الافغان) را به نحوی مدیریت کند تا نتیجه انتخابات آتی ریاست جمهوری مشخص شود. آنها به دنبال ادامه‌دار شدن وضعیت فعلی در افغانستان هستند و از یک سو دست به عملیات‌های میدانی می‌زنند و از جهتی دیگر مذاکرات سیاسی را دنبال می‌کنند تا بتوانند مواضع دولت آینده را متوجه شوند. از این منظر طالبان به همین دلیل در حال دور زدن دولت وحدت ملی افغانستان است تا بتواند در این مدت به فرمول جدید دست پیدا کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: طالبان به دنبال آن است تا بتواند جریان‌های بومی افغانستان را به سمت خود جذب و بازوهای سیاسی خود را تقویت کند. به این معنی که آنها در صدد افزایش قدرت سیاسی خود هستند تا بتوانند حداکثر فشار سیاسی و میدانی را برای به نتیجه رسیدن مذاکراتشان با آمریکا را به کار بگیرند. مساله‌ای که در این میان باید مورد نظر قرار بگیرد این است که طالبان به هیچ وجه نمی‌خواهد جریان یا طیف خاصی را در ساختار قدرت با خود شریک کند. این مولفه‌ها به خوبی نشان می‌دهد که به دلیل تمامیت خواهی طالبان، جنگ درافغانستان به پایان نمی‌رسد بلکه جغرافیای آن تغییر می‌کند و به مناطق شمال و شرق منتقل می‌شود. در این میان باید توجه داشت که زلمی خلیلزاد به عنوان هدایت کننده تیم مذاکره آمریکا به دنبال آن است تا بتواند ساختار حکومت در افغانستان را تغییر دهد و سهمی از آن را برای طالبان در نظر بگیرد که فکر می‌کنم بسیاری از جریان‌های سیاسی با این موضوع مخالف هستند. بنابراین آرام شدن افغانستان بستگی به سیاست ایالات متحده در این کشور دارد.
