سفیر پیشین ایران در ترکمنستان در گفتوگو با ایلنا:
بنسلمان برای خروج از «کمای سیاسی» به پاکستان و هند رفت/ ریاض به دنبال راهاندازی جنگ نفت در میان مدت است
ولیعهد عربستان برای مانور روانی و همچنین فائق آمدن بر جوسازیهای داخل کشورش وارد منطقه جنوب آسیا شد.
«محمدرضا فرقانی» سفیر پیشین ایران در ترکمنستان با اشاره به سفرهای ولیعهد سعودی به پاکستان و هند در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: سفر محمدبن سلمان به پاکستان و هند را میتوان از زوایای مختلفی مورد تحلیل قرار داد اما به نظرم مهمترین دلیل سفر وی به این دو کشور، ایجاد و خلق یک مانور رسانهای با درون مایه سیاسی و اقتصادی بود که البته مانور رسانهای برای او بیش از هر مولفه دیگر اهمیت دارد. در این بین باید توجه داشت که محمد بن سلمان در وضعیت کنونی به عنوان متهم ردیف اول در پرونده قتل «جمال خاشقجی» به حساب میآید و هنمچنان افکار عمومی در نظام بینالملل نتوانستهاند این جنایت را فراموش کنند. او پس از آنکه اسناد و مدارک مرتبط با قتل خاشقجی منتشر شد، وارد «کمای سیاسی» شد و ازاین جهت مشاوران او برای اینکه ولیعهد سعودی را از این وضعیت بیرون بیاورند، بحث سفر به پاکستان و هند را در دستور کار قرار دادند.
وی ادامه داد: این وضعیت نه تنها در مورد پرونده خاشقجی بلکه در خصوص سایر مسائل دیگر با عث شده تا ولیعهد سعودی مورد هجمههای داخلی قرار بگیرد. به گونهای که برخی از شاهزادگان سعودی همچنان در بازداشت و حصر به سر میبرند و حتی کشانی که از بازداشت آزاد شدهاند هم به دنبال انتقامگیری از ولیعهد عربستان هستند. این تنش تا جایی ادامه دارد که اخیراً شاهد انتشار اخباری مبنی بر کنار گذاشته شدن محمد بن سلمان از ساختار قدرت در عربستان بودیم که این جو روانی تاکنون چندین بار علیه ولیعهد سعودی به راه افتاده؛ لذا طبیعی است که ولیعهد عربستان برای خروج از چنین جو روانی که علیه وی به راه انداخته شده، دست به مطرح کردن یکباره خود در عرصه بینالمللی بزند. سفر وی به پاکستان را باید در پاسخ به سفر عمران دانست که چندی پیش به عربستان رفته بود اما ماهیت و بازه زمانی این سفرها تا حد زیادی با یکدیگر تفاوت دارد.
این کاردار سابق ایران در افغانستان با اشاره به قراردادهای اقتصادی منعقد شده در هند و پاکستان، گفت: پاکستان از سالها قبل دچار مشکلات و بحرانهای مالی عدیدهای است و حتی در زمان نواز شریف هم این مشکلات وجود داشت. این بدان معناست که عمران خان با توجه به اظهاراتی که قبلاً داشته است نمیتواند این موضوع را نادیده بگیرد و مشکلات اقتصادی و بدهکاریهای کلان را از یاد ببرد. از این منظر ۲۰ میلیارد دلار که ۱۰ میلیارد آن تنها به ساخت پالایشگاه توسط شرکت آرامکو در بندر گوادر اختصاص داده شده است، توسط عربستان به خزانه پاکستان ریخته خواهد شد. همین روند را در مورد هند شاهد هستیم و ولیعهد سعودی رسماً به نخستوزیر هند وعده سرمایهگذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری را میدهد. تمامی این مولفهها را باید با عنصر نفوذ سیاسی عربستان در جنوب آسیا جمع کرد و خروجی آن تا حد زیادی تهدید و تحلیل قدرت اقتصادی ایران در حوزه نفت خواهد بود.
فرقانی افزود: عربستان از چندی پیس در پرونده صلح افغانستان ورود کرده و خواهان آن است تا بتواند در این کشور تاثیرگذار باشد. این موضوع ممکن اس باعث شلوغ شدن منطقه جنوب آسیا از حیث سیاسی و امنیتی شود؛ چراکه سعودیها با اکثر جریانهای افراطی پاکستان در تماس مستقیم هستند و نمونه آن را باید عملیات تروریستی اخیر گروهک جیش العدل در منطقه خاش واقع در استان سیستان و بلوچستان دانست. این همکاری به حدی علنی است که وزیر خارجه عربستان که در سفر پاکستان همراه ولیعهد سعودی بود مجدداً به ایران حملهور شد و عامل بی ثباتی منطقه را تهران خواند. این موضوعات نشان میدهد که سعودیها با نیت خیر به هند و پاکستان سفر نکردند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: عربستان به دنبال آن است تا خود را وارد معادلههای انرژی و سیاستسازی در این محور کند. آنها قراردادهای نفتی عظیمی با هند و پاکستان برای ساخت پالایشگاه منعقد کردهاند و به نظر به دنبال آن هستند تا بتوانند ایران را در میان مدت و خصوصاً در محور انرژی مورد هدف قرار دهند. عربستان به دنبال ان خواهد بود تا با سرمایهگذاری در هند بتواند تکنولوژی پالایشگاههای این کشور را با جنس نفت خود هماهنگ کند و پس از مدتی بتواند مانع خرید نفت ایران توسط دهلی شود که به گمان من جنگ نفت در حال رخ دادن است. به هر حال سفر ولیعهد عربستان به پاکستان و همچنین به هند واکنشهای بسیار منفی در فضای داخلی و رسانهای هر دو کشور به همراه داشت؛ تا جایی که بسیاری از احزاب و طیفهای مذهبی پاکستان با برگزاری تجمعهای اعتراضی، استقبال از بن سلمان را خیانت به ملت دانستند که باید آنرا پسلرزههای سفر وی به اسلامآباد دانست.