مکی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد:
ترامپ به دنبال اعمال فشار سیاسی و امنیتی بر اروپا از طریق خطر داعش است/ نگرانی قاره‌سبز از عملیاتِ سلولی اتباع خود ادامه دارد
رئیس‌جمهوری آمریکا به دنبال آن است تا با اهرم عناصر اروپایی داعش کشورهای متبوع آنها را در سناریوهای خاورمیانه‌ای با خود همراه کند.
«مرتضی مکی» کارشناس مسائل اروپا در تشریح دلایل تهدید اروپا از سوی دونالد ترامپ مبنی بر لزوم بازگشت اتباع مشغول به کار آنها در داعش، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: رئیس‌جمهوری آمریکا اخیراً در اظهارات خود به صورت رسمی دولت‌های اروپایی را تهدید کرده تا اتباع خود را که در صفوف داعش حضور داشته‌اند را به کشورشان فرا بخوانند تا از این طریق بتواند سناریوی خروج نیروهای خود از سوریه را به نحو درست به پایان برساند. اینکه چرا ترامپ در بازه زمانی فعلی اقدام به تهدید کشورهای اروپایی با اهرم برجسته‌سازی اتباع داعشی آنها کرده است، جنبه‌های مختلفی دارد اما اولین نکته‌ای که به عنوان کلیت و اصل باید مورد نظر قرار بگیرد این است که ایالات متحده (خصوصاً ترامپ و تیم امنیتی و سیاسی کاخ‌سفید) به دنبال سناریوچینی اخیر خود علیه اروپایی‌ها قصد دارد تا حداکثر فشار برای همسو کردن آنها با سیاست‌های خود را اعمال کند.
وی ادامه داد: ترامپ از اوایل ورود خود به کاخ‌سفید قصد داشت تا به نوعی اروپایی‌ها را زیر سایه سیاست‌های خود هدایت کند و حتی معتقد است در این راه باید اقدام به ایجاد شکاف میان دولت‌های حاکم بر قاره سبز کند؛ به عبارتی دیگر او در ابتدا به دنبال تحمیل سیاست‌های کلان اقتصادی، نظامی و سیاسی خود بر کشورهای اروپایی بود و حتی در این مسیر ناتو را به عنوان یک ابزار چند منظوره علیه اروپایی‌ها به کار گرفت. او همچنان قراردادهایی مانند پیمان آب و هوای پاریس یا برجام را به صورت یک طرفه نقض کرد تا به اروپا اعلام کند که باید بر اساس راهبردهای خرد و کلان واشنگتن گام بردارند که البته در این مسیر تنها مانده است. از زمانی که او با تقابل نسبتاً آشکار اروپایی‌ها مواجه شده دست به هر کاری می‌زند تا بتوانند گسست سیاسی در بدنه اتحادیه اروپا را تعمیق ببخشد که نمونه آن را باید حمایت از برگزیت یا دولت‌های راست‌گرای اروپای شرقی دانست.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به هدف ترامپ از برجسته‌سازی تهدید بازگشت عناصر اروپایی داعش، گفت: رئیس جمهوری آمریکا در بازه کنونی به دنبال آن است تا امنیت اروپا را مورد تهدید قرار دهد و از این رو اعلام می‌کند که اتباع اروپایی داعش را به کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، بلژیک و بریتانیا روانه می‌کند. او صراحتاً اظهار کرده است که اگر دولت‌های اروپایی اتباع داعشی خود که حدود ۸۰۰ نفر برآورد شده‌اند را به خاک خود فرا نخوانند، بدون تردید آنها را آزاد خواهد کرد و آنوقت نمی‌تواند هیچ تضمینی در مورد امنیت و ثبات در اروپا بدهد. این بدان معنی است که ترامپ به دنبال برجسته‌سازی عنصر امنیت علیه کشورهای اروپایی است تا بتواند از این طریق آنها را با سیاست‌های خاورمیانه‌ای خود همراه و همسو کند.
مکی افزود: اروپایی‌ها خروج ایالات متحده از سوریه به ضرر خود می‌دانند و علاقه‌ای به خارج شدن نظامیان آمریکا از منطقه ندارند. آنها معتقد هستند که اگر ترامپ نیروهای خود را از سوریه خارج کند، توازن قوا ( از حیث سیاسی و امنیتی) به هم می‌خورد و حتی احتمال وقوع مواجهه‌های شدید نظامی در این منطقه قوت می‌گیرد. درست است که اروپایی‌ها طی سال‌های اخیر در خاورمیانه حضور داشته‌اند اما نتوانستند به اندازه آمریکا تاثیر واقعی و مستقیم بر تحولات میدانی و سیاسی کشورهایی مانند سوریه و عراق داشته باشند از این منظر آنها به دنبال ابقاء نظامیان آمریکا در سوریه هستند اما به هر ترتیب این موضوع هزینه‌هایی را برای آنها در بر خواهد داشت. طبیعتاً همه چیز حول محور هزینه‌های مالی نمی‌گردد و هزینه‌های سیاسی و بین‌المللی هم وجود دارد اما باید دید که آیا اروپایی‌ها می‌توانند این هزینه‌ها را پرداخت کنند؟
وی در پایان خاطرنشان کرد: اینکه آیا ترامپ اتباع اروپایی داعش را بدون هماهنگی دولت‌های آنها به کشورهایشان سرازیر می‌کند یا خیر، موضوعی است که واقعاً در هاله‌ای از ابهام قرار دارد اما با توجه به کارنامه وی و همچنین با عنایت به غیر قابل پیش‌بینی بودنش امکان دارد چنین حالتی اتفاق بیافتد. در مقابل دولت‌های اروپایی به هیچ وجه خواهان بازگشت اتباع کشورشان که چندین سال در صفوف داعش مشغول به جنایت بوده‌اند، نیستند. آنها معتقدند هر یک نفر می‌تواند به اندازه یک بمب ساعتی، قدرت تخریب زیادی به وجود آورد و از این رو به دنبال کشته شدن اتباع خود یا ناپدید شدن آنها در جغرافیای خاورمیانه یا هر نقطه‌ای غیر از اروپا هستند. به عنوان مثال وزارت کشور آلمان در واکنش به اظهارات ترامپ اعلام کرده اتباع آلمانی داعش به محض ورود باید بازداشت و محاکمه شوند اما از سوی دیگر دولت آلمان و سایر دولت‌های اروپایی معتقدند که این اشخاص پس از گذراندن دوران حبس، همچنان خطرناک و ضد امنیت خواهند بود و از این منظر نمی‌توانند امنیت ملی کشورشان را با دست خودشان تهدید کنند.
