کارشناس مسائل آمریکای لاتین در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل ناآرامیها در ونزوئلا/ ۲ سناریوی آمریکا برای سقوط مادورو
ایالات متحده ممکن است دو سناریو را در دستور کار قرار دهد؛ نخست، تحریم صنعت نفت ونزوئلا که این کشور را به سمت سقوط سوق میدهد و دوم، گزینه نظامی.
«هادی اعلمی فریمان» کارشناس مسائل آمریکای لاتین در تشریح آخرین وضعیت سیاسی ونزوئلا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از هر چیز باید به ریشه و دلایل خیزش شهروندان ونزوئلا اشاره کنم. واقعیت این است که پس از مرگ «هوگو چاوز»، هیچ تغییری در ساختار قدرت یا اصلاح امور سیاسی و اقتصادی ونزوئلا صورت نگرفت و «نیکلاس مادورو» همان ساختار قبلی را ادامه داد. به عبارت دیگر مشکلاتی نظیر فروش نفت، عدم ترمیم و تغییر ساختارهای نفتی، تورم، فقر و سایر مشکلات اقتصادی و معیشتی به هیچ وجه از سوی مادورو تغییر نکرد و انباشت مشکلها باعث شد تا اعتصابهای مدنی صورت بگیرد. این مشکلها نه تنها در دوران هوگو چاوز حل و فصل یا مرتفع نشد بلکه از دوره ریاستجمهوری او به دوره ریاستجمهوری مادورو منتقل شد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلاتی که در زمان مادورو به اوج خود رسید، تضعیف حمایت مالی دولت ونزوئلا از «شبکههای بولیواری» بود. این شبکهها به صورت کامل از شبهنظامیان تشکیل شده و در طول سالهای اخیر در حوزههای مختلف (مانند درمان، فرهنگ، اقتصاد و آموزش) مشغول کمکرسانی به مردم بودند. این شبکهها اگر چه قدرت زیادی به دست گرفتند و از حمایت دولت ونزوئلا برخوردار بودند اما در وضعیت فعلی و از چندی قبل که فروش نفت این کشور با مشکل روبهرو شد، مقدار زیادی از توان و قدرت مانور خود را از دست دادند. در این راستا دور اول ریاستجمهوری مادورو به ارتباطگیری با چین، روسیه و ایران برای فروش نفت گذشت و نهایتاً در دور اول بحث افزایش قیمت نفت مطرح بود. در دور دوم اتفاقهایی رخ داد که نه تنها اوضاع در کاراکاس بهبود پیدا نکرد بلکه شاهد ضربه خوردن سیستم تامین اجتماعی ونزوئلا طی این مدت بودیم. به گونهای که این سیستم از گذشته تعداد زیادی از فقرا را تحت پوشش خود قرار داده بود اما هماکنون این روند هم با مشکل روبهرو شده است.
این پژوهشگر مسائل بینالملل با بیان اینکه در دور دوم ریاستجمهوری مادورو جامعه مدنی ونزوئلا با مشکلات زیادی روبهرو شده است، گفت: پس از آنکه طرح و سیستم تامین اجتماعی در ونزوئلا با مشکل روبهرو شد، جامعه مدنی این کشور زیر بیسابقهترین فشارهای اقتصادی و مالی قرار گرفت و یکی دیگر از دلایلی که موجب از هم گسیختگی جامعه ونزوئلا شد، افزایش تورم و میزان خشونت علیه مردم از سمت دولت این کشور (خصوصاً در تجمعات اعتراضی) بود. طبیعی است مخالفان مادورو و نخبگان این کشور در همین راستا اقدام به برجستهسازی «خوان گایدو» از حزب اراده ملت به عنوان جایگزین مادورو کردند و تجمعات اخیر نشان میدهد که حاکمیت و جامعه در ونزوئلا به شدت دو قطبی شده است. در همین راستا مجلس نمایندگان ونزوئلا به مخالفت با مادورو پرداخته اما ارتش در اختیار وی قرار دارد.
وی افزود: عدهای معتقدند که ایالات متحده در پشت صحنه وقایع ونزوئلا قرار دارد و اساساً این کشور توسط ساختار سیاسی و امنیتی ایالات متحده زیر سوال رفته است؛ اما آنچه که باید مورد نظر قرار بگیرد این است به صورت کلی ایالات متحده، نظامها و حکومتهای سوسیالیستی را دشمن درجه یک خود میداند و هر اقدامی برای نابودی این تفکر انجام خواهد داد. این مساله به همراه برخی سوء مدیریتهای داخلی در ونزوئلا وضعیت فعلی را رقم زده است. به عنوان مثال در زمان ریاست جمهوری اوباما و پس از عادیسازی روابط ایالات متحده با کوبا شاهد آن بودیم که «رائول کاسترو» از قدرت کنارهگیری کرد و این موضوع آغاز ترمیم و توسعه نسبی در هاوانا به شمار میرود. از این منظر بخشی از وضعیت فعلی ونزوئلا به بیکفایتیهای داخلی نیز مربوط میشود.
اعلمی فریمان در پایان خاطرنشان کرد: سیاستمداران ونزوئلا باید این اصل را در نظر میگرفتند که اگر از بدنه مردمی کشورشان فاصله بگیرند، فرصت را برای آمریکاییها فراهم میکنند. بدون تردید تمام دنیا میدانند که آمریکا در استفاده از فرصتهای مقطعی که از سوی کشور هدف ایجاد میشود، مهارت خاصی دارد و وضعیت فعلی ونزوئلا گویای این موضوع است. در این راستا موضوع مشروعیت مادورو از اهمیت بالایی برخوردار است؛ درست است که نیروهای مسلح ونزوئلا با وی هماهنگ هستند اما هر لحظه امکان دارد که میان آنها شکاف ایجاد شود و با مردم همراه شوند. نکته دیگر این است که ایالات متحده به عنوان یکی از قدرتهای سیاسی و اقتصادی دنیا مادورو را به رسمیت نمیشناسد و حتی اخیراً آمریکاییها اعلام کردهاند که آنها به درخواست رئیس اپوزیسیون در این کشور خواهند ماند. این بدان معناست که ایالات متحده ممکن است دو سناریو را در دستور کار قرار دهد؛ نخست، تحریم صنعت نفت ونزوئلا که این کشور را به سمت سقوط سوق میدهد و دوم، گزینه نظامی. یعنی احتمال دارد که آمریکا به درخواست خوان گایدو (رئیس اپوزیسیون) دست به سلاح شود. بنابراین مادورو روزهای بسیار سختی را پیسرو دارد و اگر به نفع مردمش تصمیم نگیرد، در سراشیبی سقوط قرار خواهد گرفت.