کوروش احمدی در گفت‌وگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل و پیامد تصویب لایحه ممنوعیت خروج ترامپ از پیمان ناتو/ سناریوی رئیس‌جمهوری آمریکا برای تقابل با مجلس نمایندگان
رئیس‌جمهوری آمریکا تلاش خواهد کرد تا نظر منفی خود نسبت به ناتو را بیشتر توضیح دهد و از این نظر ممکن است بر میزان تنش او و کشورهای اروپایی افزوده شود.
«کوروش احمدی» تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا در تشریح دلایل تصویب لایحه ممنوعیت خروج رئیس‌جمهوری آمریکا از پیمان ناتو توسط مجلس نمایندگان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: نکته مهم در لایحه مجلس نمایندگان ایالات متحده این است که اکثریت بزرگِ جمهوری‌خواهان در این موضوع به دموکرات‌ها پیوستند؛ به طوریکه تنها ۲۲ نماینده با لایحه مذکور مخالفت کردند. این امر نشان می‌دهد که حمایت از ناتو در کنگره بسیار گسترده و احتمالاً در خارج از پایگاه رای ترامپ (یعنی حدود ۷۰ درصد از رای‌دهندگان آمریکایی) باشد. این مصوبه مجلس نمایندگان یا مشابه آن باید در سنا نیز تصویب شود. هفته گذشته طرح مشابهی نیز توسط نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه در دستور کار سنا قرار داده شده است. شاید یکی از دلایل طرح این موضوع در کنگره آن هم در مقطع کنونی این باشد که نیویورک‌تایمز هفته گذشته گزارش داده بود که ترامپ طی چند هفته گذشته چند بار به طور خصوصی به مشاورانش گفته بوده که قصد خروج از ناتو را دارد.
وی ادامه داد: باید یادآوری کنم که مجلس نمایندگان خروج دولت از ناتو را ممنوع نکرده بلکه با اکثریت قاطع، مانع استفاده دولت از منابع مالی دولتی برای خروج از ناتو شده است. این امر از این جهت اهمیت دارد که اتخاذ چنین تصمیم‌هایی از اختیارهای رئیس‌جمهوری و قوه مجریه است و کنگره امکان دخالت در تصمیم گیری‌های مرتبط با سیاست خارجی را ندارد. با این حال از آنجا که هرگونه هزینه‌ای توسط دولت باید با مجوز کنگره و به ویژه مجلس نمایندگان باشد، معمولاً از این اهرم برای بستن دست روسای جمهور استفاده می‌شود. اینکه چرا مجلس نمایندگان دست به چنین اقدامی زده، باید سابقه موضع را در نگرش بسیار منفی ترامپ طی دو سال گذشته نسبت به بسیاری از پیمان‌ها و نهادهای بین‌المللی که مبنای چند جانبه‌گرایی در روابط بین‌الملل هستند، جستوجو کرد. در مورد پیمان ناتو، علاوه بر موردی که اشاره کردم، باید بدبینی و نوعی کینه او نسبت به دولت‌های اروپایی عضو ناتو را هم در نظر گرفت.
این دیپلمات پیشین کشورمان اضافه کرد: به طور کلی طی دو سال گذشته رئیس‌جمهور کنونی آمریکا، بیشتر نسبت به رهبران به اصطلاح اقتدارگرا علاقه نشان داده تا نسبت به رهبران دموکراسی‌های غربی؛ به صورتی که روابط شخصی ترامپ با رهبرانی چون «آنگلا مرکل» و «ترزا می» و در این اواخر «امانوئل ماکرون» بسیار پر تنش بوده است. نکته مهم دیگر در این رابطه، تاکید ترامپ بر صرفه‌جویی اقتصادی و آنچه که اجتناب از سواری مجانی دادن به دیگر کشورها می‌نامد، است. ترامپ از زمان مبارزات انتخاباتی تاکید داشت که اعضاء ناتو باید بودجه نظامی خود را افزایش دهند و سهم بیشتری در هزینه‌های اداره ناتو عهده‌دار شوند. البته این موضوعی است که مورد تاکید همه روسای جمهور آمریکا طی دهه‌های اخیر بوده و توافق‌هایی در دوره اوباما در این مورد حاصل شد.
احمدی با بیان اینکه عده‌ای ریشه مخالفت ترامپ با ناتو را در اندیشه‌های پایگاه رای وی جستوجو می‌کنند، گفت: بسیاری از منتقدان و تحلیلگران، ترامپ را متهم می‌کنند که بحث بودجه ناتو تنها پوشش موجود برای مخفی کردن اهداف اصلی او به شمار می‌رود. چراکه در سال ۲۰۱۴ اعضای ناتو طی توافقی متعهد شدند که بودجه نظامی خود را به حداقل دو درصد تولید ناخالص داخلی خود برسانند. در چنین شرایطی، مخالفان ترامپ از گرایش‌های ناسیونالیستی و پوپولیستی دست راستی و انزواگرایانه او و خواسته‌های پایگاه اصلی رای خود به عنوان عامل اصلی نظر منفی او نسبت به ناتو نام می‌برند. البته باید در نظر داشت که برخی حتی ترامپ را متهم می‌کنند که روابط ویژه او با پوتین و روسیه در تمایل او به تضعیف ناتو بی‌تاثیر نیست.
وی افزود: بدون تردید تنش میان دموکرات‌های کنگره و ترامپ بسیار بالا است که بویژه در قضیه تعطیلی بخشی از دولت بیشترین تجلی را یافته است. اما باتوجه به مطالبی که پیش‌تر به آن اشاره کردم این اقدام برای بستن دست ترامپ در ارتباط با خروج احتمالی از ناتو محتمل بود. در ارتباط با این گونه مسائل، واکنشی که می‌توان از ترامپ انتظار داشت برخورد تقابلی با کنگره است. در این مورد احتمالاً ترامپ تلاش خواهد کرد تا نظر منفی خود نسبت به ناتو را بیشتر توضیح دهد و از این نظر ممکن است بر میزان تنش بین او و کشورهای اروپایی افزوده شود. آنچه که مهم است این خواهد بود که اکثریت بسیار نیرومندی که امکان وتوی هر مصوبه‌ای را از ترامپ سلب می‌کنند، در پسِ حمایت از ناتو در کنگره قرار دارند.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در پایان در پاسخ به اینکه آیا احتمال خروج ترامپ از ناتو وجود دارد یا خیر، تصریح کرد: اجازه بدهید اینجا بر گره خوردن بی‌سابقه سیاست خارجی آمریکا در دوره ترامپ با سیاست داخلی آن تاکید کنم. ترامپ تا حد زیادی در داخل آمریکا منزوی است و پایگاه اصلی رای او محدود به یک اقلیت حدوداً ۳۰ تا ۳۵ درصدی از محافظه کاران بسیار افراطی، از جمله راست گراهای مسیحی یا مسیحیان تبشیری است. این اقلیت قوی، ضد هرگونه جهانی شدن و هرگونه تعهد از جانب دولت آمریکا در قبال برنامه‌ها و اقدام‌های فراملی است. لذا ترامپ اگر نتواند حمایت قوی این اقلیت را حفظ کند نه تنها در انتخابات ۲۰۲۰ شکست خواهد خورد بلکه ممکن است طی دو سال آینده در واشنگتن و در ارتباط با کنگره با مشکلات جدی مواجه شود.
