سفیر پیشین ایران در افغانستان در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد:
تاثیر نامزدی حکمتیار و عبدالله بر فضای انتخابات ریاست جمهوری/ مولفههای رایآوری چهرههای سیاسی در افغانستان
مردم افغانستان به عملکرد یا کارنامه احزاب رای نخواهند داد بلکه به میزان نفوذ شخصیتهای سیاسی رای میدهند.
«ابوالفضل ظهرهوند» سفیر پیشین ایران در افغانستان با اشاره به اعلام نامزدی گلبدن حکمتیار و عبدالله عبدالله برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آتی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: ورود حکمتیار به عنوان رهبر حزب اسلامی افغانستان و عبدالله عبدالله، رئیس اجرائی دولت وحدت ملی افغانستان به عرصه انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را باید یک امر طبیعی در ساختار سیاسی این کشور دانست. باید توجه داشته باشیم که به دلیل وجود مشکلات میدانی و سیاسی، نیروی کارآمد در صحنه سیاست افغانستان بسیار کمیاب است و اصالتاً مشکلاتی که در این کشور بوده مانع توسعه سیاسی و تربیت نیروهای متخصص شده است. طبیعی است با وجود این وضعیت، جریانها و احزاب سیاسی با محوریت چهرههای مشهور در عرصه سیاسی شناخته میشوند و این یکی از خاصیتهای سیاست در افغانستان به شمار میرود.
وی افزود: واقعیت این است که احزاب و جناحهای سیاسی در افغانستان بر اساس کارنامه عملکرد مورد سنجش و قضاوت قرار نمیگیرند بلکه به دلیل وجود ساختار قومیتی – قبیلهای در این کشور تمام جریانها و احزاب سیاسی در افغانستان به واسطه نام و سابقه فعالیت اشخاص یا رهبران منتسب به آنها مورد سنجش و شناخت قرار میگیرند. این بدان معناست که مردم افغانستان در انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات پارلمانی آراء خود را به صندوق یک چهره خاص میریزند و اساساً برنامه و شعارهای نامزدهای ریاست جمهوری برای مردم اهمیت خاصی ندارد. لذا هر کدام از نامزدهایی که برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان وارد عرصه شدهاند، بدون تردید از سوی جریانهای مردمی خاص خود حمایت خواهند شد. به عنوان مثال عبدالله عبدالله در این دوره از انتخابات به نمایندگی از حزب انجمن اسلامی افغانستان که شامل جنبش ملی و حزب وحدت افغانستان میشود وارد میدان شده و بدون تردید تمام قومیتهای حامی این جریان به او رای خواهند داد.
این تحلیلگر مسائل جنوب آسیا با بیان اینکه تمام نامزدهای این دوره در پستهای مدیریتی افغانستان مشغول به فعالیت بودهاند، گفت: اکثر کسانی که برای این دوره از انتخابات ریاست جمهوری افغانستان ثبت نام کردهاند با عنوانهای مختلف (اعم از مشاور، وزیر یا معاون) در سطوح گوناگون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی افغانستان مشغول به کار بودهاند اما کارنامه آنها کاملاً مشخص نیست که چگونه در این مدت توانستهاند به کشور خود خدمت کنند. در این میان عدهای به نامزد شدن حکمتیار در انتخابات این دوره اشاره کردند و به نظرم این موضوع یکی از مهمترین رخدادهای سیاسی در صحنه افغانستان به حساب میآید. چراکه گلبدن حکمتیار اخیراً از موضع اپوزیسیون بیرون آمده و این به نظرم یکی از مهمترین وقایع سیاسی در افغانستان به شمار میرود.
وی افزود: حکمتیار اخیراً حملههای بسیار شدیدی علیه دولت وحدت ملی افغانستان و شخص اشرف غنی صورت داده و این نشان از تحرکهای پویای سیاسی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دارد. به عنوان نمونه دیده شدن «ژنرال عبدالرشید دوستم» در کنار عبدالله عبدالله نمونه دیگری از جناحبندی قومیتی و سیاسی در افغانستان است و البته در این میان فراز و نشیبهای بسیاری زیادی توسط احزاب و شخصیت طی خواهد شد. نکته مهم که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که رقابت سیاسی میان نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری افغانستان نشاندهنده عمق پویایی جامعه سیاسی این کشور است. ملت افغانستان سالها هزینه دادهاند تا متوجه شدند باید به سمت مشارکت سیاسی عمومی گام بردارند.
ظهرهوند در پایان خاطرنشان کرد: همین که دیده میشود ۱۲ شخصیت سیاسی برای حضور در انتخابات با یکدیگر رقابت میکنند نشان از ترقی و پیشرفت نسبی سیاسی در افغانستان دارد. مردم افغانستان بعد از گذشته دو دهه، امروزه بسیار راحت حرف از انتخابات میزنند در صورتی که در زمان حکومت طالبان چنین چیزی وجود نداشت؛ به نظرم در شرایط فعلی، طالبان باید وارد گفتوگوهای جدی و سازنده شود و باید این موضوع را بدانیم که آمریکاییها برای خارج شدن از افغانستان به این کشور تجاوز نکردند و از این منظر باید مکانیسم جدید برای مساله صلح یکپارچه در افغانستان طراحی و اجرا شود.