نشست اقتصادی بیروت توسط عربستان و امارات بایکوت شد/ اتحادیه عرب در مورد سوریه دچار گسست فکری شده است

«حسن هانی‌زاده» کارشناس مسائل منطقه در تشریح ابعاد و دلایل عدم حضور سران کشورهای عربی در نشست اقتصادی بیروت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: چندی قبل دولت لبنان آمادگی خود برای برگزاری نشست توسعه اقتصادی سران عرب که روز گذشته در بیروت برگزار شد را اعلام کرده بود و از این منظر روز گذشته شاهد برگزاری این نشست بودیم. بیروت در صدد بود تا قسمتی از این نشست را بر مساله بازگشت سوریه به اتحادیه عرب معطوف کند و از سوی دیگر «میشل عون» به عنوان رئیس‌جمهوری این کشور همواره به دنبال آن بود تا بتواند فضا را برای بهبود روابط میان کشورهای عربی آرام‌تر کرده و نهایتاً شکاف‌های عظیم میان اعضای اتحادیه عرب را مهار کند. در این راستا شاهد سفر عمر البشیر، رئیس جمهوری سودان به سوریه بودیم که نشان از کور سوهای امید برای بهبود روابط میان کشورهای عربی است.

وی ادامه داد: به نظر می‌آید رئیس‌جمهوری لبنان با مشاهده این وضعیت و سپس بازگشایی سفارت‌های امارات و عربستان در دمشق به دنبال آن بوده تا بتواند در چارچوب فعالیت نهادها و کشورهای عربی راهی برای آشتی میان آنها با سوریه پیدا کند اما عدم حضور سران کشورهای عربی در نشست توسعه اقتصادی سران عرب در بیروت خلاف این موضوع را به اثبات رساند. به گونه‌ای که منابع خبری لبنان و بسیاری از رسانه‌های فرامنطقه‌ای با انتشار عکس‌ها و گزارش‌هایی از نشست اقتصادی بیروت اعلام کردند که این نشست با مهندسی تخریبی عربستان و امارات آنگونه که گفته شده بود، برگزار نشده است. حتی در برخی دیگر از تحلیل‌ها آمده است که نشست سران عرب در بیروت به دلیل عدم حضور بسیاری از مقامات کشورهای عربی به نشست وزراء تغییر سطح داد که تمامی این مولفه‌ها نشان از وجود اختلاف بسیار عمیق میان کشورهای عربی در مواجهه با لبنان و محور مقاومت دارد.

این تحلیلگر مسائل غرب‌آسیا با اشاره به نقش سعد الحریری در تحت الشعاع قرار گرفتن نشست توسعه اقتصادی سران عرب در بیروت، گفت: نخست‌وزیر لبنان اخیراً و پس از دیدار با معاون وزیر خارجه ایالات متحده به نوعی از سوی واشنگتن ماموریت پیدا کرد تا اولاً حزب‌الله را از گردونه قدرت به حاشیه براند و ثانیاً مانع از برگزاری پر شکوه نشست توسعه اقتصادی سران عرب در بیروت شود. در این بین ارتباط وی با عربستان و امارات هم باید مورد نظر قرار بگیرد؛ چراکه حریری به صورت کاملاً عیان و آشکار راهبرد ریاض و متحدان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن را به اجراء گذاشته است. لذا به صورت واضح مشحص است که دست‌هایی در پشت پرده به دنبال بایکوت نشست توسعه اقتصادی سران عرب در بیروت بوده‌اند.

وی افزود: این‌که مقامات کشورهای عربی اعلام کرده‌اند که به دلیل مشکلات و مشغله‌های زیاد نتوانسته‌اند در این نشست شرکت کنند یک دروغ کاملاً ملموس و آشکار است؛ چراکه قرار است در ماه مارس، نشست اتحادیه عرب با میزبانی تونس برگزار شود و تمامی کشورهایی که در نشست بیروت حاضر نشده‌اند، اعلام کردند که در نشست تونس شرکت خواهند کرد. این بدان معناست که یک تبانی آشکار برای هجمه علیه لبنان توسط کشورهای عربی تدارک دیده شده بود و از سوی دیگر نشان از این دارد که اعراب به دنبال حل و فصل موضوعات و مسائل اجتماعی و اقتصادی اتحادیه عرب نیستند. از منظری دیگر بهانه اصلی کشورهای عربی برای حضور در نشست توسعه اقتصادی سران عرب، نزدیک بودن لبنان به محور مقاومت، سوریه و ایران بوده است؛ در حالی که بشار اسد اخیراً اعلام کرده بود که مایل به شرکت در این نشست نیست و دلایل خود را بر اساس ایجاد هجمه کشورهای عربی طی هفت سال گذشته علیه دمشق تشریح کرده بود.

هانی‌زاده در پایان خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مسائلی که توسط کشورهای عربی در مورد عدم حضور در نشست توسعه اقتصادی سران عرب مطرح شده، آتش زدن پرچم لیبی در لبنان طی روزهای اخیر بوده است. واقعیت این است که برخی از جریان‌های نزدیک به شیعیان لبنان به دلیل مبهم بودن وضعیت حیات امام موسی صدر به صورت خودجوش خواستار پاسخگویی مسئولان لیبیایی در این مورد هستند و نهایتاً با ورود مقام‌های این کشور به لبنان پرچم لیبی را به آتش کشیدند؛ اما به نظرم این مسائل تنها دلایل بسیار واهی بی‌اهمیتی است که از سوی اعراب به رهبری امارات و عربستان مطرح شده است. باید توجه داشت که سوریه دیر یا زود به جمع کشورهای اتحادیه عرب خواهد پیوست و البته بیرون بودن این کشور از مدار کشورهای عربی تاثیریربر اداره این کشور نگذاشته است. به هر حال عربستان و متحدان آن به دلیل ترس از نزدیک شدن بیش از حد دمشق به تهران، سوریه را به سمت خود خواهند کشاند تا بتوانند به زعم خود فشارهایی را بر این محور وارد کنند.