جهان در سالی که گذشت؛ نگاهی به تحولات آمریکا
استاد دانشگاه بوستون: خروج از برجام و نبرد تجاری با چین، دو نمود ناموفق سیاست خارجی ترامپ/ عمده‌ترین تعهد رئیس‌جمهوری آمریکا نقض تعهدنامه‌های بین‌المللی است
به‌طور کلی سیاست خارجی آمریکا در سال ۲۰۱۸ ملقمه‌ای بوده از هیاهوهای بسیار که در نهایت نتایج چندان ملموسی را هم به بار نیاورده است. نمونه بی‌مانند این قضیه را می‌توان در نحوه مدیریت موج پناهجویانی دید که از آمریکای لاتین به سمت مرز مشترک آمریکا و مکزیک روانه شده‌اند و تا اینجای کار نیز در پی بی‌کفایتی‌های دولت دو کودک جان خود را از دست داده‌اند.
پروفسور «مایکل کورگان» استاد روابط بین‌الملل در دانشکده مطالعات بین‌الملل دانشگاه بوستون است. وی همچنین عضو نیروی دریایی ارتش آمریکا در جنگ ویتنام بوده است. مطالعات و تالیفات او بر حوزه‌های سیاست داخلی و خارجی آمریکا، امنیت و سیاست بین‌المللی متمرکز است.
پروفسور مایکل کورگان با اشاره به سیاست ایالات متحده آمریکا در سالی که گذشت گفت: سال ۲۰۱۸ معادل بود با دومین سال ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ». سال ۲۰۱۸ از منظر اقتصادی برای ترامپ کمابیش سال خوبی بود، اما در باقی موارد چالش‌هایی را نیز به دنبال داشت.
این در حالی است که خود ترامپ در تاریخ ۲۷ جولای، آمریکا را بهترین کشور از منظر اقتصادی خواند. البته او این گفته‌ها را با توجه به آمار اشتغال و افزایش دستمزدها و رشد تولید ناخالص داخلی بر زبان می‌آورد که چندان هم دور از حقیقت نیست، اما باید نگاه دقیق‌تری به عملکرد ترامپ در این زمینه انداخت.
اولین و آخرین تعهد ترامپ شکستن توافق‌نامه‌های بین‌المللی است
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه بوستون در ادامه گفت: ترامپ اصولا در سال گذشته نشان داد که اولین و آخرین تعهدش شکستن توافق‌نامه‌های بین‌المللی است. او قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) را زیر پا گذاشت و پس از صرف زمان و هزینه بسیار توانست توافق جدیدی را به سرانجام برساند. این امر ممکن است برای طرفداران ترامپ شادی‌آور باشد، اما بسیاری از تحلیل‌گران انتظار دارند که اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۱۹، در پی خسارت‌های هنگفتی که در ماه دسامبر شاهدش هستیم، با سختی‌های بسیاری مواجه شود.
تیراندازی در مدارس، چالش ادامه‌دار در آمریکا
کورگان در ادامه با اشاره به تنش‌های داخلی در سال گذشته میلادی در آمریکا گفت: یکی از نکاتی که بار دیگر در آمریکا در سال گذشته مساله‌ساز شد، تیراندازی در مدارس بود که متاسفانه به‌خاطر روی دادن پیاپی این دست حوادث دیگر آنچنان که باید در یادها نمی‌ماند. در حادثه تیراندازی در پورکلند فلوریدا در ماه فوریه ۱۷ نفر کشته شدند و این بار دیگر توجه‌ها را به سمت قوانین حمل و نگه‌داری اسلحه در ایالات متحده و تاثیر عظیم لابی‌های حمایت از این امر معطوف کرد. با این همه، همان‌طور که گفتم حوادثی از این دست دیگر در آمریکا عادی شده و متاسفانه کسی را تهییج نمی‌کند.
وی تاکید کرد که با این وجود، نمونه‌های بسیار دیگری از تنش در سیاست داخلی آمریکا را می‌توان نام برد: یکی از این نمونه‌ها که بحث و جدل فراوانی را نیز به دنبال داشت انتخاب «برت کاوانا» به‌عنوان قاضی دیوان عالی آمریکا بود. با مطرح شدن اتهام بدرفتاری کاوانا با چندین زن بسیاری در آمریکا به گزینه مطلوب ترامپ با شک و تردید می‌نگریستند. خصوصا آن‌که یکی از زنانی که مدعی بود از سوی کاوانا مورد تعرض قرار گرفته گفت که در آن زمان حس می‌کرده که برت ممکن است اتفاقی او را با خشونت بی‌حدوحصرش به قتل برساند!
البته کاوانا در نهایت توانست تایید موردنظرش را به‌دست آورد، اما این خود نشان داد که شکاف در دولت ترامپ بسیار شدیدتر از آن است که ممکن است در ظاهر به چشم بیاید.
تغییر در روابط آمریکا و کره‌شمالی، همچنان در هاله‌ای از ابهام است
این عضو پیشین نیروی دریایی ارتش آمریکا با اشاره به دیدار تاریخی میان ترامپ و «کیم جونگ‌اون»، رهبر کره شمالی، در سال گذشته میلادی گفت: ترامپ بر سر این دیدار که البته خالی از اهمیت هم نبود سروصدای بسیاری به پا کرد و هنوز هم از رابطه ویژه و خاص خود با رهبر کره‌شمالی دم می‌زند! جالب اینجاست که مقام‌های کره‌شمالی همین چند روز پیش اعلام کردند که تنها زمانی در سیاست‌های هسته‌ای خود تجدیدنظر می‌کند که ابتدا خود ایالات متحده چنین کند. این خود نشان از آن دارد که مذاکرات همچنان در مرحله بن‌بست باقی مانده و تمام های و هویی که مقام‌های کاخ سفید در این‌باره به راه انداخته بودند، در نهایت هیچ ثمره‌ای نداشته است.
کورگان یکی دیگر از نکات جالب‌توجه در سیاست آمریکا در سال گذشته میلادی را دیدار میان رؤسای جمهور آمریکا و روسیه عنوان کرد و گفت: شاید بتوان گفت که نقطه مقابل دیدار ترامپ و کیم را باید در دیدار رهبران کاخ سفید و کرملین جست. برخلاف دفعه قبل، دیدار میان «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه و ترامپ به بهت و خشم در میان هر دو جبهه جمهوری‌خواه و دموکرات انجامید. این در حالی است که سایه طرح احتمال دخالت روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۶ هنوز بر قوت خود باقی بوده و هست! با این همه، ترامپ در نشست خبری خود به دفاع از پوتین درآمد و خیلی رک و پوست‌کنده جلوی دوربین‌های خبرگزاری‌ها گفت که روسیه نقشی در این مساله نداشته است! البته «رابرت مولر»، دادستان پرونده دخالت احتمالی روسیه در انتخابات آمریکا، نظر کاملا متفاوتی نسبت به این قضیه دارد. اما در نهایت دیدار ترامپ و پوتین یک فاجعه به‌تمام معنا برای کاخ سفید بود! این تحقیقات البته هنوز هم ادامه دارد و اظهارات اخیر «مایکل کوهن»، وکیل پیشین ترامپ، جزئیات تازه‌ای را در این زمینه پدیدار کرده که البته باید دید چه پیش خواهد آمد.
اوضاع آمریکا در حال تغییر است
این تحلیل‌گر مسائل سیاسی با اشاره به انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره در آمریکا از تغییر در وضعیت این کشور خبر داد و گفت: اوضاع دارد تغییر می‌کند. هیچ شکی در این زمینه نیست! اوضاع در حال حاضر در مجلس نمایندگان به دست دموکرات‌ها افتاده و باید دید که آن‌ها چگونه می‌توانند با رئیس‌جمهور پوپولیست این کشور کنار بیایند. تا اینجای کار که تنها ماحصل این همکاری تعطیلی موقت دولت بوده! البته شاید بر سر مسائلی چون بیمه سلامت تنش‌ها کمتر از این باشد، اما در نهایت هر دو طرف یاد خواهند گرفت که برای پیشبرد اوضاع باید با یکدیگر بسازند. با این وجود، نباید این نکته را نادیده گرفت که سنا همچنان در کنترل جمهوری‌خواهان است و این بدان معناست که در زمینه سیاست خارجی تغییر چندانی را در آمریکا شاهد نخواهیم بود.
خروج از برجام و نبرد تجاری با چین، دو نمود ناموفق سیاست خارجی ترامپ
مایکل کورگان سپس به خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران اشاره کرد و گفت: اصولا ترامپ نشان داده که هر لحظه ممکن است حرفش را عوض کند. اصولا این رویکرد ترامپ می‌تواند تاثیری منفی بر سیاست‌گذاری خارجی آمریکا بگذارد که در حال حاضر نیز شاهد نتایج این تاثیرها هستیم. این‌که تمام دیگر طرف‌های توافق همچنان از پایبندی ایران به برجام سخن می‌گویند نشان از آن دارد که سیاست خارجی ترامپ این‌بار نیز نتوانسته راه به جایی ببرد. این قضیه را در مورد نبرد تجاری با چین نیز مشاهده کرد. به‌طور کلی سیاست خارجی آمریکا در سال ۲۰۱۸ ملقمه‌ای بوده از هیاهوهای بسیار که در نهایت نتایج چندان ملموسی را هم به بار نیاورده است. نمونه بی‌مانند این قضیه را می‌توان در نحوه مدیریت موج پناهجویانی دید که از آمریکای لاتین به سمت مرز مشترک آمریکا و مکزیک روانه شده‌اند و تا اینجای کار نیز در پی بی‌کفایتی‌های دولت دو کودک جان خود را از دست داده‌اند.
گفت‌وگو از: کامران برادران
