اهداف ترکیه در شرق فرات/ سناریوی آمریکا در قبال آنکارا و ارتش آزاد

«سیدعلی قائم مقامی» کارشناس مسائل ترکیه در تشریح سیاست‌های ترکیه برای انجام عملیات در شمال شرق سوریه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: اخباری که در مورد عملیات ارتش ترکیه در شرق فرات منتشر شده نشان می‌دهد که آنکارا همچنان به دنبال برآورد هزینه و فایده این عملیات است و در راستای آن شاهد درگیری لفظی مقامات این کشور با آمریکا هستیم. به عنوان مثال سلیمان سویلو وزیر کشور ترکیه اخیرا در اظهاراتی گفته است که آمریکا با حمایت تسلیحاتی از یگان‌های مدافع خلق و کردها در شمال شرق سوریه به دنبال قطع ارتباط ترکیه از شمال عراق تا مدیترانه است. در این بین اسنادی مبنی بر سازماندهی ۱۵ تا ۱۸ هزار نفر از عناصر ارتش آزاد توسط ترکیه منتشر شده تا بتوانند با بسیج کردن آنها وارد شرق فرات شوند و با کردهای تحت حمایت امریکا وارد جنگ شوند.

وی ادامه داد: مقامات نظامی ترکیه اعلام کرده‌اند که به هیچ و جه با سربازان آمریکایی وارد درگیری نخواهند شد و در این راستا پنتاگون اعلام کرده که اگر عناصر ارتش آزاد وارد منطقه شوند، جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های آمریکا آنها را بمباران خواهند کرد. این بدان معناست که منازعه دیپلماتیک در پشت پرده و قبل از شروع عملیات شرق فرات همچنان میان واشنگتن و آنکارا پایدار است. باید بدانیم که نیروهای فرانسه و آمریکا در شمال سوریه مستقر هستند؛ به گونه‌ای که ایالات متحده ۱۲ پایگاه دیدبانی اطلاعاتی و عملیاتی را از شمال عراق (مرزهای کردستان عراق) تا شرق فرات و منبج احداث کرده‌اند که مجموعاً ۴۸۰ هزار کیلومتر را در بر می‌گیرد. همچنین شاهد تاسیس چند فرودگاه نظامی توسط آمریکا در مناطق شمالی سوریه و به خصوص شرق فرات (مناطق کردنشین) هستیم که از آنها بهره‌برداری لجستیکی انجام می‌دهند. مجموع این معادله‌ها باعث شده تا ترکیه از این وضعیت به مثابه تهدید بقاء خود بهره‌برداری کند.

این پژوهشگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه ترکیه از نقش میدانی آمریکا در شمال سوریه احساس خطر کرده است، گفت: آنکارا معتقد است ایالات متحده به دنبال تاسی دولت فدرال کردی در مجاورت مرزهای خود است و این روند را تهدید امنیت ملی خود می‌داند. این نگرانی تا جایی افزایش پیدا کرده که آنکارا اعلام کرد که ایالات متحده با تقویت کردها به دنبال تجزیه سوریه است؛ چراکه ۳۰ درصد خاک این کشور در اختیار نیروهای ایالات متحده و کردها قرار دارد و همچنین ۶۰ درصد اراضی کشاورزی سوریه در شرق فرات واقع شده که کردها به عنوان متحدین آمریکا بر آنجا اشراف دارند. در مقابل روسیه و ایران تمایلی به مداخله در این معادله از خود نشان نمی‌دهند و این باعث پیچیده شدن معادله در شرق فرات شده است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ایالات متحده به دنبال آن است تا بتواند با حمایت از کردهای سوریه و بسیج کردن آنها، کانتون‌های فدرال کردی را در شمال شرق سوریه به راه بیاندازد و بدون تردید آنکارا از این موضوع ناخوشایند است. بسیاری از ناظران بین‌المللی معتقدند که سناریوی واشنگتن در شمال سوریه حساب شده بوده و حتی به دنبال خدشه وارد کردن بر پیکره و وجهه سیاسی سوریه به شمار می‌رود. به گونه‌ای که گفته می‌شود آمریکا به دنبال تاسیس اقلیم مشابه با کردستان عراق در شمال سوریه است که البته اصل این طرح توسط پنتاگون طراحی شده است. در این راستا اخباری وجود دارد که نشان می‌دهد کردهای سوریه از ارتش این کشور درخواست پشتیبانی و مداخله کرده‌اند اما هیچ پاسخی از سوی دمشق داده نشده است. بنابراین باید بگویم که عملیات ترکیه در شرق فرات فعلاً به دلیل مداخله نظامی و سیاسی آمریکا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد اما آنچه مشخص خواهد بود مداخله نظامی واشنگتن در آینده نزدیک است.