افقهی در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
دلایل دیدار احتمالی ولیعهد سعودی با نتانیاهو/ آثار و پیامدهای روابط ریاض و تلآویو بر منطقه
دیدار احتمالی ولیعهد عربستان با نخستوزیر رژیم صهیونیستی و رئیسجمهوری آمریکا بدون تردید به بمب رسانهای تبدیل خواهد شد اما هر سه در وضعیت سقوط به سر میبرند و به دنبال نجات خود هستند.
«سید هادی سید افقهی»، کارشناس مسائل منطقه در تشریح دلایل دیدار احتمالی ولیعهد عربستان با بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: گمانهزنی و اخباری که در مورد دیدار احتمالی ولیعهد عربستان با نخستوزیر رژیم صهیونیستی و رئیس جمهوری آمریکا از سوی برخی از رسانههای و اندیشکدهها منتشر شده نشان میدهد که حیثیت و حیات سیاسی هر سه نفر در خطر است و به دنبال راه گریز برای خروج از وضعیت فعلی هستند. به گونهای که محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد سعودی پس از رسوایی قتل خاشقجی، محاصره قطر و ادامه تجاوز به یمن در وضعیت خوبی قرار ندارد و حتی ادامه برخوردها با مخالفان داخلی وضعیت را برای او بدتر کرده است. از این جهت بسیاری از مقامات امنیتی و تحلیلگران سیاسی در ریاض و خارج از خاک عربستان بر این عقیده هستند که ابقاء محمد بن سلمان در جایگاه ولیعهدی بسیار بعید به نظر میرسد.
وی ادامه داد: دادههای موجود سیاسی و میدانی از داخل عربستان و همچنین تغییر نگاه جامعه ملل به عملکرد و شخصیت محمد بن سلمان نشان میدهد که ولیعهد سعودی به احتمال زیاد به پادشاهی نخواهد رسید و این موضوع برای شخص بن سلمان قابل لمس و به وضوح مشخص است. از این منظر او چیزی برای از دست دادن ندارد و حالا که اوضاع وخیم شده است، به فکر فعال کردن لابی یهود در آمریکا و اسرائیل افتاده است. مشابه این وضعیت را در کاخسفید شاهد هستیم؛ دونالد ترامپ به عنوان رئیس قوه مجریه و سُکاندارِ امور ایالات متحده همچنان در زیر تهدیدهای دموکراتها به کار خود ادامه میدهد اما اخیراً در حال تجربه کردن فشار بیسابقهای است. او به صورت علنی نه تنها با جناح رقیب بلکه با جمهوریخواهانی که به او رای اعتماد دادهاند و همحزبی وی قلمداد میشوند وارد مجادلهای بسیار سخت و خطرناک شده که نتیجه این روند برای او بسیار تخریب کننده خواهد بود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مخالفان او به دنبال ایجاد هجمه بر ترامپ برای کاهش روابط با عربستان هستند، گفت: پرونده دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا باعث شده تا حیثیت داخلی ترامپ زیر سوال قرار بگیرد و از سوی دیگر همنوایی و حمایت بیقید و شرط از ولیعهد سعودی پس از قتل جمال خاشقجی موجب شده تا رئیسجمهوری آمریکا بیش از پیش زیر فشار قرار بگیرد. تا جایی که طرح تحریم و اعمال فشار بر ولیعهد عربستان توسط سناتور باب کروکر در مجلس سنا به تصویب رسید که تا به امروز چنین موضوعی سابقه نداشته است. این نشان میدهد که شکاف بسیار عظیم و بزرگی میان ترامپ و کنگره آمریکا به وجود آمده که در آینده با ورود دموکراتها به مجلس نمایندگان این اوضاع وخیمتر خواهد شد.
وی افزود: سنای آمریکا اصرار دارد که کمک به عربستان تعلیق شود و شخص ولیعهد هم مورد تحریم قرار بگیرد اما به صورت واضح، رئیس جمهوری ایالات متحده این درخواست را وتو خواهد کرد. اگر دفعه بعد دو سوم سنا این طرح را تصویب کنند، ترامپ حق وتو نخواهد داشت و فشار بر او و ولیعهد سعودی افزایش پیدا خواهد کرد. در سوی دیگر نتانیاهو به عنوان نخستوزیر اسرائیل حضور دارد که فساد مالی و مشکلات سیاسی – امنیتی در داخل سرزمینهای اشغالی موجودیت سیاسی وی را تهدید جدی کرده و از این منظر او همانند بنسلمان و ترامپ به دنبال عادی کردن وضعیت به نفع خود است. بدون تردید اگر هر سه نفر در کنار یکدیگر جمع شوند، شاهد به وجود آمدن یک بمب رسانهای در سطح جهانی خواهیم بود و البته نیت آنها فقط تبلیغاتی نیست؛ بلکه آنها در بخشی از سناریوی خود عملیاتی کردن معامله قرن را در دستور کار دارند تا بتوانند از این فضا برای تثبیت خود بهرهبرداری کنند.
افقهی در پایان در پاسخ به این پرسش که پیامدهای دیدار احتمالی ولیعهد عربستان با نخستوزیر اسرائیل چه خواهد بود، عنوان کرد: همانگونه که پیشتر اشاره کردم، ولیعهد سعودی هیچ چیزی برای از دست دادن ندارد و اگر این دیدار انجام شود باید آن را خودزنی بن سلمان قلمداد کنیم. در داخل عربستان به دلیل فشار حداکثری در خصوص سانسور اخبار و مدل برخورد با مخالفان، شاهد واکنش خاصی نخواهیم بود و حتی ممکن است اگر کسی علیه منافع ولیعهد سخن بگوید، اعدام شود. از این منظر در داخل عربستان مخالفت خاصی صورت نخواهد گرفت و تنها برخی از سنیها و تندروهای مذهبی به صورت تلویحی به این موضوع واکنش نشان خواهند داد که تاثیری در کلیات موضوع ندارد. جامعه جهانی از ولیعهد سعودی فاصله گرفته و تا حدودی هم این فاصله را افزایش خواهد داد اما کشورهای عربی به دلیل وابستگی اقتصادی به ریاض در کنار ولیعهد خواهند بود. آنچه مشخص است، نظاهرات مردمی و واکنش آنها به این موضوع خواهد بود و نشان میدهد که افکار عمومی در کنار فلسطین خواهند بود ولی دولتمردان سناریوی خود را پیش خواهند برد.