سناریوهای احتمالی آمریکا پس از گزارش سیا؛
آیا واشنگتن بین بنسلمان و عربستان تفاوت قائل خواهد شد؟
نمایندگان سنا پس از ارائه گزارش رئیس سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) درباره قتل روزنامهنگار منتقد سعودی در کنسولگری استانبول به دلیل محرمانه بودن این اطلاعات و خطر افشای منابع و روش جمعآوری آنها از ارائه هر نوع جزئیاتی در این زمینه خودداری کردند.
به گزارش ایلنا به نقل از الجزیره، اعضای مجلس سنا در عین خودداری از ارائه هر نوع اطلاعات و جزئیاتی از گزارش «جینا هسپل» رئیس سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا درباره پرونده قتل «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد سعودی تأکید کردند که ارزیابی و برآوردهای آنها در این زمینه با استناد به کنترل بسیاری از تماسها و پیامها و نیز محتوای فایلهای ضبط شده ترکیه صورت گرفته و مسئولیت مستقیم «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در این جنایت، اثبات شده است.
پس از گزارش سیا مهمترین پرسشی که پیش میآید در مورد ماهیت روابط آینده و نحوه تفکیک بین ولیعهد سعودی و کشور عربستان بدون آسیب رسیدن به روابط مهم ریاض و واشنگتن است.
با توجه به این تحولات، سفارت عربستان سعودی در واشنگتن به سرعت اتهامهای وارد شده به بن سلمان را تکذیب کرد.
«فاطمه باعشن» سخنگوی رسمی سفارت عربستان در واشنگتن در صفحه توئیتر خود نوشت: «دولت سعودی بر حق است و به دنبال رفع شکاف ایجاد شده با ابزارهایی است که مانع تکرار و وقوع حوادثی از این دست میشود».
وی با تأکید مجدد بر تکذیب مسئولیت و نقش بن سلمان در این جنایت گفت: «ولیعهد هرگز و در هیچ زمانی با هیچ مسئولی برای آسیب رساندن به خاشقجی شهروند سعودی ارتباط نداشته است. ما هر نوع اتهامهای وارد شده علیه ولیعهد در این حادثه دردناک را کاملا تکذیب میکنیم».
ناظران سیاسی این نوع موضع گیری را ادامه تمرکز عربستان بر عدم برخورد جدی با اتهامهای آمریکا علیه ولیعهد میدانند، به گونهای که کنگره را به هشدار علیه مقابله طولانیمدت با این کشور واداشته است.
«ریچارد شلبی» سناتور جمهوری خواه از ایالت « آلاباما» در توصیف وضعیت فعلی گفت: «ما چگونه میتوانیم بین ولیعهد سعودی و دار و دسته او و دولت عربستان تفکیک قائل شویم؟ این همان آزمایش واقعی پیش روی ماست».
«لیندسی گراهام» سناتور جمهوری خواه نیز تأکید کرد: «عربستان سعودی و محمد بن سلمان دو وجود متفاوت هستند». وی از تلاش خود و همکارانش در کنگره برای صدور بیانیهای در تأکید بر دخالت بن سلمان در قتل خاشقجی خبر داد.
گراهام در مورد ماهیت تدابیری که مطرح خواهد شد، گفت: «ما به دنبال صدور بیانیهای در مورد نقش بن سلمان در این جنایت و وجود ادله کافی در این زمینه هستیم. پس از آن نیز پیشنهاد اعمال مجازاتهایی در چارچوب قانون ماگنیتسکی را ارائه خواهیم داد».
وی افزود: «میخواهم به تمام جهانیان اعلام کنم که اگر کسی خواهان ائتلاف با آمریکا و ادغام اقتصادش با این کشور و انجام عملیات نظامی مشترک است، انتظارهای مشخصی از جمله عدم دخالت در عملیات قتل وحشیانه خبرنگاران وجود دارد که باید به آنها پایبند باشد. اگر ما این پیام را به جهانیان اعلام نکنیم قطعا دنیا را مکان بسیار خطرناکی قرار خواهیم داد».
در هین راستا سناتور «باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی سنا تأکید کرد که هیچ تردیدی نسبت به صدور حکم قتل خاشقجی توسط ولیعهد سعودی ندارد. وی متعهد شد که واشنگتن طی روزهای آینده تدابیر سختی درباره پرونده قتل خاشقجی و جنگ در یمن اتخاذ کند.
واشنگتن در دو هفته آینده و قبل از آغاز تعطیلات سال نوی میلادی شاهد تحرکات مهمی خواهد بود به گونهای که گزارشها حاکی از حضور هسپل در کنگره و ارائه گزارش درباره قتل خاشقجی در تاریخ ۱۳ دسامبر خواهد بود.
در آینده و به طور خاص در ماه ژانویه فشار بیشتری بر ریاض اعمال خواهد شد، زیرا نقشه راهبردی مجلس نمایندگان تغییر خواهد کرد و اکثریت مجلس در اختیار حزب دموکرات قرار خواهد گرفت. بنابراین فرصت ریاست اعضای این حزب در مجلس وجود دارد.
تعدادی از رؤسای کمیسیون به آغاز تحقیقات بیشتر و شفافتر درباره روابط احتمالی خانواده ترامپ و عربستان سعودی که میتواند بر تصمیمهای رئیسجمهور درباره بن سلمان تأثیر گذارد، متعهد شدهاند.
از سوی دیگر، کارشناسان آمریکائی توقف عملیات محرمانه مسئولان سیا با هدف افزایش فشار بر ترامپ برای اتخاذ موضع سختتر در قبال ولیعهد سعودی را بعید میدانند.
گزارش سیا از دخالت بن سلمان در قتل خاشقجی تاثیر فراوانی بر بسیاری از روزنامههای آمریکا در ضعیف شمردن بهانههای ترامپ در سرپوش گذاشتن بر این موضوع داشته است.
اهمیت گزارش هسپل از ماهیت سمت او در رأس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ناشی میشود. این پست به او اجازه میدهد تا به پیچیدهترین جزئیات اطلاعاتی دست یابد و او بالاترین مقام آمریکایی است که به صورت مستقیم به فایلهای صوتی مربوط به پرونده خاشقجی گوش داده است.
با توجه به اینکه هسپل یک فرد اطلاعاتی حرفهای است، اطلاعات صادر شده توسط او اعتبار بیشتری به آن میبخشد.
هسپل از زمان عهدهدار شدن مسئولیت سیا فقط یک بار در مراسم فارغالتحصیلی دانشگاه در ماه ژوئن سخنرانی کرد و به هیچ موضوع سیاسی نپرداخت.