محبعلی در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
نحوه واگذاری «بندر الحدیده» به بازیگران بیطرف بینالمللی/ محورهای مذاکرات صلح یمن در سوئد
ایالات متحده وضعیت فعلی در جهان را علیه عربستان میداند و از این منظر به دنبال اعمال فشار هدفمند بر ریاض است.
«قاسم محبعلی» تحلیلگر مسائل بینالملل در تشریح دلایل اصرار ایالات متحده بر تحویل بندر الحدیده به یک کشور بیطرف در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: از ابتدای شروع بحران یمن، آمریکا به شدت با قرار گرفتن عربستان به عنوان محوریت اصلی این پرونده مخالف بود؛ چراکه واشنگتن به خوبی میدانست که سعودیها با ایران دارای زاویههای بسیار زیادی هستند و همین اختلافات به راحتی میتواند بحرانی خلق کند که انتهای آن نامعلوم باشد. تحلیل ایالات متحده از پرونده یمن این است که نمیتوان انصارالله را از معادلات این سرزمین کنار گذاشت و قطعاً اداره این کشور بدون حضور آنها امکانپذیر نخواهد بود. در این راستا آنها بر این عقیده بودند که باید ائتلافی در یمن تشکیل شود که این موضوع هم با بنبست مواجه شد و از اینرو پرونده یمن تا به امروز فراز و نشیبهای زیادی را طی کرده است.
وی ادامه داد: در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما اخباری وجود داشت که نشان میداد، ایالات متحده مایل به گفتوگو با ایران در مورد پرونده یمن است اما با آمدن ترامپ این موضوع کاملاً منتفی شد. در آن زمان واشنگتن بر این عقیده بود که پرونده یمن در حال تبدیل شدن به فاجعه قرن است و تصاویری که از وضعیت انسانی و بهداشتی – درمانی منتشر میشد، گویای عمیقتر شدن بحران یمن بود. در دولت ترامپ هیچ عکسالعمل در خصوص یمن را شاهد نبودیم اما پس از آنکه فشار بر عربستان در مورد پرونده قتل جمال خاشقجی به اوج رسید، ایالات متحده هم فرصت را برای هدایت و کانالیزه کردن عربستان بر اساس منافع خود مغتنم شمارد و در وضعیت کنونی شاهد کنشگری فعالی آمریکاییها در پرونده یمن هستیم. به این جهت است که مواضع اشخاصی مانند وزیر خارجه، وزیر دفاع و حتی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مورد یمن کمی متفاوت شده است.
مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت خارجه با اشاره به اینکه آمریکا خواهان کنترل بندر الحدیده توسط یک عامل بیطرف است، گفت: اینکه دیده میشود ایالات متحده بر تحویل بندر الحدیده به یک بازیگر بیطرف تاکید دارد، دقیقاً این پیام مخابره میشود که قرار است این بندر توسط سازمان ملل متحد اداره و نظارت شود. باید توجه داشت که این بندر شاهرگ حیاتی برای ورود کمکهای درمانی و مواد غذایی به سراسر یمن است و سازمان ملل برای ساماندهی این موضوع بهترین بازیگر موجود به شمار میرود. موضوع دیگر این است که عربستان مدعی شده انصارالله از طریق بندر الحدیده به سلاح دسترسی پیدا میکند و ایالات متحده برای آنکه بهانه سعودیها را به پایان برساند، کنترل این بندر را به سازمان ملل خواهند داد.
وی افزود: واقعیت در زمین بازی یمن این است که عربستان نتوانسته آنگونه که فکر میکرد بر یمن سیطره پیدا کند و از سوی دیگر انصارالله هم نمیتواند در تمامی جناحها به مقابله مشغول باشد اما به هر حال هزینه سعودیها از انصارالله بیشتر شده است. این بدان معناست که جنگ یمن به یک مجادله فرسایشی با آیندهای مبهم تبدیل شده است و به همین جهت است که غربیها و جامعه بینالملل به دنبال حصول توافق در این پرونده هستند که میتوانند از الگوی لبنان، عراق یا سوریه کمک بگیرند.
محبعلی در پایان با اشاره با مذاکرات آتی صلح یمن در سوئد، خاطرنشان کرد: ملل متحد و قدرتهای اروپایی و همچنین ایالات متحده باید به این باور برسند که ادامه جنگ در یمن به سود عربستان و امارات نیست بلکه تنها دامنه جنایات علیه بشریت و جنایات جنگی را گستردهتر میکند. لذا به نظر میآید که اگر در مذاکرات آتی سوئد گشایش خاصی در پرونده یمن اتفاق نیافتد، حداقل ممکن است شاهد یک آتشبس موقت باشیم و در این راستا عربستان سعودی مجبور به تغییر رفتار خواهد شد اما به هر ترتیب باید منتظر یک واقعه سیاسی موثر (ولو بسیار جزئی) باشیم. در این بین باید دید که تکلیف مناطق جنوبی و مناطقی که داعش و القاعده بر آنجا تسلط دارند چگونه خواهد شد و آیا صلح سراسری پایدار طنینانداز خواهد شد یا خیر؟