تحلیل‌گر علوم دفاعی کالج نظامی کانادا در گفت‌وگو با ایلنا:
نبرد در صندوق‌های انتخاباتی بهتر از نبرد در خیابان است/ طالبان در نهایت، اهمیت صندوق‌های رای را درک می‌کند/ ساز و کار رسیدگی به شکایت‌ها در انتخابات فعلی قوی است
شبه‌نظامیان طالبان نیز بالاخره درک خواهند کرد که شرکت در انتخابات هم برای کشور بهتر است و هم برای خودشان. این قطعا از مسیر فعلی خشونت و خرابکاری بهتر است.
«والتر دورن» استاد علوم دفاعی در کالج سلطنتی نظامی کانادا و کالج نظامیان کانادا است. تخصص وی حوزه‌های بسیاری از جمله عملیات صلح، نظریات جنگ و قوانین بین‌المللی جنایی را شامل می‌شود.
پروفسور والتر دورن با اشاره به سابقه رویکردهای خشونت‌آمیز گروه‌های تروریستی علیه دموکراسی در افغانستان، درباره سناریوهای انتخابات پارلمانی در این کشور گفت: بدترین سناریو حملات گسترده به اماکن اخذ رای و جلوگیری از رای دادن مردم است. اما از آنجایی که این سناریو خوشبختانه در انتخاب‌های پیشین به نتیجه نرسید، اتفاقی که ممکن است بیفتد حملات کوچک و پراکنده به چندین حوزه اخذ رای خواهد بود.
وی گفت: مردم افغانستان همچنان در انتخابات شرکت خواهند کرد، چراکه آموخته‌اند که با این خطرها زندگی کنند و شجاعانه در تعیین سرنوشت کشورشان نقش خواهند داشت.
وی درباره علت به تعویق افتادن پیاپی این انتخابات گفت: این امر دلایل بسیاری داشت، از جمله مشکلات ثبت رای و این‌که برخی خواستار سیستم بیومتریک برای ثبت‌نام و تعیین هویت بودند. استفاده از هویت‌های جعلی همچنان موضوع مهمی در این انتخابات تلقی می‌شود. با وجود تاخیرهای چندباره، همچنان زمان کافی برای اجرای این سیستم وجود ندارد. مسائل بسیار دیگری نیز وجود دارند، از جمله ذات نظام احزاب و همچنین برخی افراد که در کمیسیون اصلاح انتخابات مشغول به کارند.
انتخابات فعلی سازوکاری قوی برای رسیدگی به شکایت‌ها دارد
استاد کالج سلطنتی نظامی کانادا در رابطه با سهم‌خواهی گروه‌های افغان در این انتخابات بر مبنای معیارهای قومی و جهت‌گیری‌های سیاسی گفت: قومیت همواره نقش پررنگی در انتخابات افغانستان داشته است. این بخشی از حقایق این جامعه است. در طولانی‌مدت، امیدوارم شایسته‌سالاری و قابلیت رهبری بتواند نقش بیشتری در صلاحیت نامزدها ایفا کند.
وی گفت: دیگر مکانیسم‌های انتخاب رهبر، از جمله جنگ قبیله‌ای یا توافق‌های پنهانی، خطر بسیار بیشتری دارند. تمام شهروندان افغان باید حق این را داشته باشند تا بتوانند رهبران و آینده خود را تعیین کنند.
پرفسور دورن اظهار داشت: انتخابات فعلی سازوکاری قوی برای رسیدگی به شکایت‌ها دارد. برخی تخلفات گریزناپذیر است، اما کمیسیون انتخاباتی رسیدگی به شکایت‌ها به تشخیص میزان تخلفات و بنابراین تهدید علیه مشروعیت انتخابات کمک خواهد کرد.
وی افزود: علاوه بر این، کمیته بررسی که سازمان ملل ریاست آن را برعهده دارد می‌تواند اختلاف‌ها را حل‌وفصل کند و وجهه‌ای قانونی به فرآیند دادخواهی بدهد.
والتر دورن در رابطه با نقش زنان در انتخابات پارلمانی افغانستان گفت: زنان نقش پررنگی در این انتخابات ایفا می‌کنند. البته در مناطق شهری و روستایی این نسبت تفاوت دارد. اصولا، زنان در شهرها بهتر می‌توانند در جهت رسیدن به اهداف‌شان فعالیت کنند. افغانستان در قرن اخیر در انتخابات خود تغییرات زیادی داده است. انتخابات اخیر نیز در راستای همین سنت مهم است که در بسیاری کشورهای جهان نیز با استقبال روبه‌رو شد.
طالبان درخواهد یافت که شرکت در انتخابات بهتر از نبرد و درگیری است
وی با اشاره به اقدام‌های تروریستی متعدد علیه نامزدها و حذف فیزیکی آن‌ها و پیام این دست اقدام‌ها گفت: حمله به نامزدها شرم‌آور است. اما این‌گونه اقدام‌ها باعث نخواهد شد مردم از رای دادن برای تعیین سرنوشت‌شان عقب بنشینند. بخش اعظم مردم افغانستان خواهند توانست با آرامش در این انتخابات شرکت کنند. با این وجود، تهدیدها همچنان پای برجاست.
وی گفت: شبه‌نظامیان طالبان نیز بالاخره درک خواهند کرد که شرکت در انتخابات هم برای کشور بهتر است و هم برای خودشان. این قطعا از مسیر فعلی خشونت و خرابکاری بهتر است. ۹ میلیون شهروند افغان که برای شرکت در این انتخابات ثبت‌نام کردند، با توجه به تهدیدها و خشونت‌های موجود، شجاعت بسیاری از خود نشان دادند.
والتر دورن تصریح کرد: شاید میزان شرکت در این انتخابات نسبت به دوره‌های قبل کمتر باشد، اما فضای انتخاباتی ملموسی در میان مردم وجود دارد و کارزارهای انتخاباتی و بحث‌های پرشوری در جریان است.
وی اظهار داشت: نبرد در صندوق‌های انتخاباتی بهتر از نبرد در خیابان و میدان‌های جنگ است. طالبان می‌داند که نمی‌تواند در درگیری مستقیم پیروز شود، به همین خاطر به جنگ چریکی و خرابکاری روی آورده است.
انتخابات پارلمانی افغانستان نشان‌دهنده ارادم مردم این کشور است
پروفسور والتر دورن در رابطه با دلایل بها دادن به اقلیت‌ها و اختصاص سهمیه به آن‌ها برای نخستین بار در پارلمان افغانستان گفت: این اقدام در راستای ادغام اقلیت‌ها در جامعه صورت گرفته است. اقلیت‌ها، همانند زنان که در این جامعه سرکوب می‌شوند، باید بتوانند به‌خوبی در پارلمان و تصمیم‌گیری‌های کلان ایفای نقش کنند.
وی گفت: این انتخابات نشان‌دهنده اراده مردم افغانستان است، هرچند که ممکن است آینه تمام‌وکمال آن نباشد. هرچه پارلمان دموکراتیک‌تر باشد، حقانیت بیشتری هم به دست خواهد آورد. پارلمان باید بر قدرت رؤسایش نظارت کند، ازجمله رئیس پارلمان و هیئت رئیسه‌اش.
وی ادامه داد: حتی اگر این دست انتخابات ایده‌آل نباشند، گزینه مهمی برای دیگر شیوه‌های تعیین رهبران کشور تلقی می‌شود. این قضیه که «حامد کرزی» رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان، به محدودیت‌های دوره ریاستش احترام گذاشت نه‌تنها نشان از انسانیتش دارد، بلکه نشان می‌دهد که سنت انتخاب رهبران کشور از طریق انتخابات در حال رشد است.
گفت‌وگو: کامران برادران
