تحلیلگر رویترز در گفت‌وگو با ایلنا:
رویکرد ترامپ به خبرنگاران مایه شرمساری است/ پرونده خاشقجی می‌تواند ضربه سختی به بن‌سلمان وارد کند
بسیاری از کشورها، زمانی که در برابر انتقاد قرار می‌گیرند، ترجیح می‌دهند راه سرکوب را برگزینند تا اصلاح، چراکه می‌بینند باقی کشورها هم چنین کرده‌اند و هیچ محکومیتی را هم برایشان به دنبال نداشته است.
پروفسور «کریس هانسون» استاد ارتباطات در کالج روزنامه‌نگاری «فیلیپ مریل» است. وی به مدت ۲۰ سال به‌عنوان خبرنگار با نشریات و خبرگزاری‌هایی چون تایم، واشنگتن استار، رویترز و سیاتل پست همکاری داشته است. حوزه کاری این روزنامه‌نگار و استاد دانشگاه ریاست‌جمهوری، کنگره و مسائل زیست‌محیطی و نظامی است. وی همچنین به‌عنوان خبرنگار در جنگ خلیج‌فارس و جنگ داخلی رواندا حاضر بود و وقایع آن‌ها را پوشش داده است.
کریس هانسون با اشاره به موج فراینده به گروگان گرفته شدن خبرنگاران و استفاده از آن‌ها به عنوان وجه‌المصالحه بین تروریست‌ها و دولت‌های مختلف، در رابطه با مفقود شدن «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار مشهور عربستانی، و قتل «ویکتوریا مارینووا» خبرنگار بلغارستانی، به ایلنا گفت: تنها چیزی که می‌توانم در این رابطه بگویم این است که وضعیت بسیار وحشتناکی است. به گمان من، زمانی که ایالات متحده و «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری این کشور، چنین رویکرد خصمانه‌ای به روزنامه‌نگاران دارد، نمی‌توان انتظار داشت که دولت قتل خبرنگاران را محکوم کند. من به‌عنوان یک آمریکایی بسیار در این مورد نگرانم. ایالات متحده باید، همراه با جامعه جهانی، در موقعیتی باشد تا این رویداد دهشتناک را محکوم کند و اقدامی در این زمینه انجام دهد. به گمان من، وقتی رئیس‌جمهوری یک کشور خبرنگاران را دشمن مردم و اخبار دروغین می‌خواند، چطور می‌توان در مورد آزادی بیان موضعی اتخاذ کند؟ اوضاع فعلی به‌راستی مایه شرمساری است. بنابراین روزنامه‌نگاران حرفهای همه‌جا در خطر هستند؛ یا ممکن است گروهی تروریستی آن‌ها را دستگیر کند یا دولتی به‌خاطر گزارش‌ها و مقالات‌شان آن‌ها را سربه‌نیست کند.
واکنش ترامپ به مفقود شدن خاشقجی بسیار ضعیف بود
وی با اشاره به تاخیر مقام‌های آمریکا به ویژه شخص ترامپ در موضع‌گیری در قبال پرونده خاشقجی گفت: واکنش «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا، کمابیش مناسب بود، اما با این حال موضع او در زیر سایه حرفهای ترامپ قرار می‌گیرد. او گرچه از قتل این روزنامه‌نگاران اظهار تاسف نمی‌کند، اما در نهایت سخنانش نشان از همبستگی با روزنامه‌نگاری حرفهای دارد که بسیار مهم است. در نهایت واکنش ترامپ به مفقود شدن خبرنگار سعودی بسیار ضعیف بود. این نشان از آن دارد که ترامپ در بسیاری مواقع حتی از آرمان‌های حقوق بشری نیز برای رسیدن به مقاصد خود می‌گذرد.
این خبرنگار کهنه‌کار در رابطه با سازوکارهایی که باید جامعه جهانی در قبال این فجایع اتخاذ کند گفت: این‌که جامعه جهانی چنین کشتارهایی را محکوم کند از اهمیت بسیاری برخوردار است. تا جایی که من می‌دانم، جرایمی از این دست را می‌توان در قالب جرایم بین‌المللی طبقه‌بندی کرد. و این مسئله بسیار مهمی است. این در حالی است که اگر یک خبرنگار در طی جنگ کشته شود، به‌راحتی می‌توان آن را در قالب جرایم جنگی قرار داد و در موردش تحقیق کرد! جامعه جهانی باید با اتحاد در برابر چنین اقداماتی بایستد و آن را محکوم کند.
سکوت به هیچ روی در این زمینه جایز نیست. باید به‌طور واحد این اعمال وحشیانه را محکوم کرد و دست به عمل زد. جامعه جهانی باید با اتحاد در برابر موجی که چندین سال است سراسر جهان را فرا گرفته بایستد و به دفاع از خبرنگاران برخیزد.
امنیت جانی خبرنگاران در سال‌های گذشته روند قهقرایی داشته است
استاد کالج خبرنگاری فیلیپ مریل، با اشاره به این‌که ۱۲ سال از قتل «آنا پولیتکوفسکایا»، روزنامه‌نگار برجسته روس، می‌گذرد، در رابطه با اوضاع اصحاب رسانه در سال‌های اخیر گفت: وضعیت نه بهتر، بلکه بدتر شده است! این‌که کشوری بتواند یک خبرنگار را به قتل برساند و آب هم از آب تکان نخورد، پیام وحشتناکی را برای دیگر کشورها می‌فرستد؛ این‌که دولت‌های تمامیت‌خواه می‌توانند با خیال راحت به هر جنایتی که می‌خواهند علیه خبرنگاران دست بزنند و کسی هم کاری به کارشان نداشته باشد.
این خود نشان از آن دارد که بسیاری از کشورها، زمانی که در برابر انتقاد قرار می‌گیرند، ترجیح می‌دهند راه سرکوب را برگزینند تا اصلاح، چراکه می‌بینند باقی کشورها هم چنین کرده‌اند و هیچ محکومیتی را هم برایشان به دنبال نداشته است. بنابراین گمان می‌کنم، امنیت جانی خبرنگاران در ۱۲ سال گذشته روند قهقرایی به خود گرفته است. نکته جالب اینجاست که پرونده آنا پولیتکوفسکایا هم سرانجامی نداشت و هنوز مسببان اصلی آن شناسایی نشده‌اند.
او با اشاره به پیشرفت‌های صورت گرفته در پرونده قتل ویکتوریا مارینووا گفت: تا جایی که من می‌دانم بلغارستان این قضیه را بسیار جدی گرفته است. دادستان‌ها پرونده بسیار مهمی را در این زمینه گشوده‌اند و تحقیقات در این زمینه به‌طور جدی ادامه دارد. اما من اطلاع بیشتری در این رابطه ندارم. معلوم نیست که آیا کسی که دستگیر کرده‌اند نقشی در این قتل داشته یا نه.
اثبات قتل خاشقجی، ضربه سنگینی به بن‌سلمان خواهد بود
کریس هانسون در رابطه با پیامدهای پرونده خاشقجی برای عربستان در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی گفت: راستش، اگر قضیه قتل خاشقجی در سفارت صحت داشته باشد، این امر می‌تواند به بحرانی در روابط دیپلماتیک عربستان و ترکیه بینجامد. اگر عربستان سعودی به‌راستی چنین اقدامی را انجام داده باشد، این خشم بسیاری از کشورها را در پی خواهد داشت. نکته اینجاست که در صورت صحت این قضیه دیگر هیچ نقطه امنی در هیچ کشوری وجود ندارد. تا همین‌جای کار هم روابط ریاض و آنکار بر سر این مسئله شکرآب شده است. اگر قتل خاشقجی به دست عربستان سعودی، آن هم در سفارت این کشور در استانبول، اثبات شود ضربه سختی به «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان، وارد خواهد شد. جالب اینجاست که او تلاش بسیار دارد که خود را ولیعهدی متفاوت و پیشرو نشان دهد.
گفت‌وگو: کامران برادران
