سلطه احزاب سنتی بر اربیل ادامه خواهد داشت/ بارزانی استقلال کردستان را ۵۰ سال به عقب انداخت

«محمدعلی الحکیم» تحلیلگر عراقی، در تشریح ابعاد و پیامدهای برگزاری انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برگزاری انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق از دو جهت (شکلی و ماهوی) دارای اهمیت خاص است؛ نخست اینکه اتاق فکر و راهبری در اقلیم کردستان پس از برگزاری همه‌پرسی استقلال اخیر به این نتیجه رسیده است که باید ذیل پرچم واحد عراق به حیات خود ادامه دهد و شرایط جغرافیایی و سیاسی فعلی کشش مستقل شدن این ناحیه از خاک عراق را ندارد. ریشه و مبداء این موضوع همانطور که از زمان مطرح شدن استقلال کردستان تا به امروز مورد تحلیل قرار گرفته، مسعود بارزانی بود و همین موضوع باعث شده تا انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان به اولین رویداد سیاسی این ناحیه پس از همه‌پرسی اخیر تبدیل شود.

وی ادامه داد: اختلاف‌هایی که میان اتحادیه میهنی کردستان (جریان منتسب به مرحوم جلال طالبانی) و حزب دموکرات (منتسب به بارزانی) در جریان همه‌پرسی اقلیم کردستان اتفاق افتاد باعث شده تا مشکلات داخلی این جغرافیا افزایش پیدا کند و همین مساله موجب شد تا خلاء همگرایی در اقلیم بیش از گذشته احساس شود. این در حالی است که در گذشته اختلاف‌هایی در پارلمان اقلیم کردستان میان احزاب سنتی وجود داشت اما در وضعیت کنونی به نظر می‌رسد که این اختلاف‌ها تا حدودی کاهش یافته است. از این منظر انتخابات پارلمانی اقلیم را باید در جهت بر طرف کردن خلاء موجود و سر و سامان دادن به وضعیت سیاسی آن دانست.

وی ادامه داد: انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان در حالی برگزار شد که در بغداد همچنان اختلاف‌ها بر سر تشکیل فراکسیون اقلیم ادامه دارد اما در این راستا قرار است رئیس جمهوری عراق که در قانون اساسی از طیف کردها خواهد بود انتخاب شود. پیوستگی این تحولات سیاسی و اجراء آنها در امتداد یکدیگر باعث شده تا جایگاه کردها در عراق (حداقل از حیث رسانه‌ای و سیاسی) برجسته شود. به نظرم این روند هر چند که بر اساس قانون اساسی و در بازه‌ای از پیش تعیین شده انجام شده اما باید آن را خانه‌تکانی سیاسی در عراق دانست.

این تحلیلگر مسائل عراق با بیان اینکه انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان نوعی از ترقی و دموکراسی در این ناحیه را نمایان می‌کند، گفت: بارزانی و مجموع احزاب سنتی و نو پای حاضر در اقلیم کردستان به این مفهوم دست پیدا کرده‌اند که باید از وضعیت خاکستری سیاسی که بر اقلیم سایه انداخته است خارج شوند و از این منظر برگزاری انتخابات پارلمانی در اقلیم را باید حرکت به سوی دموکراسی در کردستان عراق دانست. به عبارت دیگر این انتخابات نشان می‌دهد که انحصار قدرت (حتی در حد بسیار محدود) از بین رفته است. اما در مقابل این نظریه، تئوری دیگری به صورت عملی وجود دارد که نشان می‌دهد تعداد زیادی از ۱۱۱ کرسی پارلمان اقلیم کردستان در دستان اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات خواهد بود. برخی دیگر معتقد هستند که برنامه بارزانی برای آینده کردستان عراق در هاله‌ای از ابهام قرار دارد؛ اما به هر ترتیب سلطه احزاب سنتی به حیات خود ادامه خواهد داد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: مسائل زیادی از جمله حیات کرکوک و موضوعاتی در مورد بودجه پیشمرگه و موجودیت آن همچنان به عنوان محورهای اختلاف میان بغداد و اقلیم باقیست و باید دید که در آینده این مسائل حل شدنی است یا خیر. بحث محوری که در انتخابات پارلمانی اقلیم باید مد نظر قرار بگیرد تحرک احزابی مانند گوران (تغییر)، جنبش نسل نو و جماعت اسلامی برای کسب کرسی بیشتر است که به نظر نمی‌رسد بیش از دو تا پنج کرسی به آنها تعلق بگیرد. بنابراین آنچه که پس از برگزاری انتخابات پارلمانی در اقلیم مهم خواهد بود، سیاست مسئولان و راهبرد میان‌مدت و کوتاه‌مدت آنها در قبال بغداد است که باید منتظر تحولات آینده بود.