/تکرار/ زنگنه در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
اهداف و مدل تحرکهای مشکوک عربستان در عراق/ ابعاد فعالیت ریاض در اقلیم کردستان علیه ایران
عربستان در عراق و خصوصاً اقلیم کردستان به دنبال بحران سازی در این کشور و سرایت آن به ایران است که به اهتزاز در آمدن پرچمهای رژیم صهیونیستی در اقلیم هم این سناریو را تکمیل میکند.
«صباح زنگنه» نماینده اسبق ایران در سازمان کنفرانس اسلامی در تشریح ابعاد سناریوی جدید عربستان برای به آشوب کشیدن عراق در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: عدهای با دید خوشبینانه معتقد هستند که عراق در وضعیت فعلی در حال عبور از بحران سیاسی و امنیتی است اما در مقابل آن دادههایی وجود دارد که نشان میدهد سعودیها به صورت مقطعی تحرکهایی در جهت به آشوب کشیدن اوضاع سیاسی و امنیتی عراق انجام میدهند. برای تحلیل این ادعا، نخست باید نگرانیهای عربستان در مورد عراق را بررسی کرد. سعودیها جمعیت عراق را بیشتر از جمعیت خود میداند و از اینرو تشکیل جمهوریت پس از سقوط صدام را نوعی تهدید علیه خود قلمداد میکنند. به عبارت دیگر ترس از خیزشهای منطقهای نرم در داخل کشورهای اسلامی علیه ریاض یکی از مسائلی است که سعودیها آن را تهدید برای حیات خود قلمداد میکنند.
وی ادامه داد: سابقه تشکیل احزاب در عراق ریشه ۶۰ تا ۷۰ ساله دارد اما در عربستان اجازهای مبنی بر تشکیل احزاب سیاسی داده نمیشود و حتی آن را تهدید علیه امنیت داخلی قلمداد میکنند. از سوی دیگر هر زمان که سازمانهای مردم نهاد و مدنی بخواهند صدای خود را بلند کنند بدون تردید فعالیت آنها ممنوع اعلام شده و با آنها برخورد میشود. لذا سعودیها به هیچ وجه نمیپسندند که کشوری مانند عراق به این زودی از جنگ با داعش رها شود و پس از آن به سمت دموکراسی (هر چند که آرام باشد) متمایل شود؛ چراکه در داخل عربستان ممکن است که مردم عراق برای مقابله با حکومت آلسعود مثال بزنند و این دقیقاً خلاف جهت خواسته سعودیها است.
این رقابت و تحرک منفی عربستان تنها به مباحث سیاسی و اجتماعی یا تحرکات مدنی ختم نمیشود بلکه عربستان به دلیل در دست داشتن بودجههای هنگفت حاصل از فروش نفت، حاضر نیستند تا رقیب جدی مقابل خود ببینند. قرار داشتن دو رودخانه بزرگ در عراق باعث شده تا مناسبات تجاری عراق رو به ترقی برود اما سعودیها فاقد رودخانه استراتژیک در داخل خاک خود هستند. از سوی دیگر، منابع نفت عراق هم رقابت جدی میان ریاض و بغداد به وجود آورده است.
این تحلیلگر مسائل منطقه با اشاره به سناریوهای عربستان و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس در زمان حکومت صدام، گفت: عربستان از قدیم الایام تا به امروز برای اینکه آرامش داخلی و خارجی خود و برخی از متحدان حیاتیاش را تثبیت کند، تضعیف عراق را در دستور کار قرار داده است. در زمان حیات سیاسی صدام سعودیها و برخی دیگر از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، صدام را نسبت به حمله علیه ایران تشویق کردند. جنگ هشت ساله نه تنها به کشورمان ضربه زد بلکه آثار منفی برای عراق به دنبال داشت که تا به امروز هم ادامه دارد. این در حالی است که سعودیها نه تنها عراق را یک مشکل میدانند بلکه نزدیک شدن این کشور به ایران را یک تهدید علنی برای خود میداند.
وی افزود: نزدیک شدن عراق به ایران از لحاظ سیاسی، امنیتی و ایدئولوژیک باعث ترس سعودیها شده و در درجه اول تفرقههای داخلی را در دستور کار قرار دادهاند. کمک به حزب بعث و شیوخ برخی از عشایر اهل سنت برای ایجاد تحرک علیه ایران و تخریب روابط دو طرف اخیراً در بصره مشاهده شد و هدف اصلی آنها ضربه به شیعیان عراق است. آنها با تشویق برخی از گروههای ناشناخته و هماهنگی با واشنگتن سعی دارند تا تحرکها علیه ایران را شدت ببخشند و این موضوع تا حدی برای آنها اهمیت دارد که به شعار دادن علیه تهران راضی نخواهند شد.
در سال گذشته زمانی که معترضان در بغداد وارد پارلمان شدند و حتی به سوی دفتر نخستوزیری رفتند، شعارهایی ضد ایران داده شد که یکی از مصادیق شیطنت عربستان همانند بصره به حساب میآید. حتی اخیراً پس از هدف قرار دادن حزب دموکرات در اقلیم کردستان توسط ایران، ظرف مدت بسیار کوتاه، خبری مبنی بر آغاز به کار مجدد خط مستقیم هوایی از ریاض به اقلیم کردستان منتشر شد که بسیار قابل تامل است. چراکه عربستان از همهپرسی اقلیم کردستان عراق حمایت کرده بود و از سوی دیگر در کنار حضور آمریکاییها در آنجا پرچمهای اسرائیل به اهتزاز در آمد.
زنگنه در پایان با اشاره به دست داشتن عربستان در راه انداختن اتاق جنگ ارزی در سلیمانیه عراق، خاطرنشان کرد: جنگ ارزی که در ایران به راه افتاده باعث شد سه مرکز در اطراف کشورمان برای ادامه و تعمیق این بحران احداث شود. نخستین مرکز در دبی مستقر بود که با اعمال عملیات انقباض و انبساط بر روی ارز، پروژهای پیچیده را رقم زد و به سقوط ریال کمک کرد. دومین مرکز در سلیمانیه عراق و سومی هم در استانبول قرار داشت. مجموع این مراکز فشارهایی را بر اقتصاد ما وارد کردهاند اما باید متوجه بود که این تحرکها تنها در محور اقتصادی اتفاق نمیافتد بلکه سعودیها به همراه ایالات متحده و اسرائیل در اقلیم کردستان عراق در حال ارائه کمکهای تسلیحاتی و مالی به جریانهای مسلح ضد تهران هستند تا بتوانند مرز دو کشور را نا امن کرده و حتی اگر توانستند، دست به اقدام تروریستی علیه ایران بزنند.