بخشایشی در گفتوگو با ایلنا:
اگر عربستان آرام بنشیند، دولت لبنان تشکیل میشود/ چانهزنی سیاسی مشکل اصلی بیروت و بغداد
خطدهی کشورهایی مانند عربستان و فرانسه موجب شده تا سهمخواهیها به پایان نرسد اما آنها به این درک نرسیدهاند که نمیتوان رای مردم را تغییر داد.
«احمد بخشایشی اردستانی» کارشناس مسائل منطقه در تشریح طرح جدید نخستوزیر لبنان برای تشکیل دولت این کشور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: بر اساس تئوریهایی که در عالم سیاست و جامعهشناسی وجود دارد، سرزمینها (دولت – کشور) از لحاظ فرهنگی به چندین دسته تقسیم میشوند که برخی از آنها مانند لبنان و عراق درون مایه متکثر دارند. این تکثر از حیث جمعیتی موجب میشود تا ساختار و نظام سیاسی این کشورها به هنوان دموکراسی - انجمنی معنا پیدا کند؛ به گونهای که در هر فرد، یک رای به حساب میآید. این در حالیست که اگر بخواهیم نتیجه مطلوبی از این موضوع به دست بیاوریم باید فرهنگها و جامعه مدنی با هم هماهنگ شوند و یک جامعه سیاسی قوی و یکپارچه را به وجود آورند و در غیر اینصورت هیچ گشایشی حاصل نخواهد شد.
وی ادامه داد: ساختار سیاسی لبنان همانند عراق به صورتی است که سه طیف مسیحی، شیعیان و اهل سنت در هندسه قدرت قرار میگیرند و در این راه طبیعی است که مشکلاتی بر سر راه ایجاد دولت به وجود آید. زمانی که فرانسه به لبنان حمله کرد عمده جریانی که در نتیجه سرشماری بر سایر طیفها غالب بود، مسیحیان لبنان بودند. به همین جهت بنا بر این شد که رئیس جمهوری این کشور از طیف مسیحیان انتخاب شود و پست نخستوزیری به اهل سنت تعلق گیرد و شیعیان ریاست پارلمان را به عهده بگیرند. این آرایش سیاسی باعث میشود اختلافهایی زیادی پیش بیاید و به همین دلیل است که تا به امروز بیروت نتوانسته دولت جدید تشکیل بدهد.
زمانی که انتخابات در لبنان، عراق و یا کشورهای مشابه آنها برگزار میشود شاهد آن هستیم که همین طیفها به پای صندوق رای میآیند اما پس از شمارش آراء به وضوح میبینیم که مشکل اصلی یعنی تشکیل دولت به یکباره عیان میشود. این روند نشان میدهد که همچنان باید بر روی تقویت فرهنگ سیاسی کار شود و اگر این چنین شود بدون تردید هیچ مشکلی پس از هر انتخابات گریبان این کشورها را نخواهد گرفت.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه طرح تشکیل دولت وحدت ملی در لبنان میتواند به بنبست تشکیل دولت در این کشور پایان دهد، گفت: اگر به خاطر داشته باشیم مدت زمان زیادی بود که لبنان رئیسجمهور نداشت و پس از آنکه «میشل عون» به ریاست جمهوری لبنان رسید سناریوی بازداشت و حصر سعد الحریری توسط عربستان عملیاتی شد و حالا هم بحث به توافق نرسیدن بر سر تشکیل دولت مطرح است. این مولفهها فارغ از اختلافهای داخلی نشان میدهد که خط و خطوط خارجی در این بین کاملاً تاثیر گذار بوده است. تاثیرگذاری این سناریوها مقطعی است اما بحث بر سر این است که یک عامل خارجی در لبنان و حتی عراق مانع تشکیل دولت میشود. مسیحیان لبنان توسط فرانسه حمایت میشوند و اهل تسنن در این کشور هم به سمت عربستان متمایل هستند و شیعیان هم به سمت ایران انعطاف دارند. در این راستا پیروزی مقاومت لبنان در معادلات سیاسی و انتخابات اخیر هم یکی از دلایلی است که باعث شده علیه ان تحرکهایی ایجاد شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: واقعیت این است که تزریق خواستههای عربستان و سمپاشی رسانهای آنها به دلیل پیروزی نمایندگان منتصب به مقاومت لبنان در انتخابات اخیر یکی از دلایل عدم تشکیل دولت تاکنون بوده است. ریاض همچنان به این درک نرسیده که آراء مردم را نمیتوان دستکاری کرد و اگر امتیاز بالاتری به حریری داده شود بدون شک سایر احزاب و گروههای سیاسی لبنان با یکدیگر درگیر میشوند. سعودیها هزینههای بسیار زیادی برای هدایت و کانالیزه کردن انتخابات اخیر لبنان کردند اما آنگونه که انتظار داشتند پاسخ نگرفتند. لذا فضای فعلی نسبت به گذشته تا حد زیادی به سمت همگرایی ملی پیش رفته است اما چانهزنیها همچنان ادامه دارد.