مقام‌های آمریکا وسواس غریبی به کنترل اطلاعات دارند/ نمی‌توان مانع گردش آزاد اطلاعات شد/ آسانژ ایالات متحده را خجالت‌زده کرده است

«جان کریاکو» تحلیل‌گر و مامور پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و محقق پیشین کمیته روابط خارجی سنا است. او اولین فرد از اعضای دولت آمریکا بود که القای حس غرق‌شدن را بر روی زندانیان القاعده تایید و افشا کرد. وی که به‌خاطر افشای اسرار مربوط به امنیت ملی آمریکا به دو سال و نیم زندان محکوم شد،‌ در حال حاضر در شبکه خبری اسپوتنیک برنامه‌ای مخصوص به خود را دارد. 

جان کریاکو با اشاره به احتمال استرداد «جولیان آسانژ»، بنیانگذار پایگاه اینترنتی ویکی‌لیکس،‌ درباره این احتمال که دولت اکوادور به دنبال استفاده از کارت وی در برابر غرب است به ایلنا گفت: قطعا همین‌طور است. دلیلش هم این است: زمانی‌که برای نخستین‌بار این خبر منتشر شد که سفارت اکوادور دسترسی آسانژ به اینترنت را قطع کرده است، چندین تن از ما در آمریکا نامه‌ای به مقام‌های اکوادور نوشتیم و خواستار آن شدیم که دسترسی او به اینترنت تأمین شود. این نامه را من شخصا به سفیر اکوادور در واشنگتن دادم. فردای آن روز، مقاله‌ای در روزنامه وال‌استریت ژورنال منتشر شد. عنوان مقاله این بود: «اکوادور درهای خود را به روی تجارت می‌گشاید». در این مقاله آمده بود که «لنین مورنو»، رئیس‌جمهوری اکوادور، از دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری آمریکا، خواسته است تا میزان واردات کالا از اکوادور به ایالات متحده دو برابر شود. بنابراین آن زمان دریافتم که این قضیه بسیار گسترده‌تر از تصور ما است. آنان (مقام‌های اکوادور) اهمیتی برای آسانژ قائل نیستند. تنها پول و اقتصاد کشورشان و روابط حسنه با دونالد ترامپ برایشان مهم است. بنابراین به گمان من، مقام‌های اکوادور معتقدند که هم برای خودشان و هم اقتصاد کشورشان بهتر است که آسانژ را از سفارت بیرون بیندازند.

برای مقام‌های اکوادور قضیه بر سر سود و پول است. از سوی دیگر، برای آمریکایی‌ها قضیه کمی فرق می‌کند؛ آن‌ها وسواس غریبی به امنیت ملی و کنترل اطلاعات دارند. در آمریکا اطلاعات محرمانه بسیار بسیار زیادی وجود دارد. به گمان من، مقام‌های آمریکا می‌خواهند آسانژ را مایه عبرت دیگران قرار دهند. این قضیه فراتر از او است. هدف آمریکا این است که آسانژ را تنبیه کند و بعد بگوید که «دیدید چه بلایی بر سر او آوردیم؟ پس باقی‌تان بهتر است دهان‌تان را بسته نگه دارید». پیام آمریکا همین است!

این افشاگر آمریکایی با اشاره به این‌که در عصر فعلی دیگر چندان نمی‌توان جلوی گردش آزاد اطلاعات را گرفت، درباره علت حساسیت دولت‌هایی چون آمریکا چنین نسبت به این قضیه گفت: فکر می‌کنم دلیل این وسواس بیمارگون دقیقا همین است؛ یعنی این‌که آن‌ها فهمیده‌اند که نمی‌توان جلوی گردش آزاد اطلاعات را گرفت. همیشه افشاگرانی در کار خواهند بود. من در پرونده مربوط به خودم هم بر همین قضیه تاکید کردم. در نهایت حقیقت همیشه برملا می‌شود. می‌توان کوشید و حقیقت را مخفی نگه داشت، اما بالاخره برملا خواهد شد، چه یک سال دیگر و چه دهه‌ها بعد. به گمان من، دولت‌ها این را خطری برای خود می‌دانند، چون می‌بینند که اگر در یک نقطه آتش را خاموش کنند، جایی دیگر شعله می‌گیرد. دولت‌هایی مثل آمریکا فکر می‌کنند با تداوم خاموش کردن شعله‌های حقیقت می‌توانند جلوی انتشار آن را بگیرند. و قطعا در این زمینه شکست خواهند خورد!

وی درباره هدف اصلی دولت اکوادور از انجام عملیات مهمان گفت: فکر می‌کنم تحلیل ما از لنین مورنو اشتباه بود. ما گمان می‌کردیم که مورنو یک چپ‌گرای پیشرو است که برای آزادی می‌جنگد. اما هیچ‌یک از این‌ها درست از آب درنیامد. نخستین کاری که مورنو پس از به دست گرفتن قدرت کرد این بود که کوشید روابطش را با آمریکا بهبود بخشد. و این درست عکس چیزی بود که بدان نیاز داشتیم، به‌ویژه با وجود آسانژ در سفارت این کشور. فراموش نکنید که آسانژ شهروند اکوادور است و بنابراین باید از همان حقوقی برخوردار باشد که باقی مردم اکوادور از آن بهره‌مند هستند. حمایت سفارت یک کشور از شهروندانش یکی از اصولی‌ترین حقوقی است که مردم هر کشور از آن بهره‌مندند. ولی این حقوق اصولی نیز از آسانژ دریغ شده است.

تناقض قضیه اینجاست که مورنو پیشتر نامزد جایزه صلح نوبل شده بود. به گمان من، نظر بسیاری از مردم نسبت به او عوض شده است. او آن قهرمانی نبود که ما فکرش را می‌کردیم، بلکه بیشتر ترجیح می‌دهد در جیب ترامپ خودش را پنهان کند.

این تحلیل‌گر و مامور پیشین آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، با اشاره اظهارات اخیر رئیس‌جمهوری اکوادور مبنی بر این‌که چنانچه بریتانیا امنیت آسانژ را تضمین کند، این کشور خوشحال خواهد شد که این افشاگر از سفارت خارج شود، گفت: گمان نمی‌کنم این ایده عملی باشد، آن هم به چند دلیل: نخست آن‌که، دولت اکوادور و آمریکا تعاریف گوناگونی از ضمانت امنیتی دارند. تنها چیزی که دولت آمریکا درباره پرونده آسانژ وعده کرده این است که او را به اعدام محکوم نمی‌کند. من چندین بار با جولیان صحبت کردم و به او گفتم که تا آن‌جا که می‌تواند در سفارت بماند، چراکه اگر پایش را از سفارت بیرون بگذارد بریتانیایی‌ها او را به آمریکا می‌فرستند و در آنجا به اتهام جاسوسی محاکمه خواهد شد، درست مانند من. به چنین دادگاه‌هایی می‌گویند دادگاه‌‌های جاسوسی، چراکه تا به حال هیچ‌کس از آنجا پیروز بیرون نیامده است. بنابراین، چنانچه جولیان به آمریکا فرستاده شود، به ۳۰ سال زندان محکوم می‌شود. خروج او از سفارت هیچ نتیجه خوبی در پی نخواهد داشت.

مقایسه پرونده خودم با مورد آسانژ می‌تواند کارساز باشد. من یک مشاور هیئت منصفه استخدام کردم تا در روند پرونده کمکم کند؛‌ کار او این بود که اعضایی را برای هیئت منصفه انتخاب یا پیشنهاد کند که له من رای دهند. هیئت منصفه‌ای که درباره پرونده من تحقیق کرد، همان هیئتی بود که به پرونده «او. جی. سیمپسون»، بازیکن فوتبال آمریکایی و هنرپیشه اهل ایالات متحده آمریکا، در پی قتل همسرش رسیدگی کرد! این مشاور پیش من آمد و به اطلاعات پرونده‌ام نگاه کرد و گفت که امکان ندارد که بتوانم در این دادگاه پیروز شوم. دلیلش هم این است که دادگاه من در ناحیه شرقی ایالت ویرجینیا برگزار می‌شد. به گفته او، اگر پرونده من در هر کدام از دیگر مناطق قضایی آمریکا برگزار می‌شد، بی‌تردید می‌توانستیم پیروز شویم. قضیه جولیان هم همین‌طور است. دادگاه او در ناحیه شرقی ویرجینیا برگزار می‌شود و تردیدی نیست که محکومش می‌کنند. در این ولایت در مورد مسائل امنیت ملی بسیار قسی رفتار می‌کنند.

وی با رد احتمال این‌که قضیه آسانژ ممکن است راجع به تبادل زندانی‌ها باشد، گفت: گمان نمی‌کنم چنین سناریویی مطرح باشد. تنها کسی که ممکن است ایالات متحده علاقمند به تبادلش باشد، «ادوارد اسنودن»، افشاگر اسناد سازمان امنیت ملی آمریکا، است و او هم قرار نیست از روسیه بیرون برود. فکر می‌کنم در نهایت هدف اصلی خود آسانژ است. آسانژ ایالات متحده را خجالت‌زده کرده است. زمانی که «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا، رئیس سازمان سیا بود، گفت که ویکی‌لیکس یک سازمان اطلاعاتی متخاصم و غیردولتی است، دریافتیم همه‌چیز از دست رفته است. چون ما گمان می‌کردیم این اعضای دولت قبلی آمریکا هستند که با آسانژ مشکل دارند. اگر یادتان باشد ترامپ در کارزار انتخاباتی‌اش از ویکی‌لیکس دفاع هم کرده بود. خب، این دروغی بیش نبود و اکنون مقام‌های آمریکا می‌خواهند آسانژ را به اشد مجازات برسانند. برای همین هم آسانژ باید هر کاری از دستش برمی‌آید انجام دهد که در سفارت بماند، وگرنه تا دم مرگ در زندان محبوس خواهد بود.

گفت‌وگو: کامران برادران