بخشایشی اردستانی در گفتوگو با ایلنا:
عدم وجود جناح غالب، دلیل تاخیر تشکیل دولت لبنان/ پاریس رابطه تنگاتنگی با دولت بیروت برقرار میکند
نخستوزیر لبنان به دلیل حبسش توسط عربستان و به نتیجه نرسیدن حمایت این کشور از وی در انتخابات، تا حدودی از سعودیها دلخور است اما به منزله فاصله گرفتن از ریاض نیست.
«احمد بخشایشی اردستانی» کارشناس مسائل بینالملل در تشریح دلایل تاخیر در تشکیل دولت لبنان در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: پس از انتخابات اخیر لبنان و انتشار خروجی شگفتانگیز آن گمانهزنیهای زیادی در مورد چگونگی تشکیل دولت و آرایش کابینه آینده رخ داد اما تا به امروز تنها شاهد اظهار نظرها و تحلیلهای رسانهای در این خصوص بودهایم تا اینکه عملاً گام موثری برداشته شود. دلیل این خلاء تا حد زیادی به ساختار سیاسی لبنان بر میگردد؛ این کشور تابع نظام دموکراسیِ قومی یا به عبارتی دیگر دموکراسی انجمنی است و باید آن را یک نظام بسیار نو پا قلمداد کنیم. بدیهی است که این ساختار سیاسی اول راه است و هنوز راه زیادی مانده تا به سطح شکوفا شدن برسد.
وی ادامه داد: مدل مشابه نظام سیاسی لبنان را میتوان در عراق مشاهده کرد؛ در آنجا هم با گذشت حدود سه ماه از انتخابات پارلمانی تشکیل دولت همچنان با مشکل روبهرو است و جناحها بر اساس همان ساختار طایفهای و قومی در حال رایزنی برای تشکیل دولت هستند. باید به این مساله توجه شود که زمان زیادی برای استقرار دموکراسی در کشورهای خاورمیانه تلف شده و این روند به کندی پیش میرود اما به هر حال در وضعیت فعلی بهترین مدل برای اداره این کشورها، به کار بستن نظام دموکراسی انجمنی است.
دلیل دیگر تاخیر تشکیل دولت در لبنان را باید عدم وجود یک طیف یا طائفه غالب دانست؛ به گونهای که چند دستگی و تعدد طوایف موجب شکسته شدن و پخش آراء در جناحهای مختلف میشود و نمیگذارد یک جناح فصلالخطاب باشد. البته این روند مزیتهایی به جهت جلوگیری از فساد بر مبنای انباشت قدرت را با خود حمل میکند اما به هر حال ضررهایی هم دارد و مجدداً مشابه این روند و عدم وجود قوم غالب را در عراق به چشم میبینیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه احتمال ابقاء حریری در پست نخستوزیری بسیار بالا خواهد بود، گفت: آنچه در لبنان مشخص است، چینش سمتها و پستهای مدیریتی خواهد بود. به گونهای که نخستوزیر از جناح اهل تسنن، رئیس مجلس از جناح شیعیان و رئیسجمهور باید از مسیحیان انتخاب شود. در وضعیت فعلی، تکلیف ریاست جمهوری مشخص است و «میشل عون» در این منصب حضور دارد؛ اما تنها چهرهای که در این بین باید مورد اشاره قرار بگیرد، سعد الحریری است که به نظر میرسد در سمت نخستوزیری ابقاء شود. درست است که طیف عظیمی از آراء در این دوره از انتخابات توسط جریان مقاومت لبنان کسب شده است اما همچنان چانهزنی در مورد چگونگی تقسیم وزارتخانهها ادامه دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: دیدارها و چانهزنیهایی که میان حریری و میشل عون از قدیم تا به امروز صورت گرفته است نشان میدهد که به احتمال زیاد حریری در سمت خود باقی بماند؛ واقعیت این است که وی به دلیل اینکه توسط عربستان حبس شد و در انتخابات نتوانست بر اساس حمایت و سناریوی ریاض رای مورد نظر را کسب کند، تا حد زیادی از سعودیها دلخور است اما این به معنای فاصله گرفتن وی از عربستان نمیشود. در ادامه این روند نباید از نقش فرانسه و کنشگری آن در دولت آینده لبنان غافل ماند. پاریس از زمان توافق سایکس پیکو تا به امروز در بیروت نفوذ دارد و بدون شک ارتباط خود با دولت آینده لبنان را بسیار نزدیک میکند.