یادداشتی از سیامک کاکایی؛
چالشهای اردوغان در پارلمان
احزابی مانند دموکراتیک خلقها، حزب مردم جمهوریخواه، حزب خوب و حزب سعادت هرکدام به عنوان جناح مقابل رئیسجمهوری ترکیه در پارلمان حضور دارند که این موضوع میتواند دولت جدید را به چالش بکشد.
«سیامک کاکایی» کارشناس مسائل ترکیه طی یادداشتی که در اختیار ایلنا قرار داده، به تشریح آینده ترکیه پس از پیروزی رجب طیب اردوغان در انتخابات زودهنگام ۲۴ ژوئن پرداخت که متن آن به این شرح است:
نتایج انتخابات زودهنگام ترکیه و پیروزی اردوغان، سند ورود ترکیه به دور جدید در ساختار سیاسی است که سال گذشته دستخوش تغییر شد. در این بین آنچه که پس از تغییر نظام پارلمانی به ریاستی باید مد نظر قرار بگیرد، بسیج امکانات در ماههای اخیر به نفع اردوغان بود که اطرافیان و محافل نزدیک به وی سعی کردند تمامی قدرت خود را برای تایید وی در میان مردم ترکیه به کار بگیرند که خروجی آن پیروزی عدالت و توسعه را رقم زد. این در حالی است که اردوغان بر اساس راهبرد و استراتژی ۲۰۲۳ وارد میدان نبرد شد و نشان میدهد که او تا سال ۲۰۲۳ که برابر است با یکصدمین سالگرد تاسیس ترکیه، نقشههای بسیاری در ذهن خود دارد.
چالش اصلی مرد شماره یک این روزهای ترکیه، آرایش پارلمان خواهد بود. با وجود پیروزی او و حزبش، تعداد کرسیهای آک پارتی و متحدش (حزب حرکت ملیگرا) تا حدودی، کاهش پیدا کرده است و حضور رقبای آن در مجلس ترکیه آغازگر موضوعات و وضعیت جدیدی خواهد بود که باید ببینیم اردوغان چگونه میخواهد با آن روبرو شود. این در حالی است که به نظر میرسد سیاست خارجی او در خصوص عراق و سوریه تا حدودی تهاجمیتر خواهد شد یا حداقل با روال کنونی ادامه خواهد داشت. اما باید بدانیم که حل و فصل مساله سوریه تنها از سوی ترکیه امکانپذیر نخواهد بود.
مساله کُردی یکی دیگر از چالشهای اردوغان در داخل ترکیه، عراق و سوریه خواهند بود که مشخص نیست آنکارا با جلب توافق بغداد میخواهد با آنها مقابله کند یا اینکه به صورت یک جانبه وارد سناریو میشود. این در حالی است که اردوغان به دنبال دیپلماسی خاورمیانهای است و از سوی دیگر میخواهد بر اروپا چیره شود؛ اما اینکه تا چه حدی موافق خواهد بود، موضوعی است که تا به امروز ابعاد آن مشخص نیست. بخشی از این موضوعات به روابط آینده ترکیه با آمریکا و همچنین اشخاصی بستگی دارد که در دولت جدید وی را همراهی خواهند کرد.
اما بازهم باید به پرسش اصلی برگردیم؛ اینکه اردوغان چه رویکردی را در قبال مخالفان و خصوصاً کردهای حاضر در پارلمان اتخاذ خواهد کرد؟ چراکه حزب دموکراتیک خلقها در پارلمان دارای کرسی است و احزاب دیگر مانند حزب مردم جمهوریخواه، حزب خوب و حزب سعادت هرکدام به عنوان جناح مقابل اردوغان در پارلمان حضور دارند که این موضوع میتواند دولت جدید حاکم بر آنکارا را به چالش و نقد جدی بکشد که اولین نقد علیه او، سیستم ریاستی و دست باز اردوغان علیه آنها است.