قهرمانپور در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد:
برخی از گروههای داخلی به دنبال سختترین پاسخ در قبال انحلال برجام هستند/ اروپا دنبالهروی واشنگتن خواهد بود
گفتوگوهای منطقهای به دلیل وجود تضاد منافع و تفاوت دیدگاه شکل نخواهد گرفت اما اروپا و آمریکا به دنبال آن هستند تا بتوانند ایران را در ابعاد سیاسی خاورمیانه هدف قرار بدهند.
«رحمان قهرمانپور» تحلیلگر مسائل بینالملل در تشریح تاثیر سفرهای رئیس جمهوری فرانسه و صدراعظم آلمان به آمریکا و تاثیر آن بر برجام در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: سفرهایی که توسط «امانوئل مکرون» و «آنگلا مرکل» به آمریکا صورت گرفت هر دو با هدف تعمیق روابط این دو کشور اروپایی با ایالات متحده انجام شد که در این بین باید مساله برجام را بخشی از دیپلماسی حاکم بر روابط آلمان و فرانسه با آمریکا دانست؛ چراکه سایر مسائل از جمله موضوعات فرا آتلانتیکی که مورد اختلاف طرفین است به عنوان محور گفتوگوها مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته است. بخش دیگری از این موضوعهای مورد بحث، به سیاستها و مدل نگاه ترامپ به مسائل زیست محیطی برمیگردد اما باید توجه داشت که برجام هم بخشی از این گفتوگوها به حساب میآید.
وی ادامه داد: اگر نگاهی گذرا به اظهارات رئیسجمهوری فرانسه و صدراعظم آلمان بیندازیم، به وضوح میبینیم که ترامپ هیچ پاسخ مشخصی در خصوص برجام به این دو نفر ارائه نکرده است و مشخص نیست که سناریوی ایالات متحده در خصوص برجام چه خواهد بود؛ به عبارتی دیگر، خروجی سفرهای مذکور نتوانسته وضعیت برجام را مشخص کند و باید گفت که ماحصل آن مطلوب نبوده است. تا جایی که سخنان مرکل در کنفرانس خبری مشترک با ترامپ نشان میدهد که برلین و خانم صدراعظم جواب مثبتی از مذاکره با رئیس جمهور آمریکا دریافت نکردهاند و باید منتظر وقایع در روزهای آینده باشیم.
عدهای معتقدند که اظهار نظر ماکرون و مرکل نشان میدهد که توافقات پشت پرده میان رهبران این دو کشور و ایالات متحده رخ داده است اما واقعیت این است که دادههای سیاسی و رسانهای چنین حالتی را نشان نمیدهد. اروپاییها معتقدند که باید برجام حفظ شود و یا اینکه یک توافق مکمل میان ایران و ۱+۵ منعقد شود که محور اصلی آن مسائل موشکی خواهد بود اما تهران در مورد این موضوع ملاحظات جدی دارد که نشان میدهد تمرکز بر این موضوع امکانپذیر نیست.
این پژوهشگر مسائل بینالملل با تاکید بر اینکه اروپا در قضیه برجام نمیتواند بیش از حد آمریکا را به چالش بکشد، گفت: اروپاییها معتقدند که آمریکا باید در برجام بماند اما نکته در اینجاست که هر دو طرف در مساله موشکی با یکدیگر اتفاق نظر دارند و به دنبال آن هستند تا سختگیریهای آنها مواضع ایران را تعدیل کند. حتی آنها بر این عقیده هستند تا بتوانند در شورای امنیت سازمان ملل قطعنامهای علیه ایران صادر کنند که البته موانع جدی (روسیه و چین) در این بین وجود دارد که موجب میشود این قطعنامه تصویب نشود. از اینرو باید ببینیم که آیا روح برجام از سوی اروپا و آمریکا تضعیف میشود یا خیر.
وی افزود: یکی دیگر از موضوعاتی که در کنار برجام مورد نظر و اتفاق آراء اروپا و آمریکا است، مسائل مربوط به حوزه منطقهای است؛ ممکن است برخی بحث منطقهای را با موضوعات میدانی پیوند بزنند اما واقعیت این است که تمامی محورهای این موضوع سیاسی و دیپلماتیک خواهد بود. آنها معتقدند که ایران از ابزار موشکی برای افزایش نفوذ خود در غربآسیا بهره میبرد و از این جهت به دنبال محدودسازی تهران در موضوعات منطقهای خواهند بود. باید دانست که وزن پرونده منطقهای و هستهای با یکدیگر یکی نیست؛ از این جهت اینکه میگویند ایران، اروپا و ایالات متحده در موضوع منطقه باید با یکدیگر مذاکره کنند، موضوعیست که بر اساس تفاوتها نمیتواند قابلیت اجرایی و عملی به خود بگیرد و اساساً هیچ شفافیتی در این بین وجود ندارد.
سوابق گفتوگوهای منطقهای از دهه ۹۰ پایهگذاری شد و سخنان اخیر وزیر خارجه کشورمان دقیقاً بر همین موضوع استوار بود اما باید دانست که مشکلات عدیدهای در مورد این گفتوگوها وجود دارد که بخش اعظم آن به اوضاع و احوال و شرایط به همریخته منطقه مربوط است. به گونهای که هر کدام از کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس و حتی غرب آسیا دارای نگاههای خاص خود هستند و همین موضوع نمیگذارد تا مذاکرات جدی منطقهای شکل بگیرد.
قهرمانپور در پایان در تحلیل رفتار ایران در مقابل خروج احتمالی آمریکا از برجام خاطرنشان کرد: اگر اعمالی که از سوی واشنگتن به اجرا گذاشته میشود، نگران کننده باشد، بدون تردید ایران چندین ماه در این خصوص ایستادگی میکند اما نباید دلمان به اروپا خوش باشد؛ چراکه کشورهای قاره سبز هم دنبالهروی سیاست آمریکا خواهند بود و در بحث برجام اروپا با کاخسفید همراه خواهد شد. نحوه تعامل اروپا با آمریکا و ایران کاملاً متفاوت است و همین موضوع نمیگذارد دولتهای اروپایی بیش از حد با آمریکا مخالفت کنند. از این جهت و با توجه به سخنان اخیر وزیر امور خارجه کشورمان، برخی از گروههای داخلی به دنبال آن هستند تا ایران اقدام تند و کوبندهای از خود در قبال خروج احتمالی آمریکا از برجام نشان دهد.