«سیانان» گزارش داد:
جنجال بر سر برگزیت میتواند «ترزا می» را از قدرت به زیر بکشد
قانونگذاران بریتانیا قرار است در چند روز آینده بهصورت غیرعلنی درباره آینده تجارت این پادشاهی پس از برگزیت رایگیری کنند. این رایگیری میتواند مجموعهای از رویدادها را در پی داشته باشد که به سقوط نخستوزیر و دولت محافظهکارش منتهی شود.
به گزارش ایلنا به نقل از سیانان، طی چند روز آینده همهچیز ناگهان برای «ترزا می» نخستوزیر بریتانیا، خیلی جدی میشود.
مجلس عوام در اینباره رایگیری خواهد کرد که آیا بریتانیا باید در توافق گمرکی با اتحادیه اروپا باقی بماند یا نه؛ امری که پس از برگزیت اجازه ادامه تجارت بدون تعرفه را میان این کشور و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا میدهد.
با وجود آنکه این رایگیری به صورت علنی برگزار نمیشود، اما بار نمادین بالایی دارد، چراکه نشاندهنده قدرت گروههای مخالف دولت در میان اعضای پارلمان است که در تضاد با برنامه می برای خروج سریع از اتحادیه قرار دارد. می تصمیم داشت هم از بازار واحد اتحادیه اروپا خارج شود و هم از توافق گمرکی.
باقی ماندن در توافق گمرکی از خط قرمزهای نخستوزیر در مذاکره با بروکسل بود و چنانچه این رایگیری به نفع ماندن در این تعرفه پایان گیرد، آزمونی جدی برای نخستوزیری می تلقی میشود.
چند روز قبل، مجلس اعیان برتانیا علیه دولت می و له ماندن در توافق تجاری رای داد؛ امری که نشان میدهد در میان اعضای مجلس اعیان کمتر کسی با برنامه خروج سریع از اتحادیه موافق است.
بهصورت بالقوه نیز طرفداران خروج سریع بریتانیا از اتحادیه اروپا، دست بالا را در مجلس عوام ندارند. علاوه بر این، نخستوزیر در پارلمان این کشور اکثریت را برای حزب حاکم محافظهکار در دست ندارد. درواقع تنها دلیلی که حزب می هنوز بر سر قدرت است، حمایت حزب کوچک اتحادگرای دموکراتیک شمال ایرلند از اوست.
بنابراین ترزا می با معضلی دستوپنجه نرم میکند: آیا بر سر خطوط قرمزش درباره برگزیت بماند یا آنکه شروع کند به درک ضعفهای سیاسیاش و از مواضع خود پایین بیاید؟
اینجاست که اوضاع برای نخستوزیر میتواند خطرناک باشد. برخی از قدرتمندترین اعضای کابینه او از طرفداران پروپا قرص برگزیت هستند؛ مانند «بوریس جانسون»، وزیر خارجه، «مایکل گوو»، وزیر دادگستری و «دیوید دیویس»، وزیر برگزیت.
گروه نوچهنمایندگان طرفدار برگزیت در مجلس که «جاکوب ریس-موگ»، نماینده محافظهکار پارلمان رهبری آن را در اختیار دارد، در حزب ترزا می دست بالا را دارند. هر حرکتی از جانب می در راستای پایین آمدن از مواضعش درباره توافق گمرکی میتواند چالش رهبری را در حزب او برانگیزاند.
بنابراین نخستوزیر دارد دست به بازی خطرناکی میزند و زمانیکه مجلس عوام به نخستین فرصتش برای رایگیری معنادار درباره توافق گمرکی دست یابد، احتمالا ماه آینده میلادی، دچار بحران خواهد شد.
برخی رسانههای بریتانیا پیشنهاد کردهاند که این رایگیری میتواند آزمونی برای حمایت نمایندگان از نخستوزیر باشد: به این معنا، چنانچه دولت اعتماد مجلس را از دست دهد، تنها ۱۴ روز زمان دارد تا دوباره آن را بهدست آورد. اگر دولت نتواند چنین کند، بریتانیا سومین انتخابات عمومی را در چهار سال شاهد خواهد بود.
در پرتو این قضیه، بهنظر میرسد که این وضعیت هشداری است برای سرکشان محافظهکار ضد برگزیت: آنها یا باید از می طرفداری کنند و علیه توافق گمرکی رای دهند یا اینکه خطر سقوط دولت و میدان دادن به حزب کارگر را به جان بخرند.
این قضیه چالش پرخطری است و فحوای آن از منظر می چیزی است شبیه «یا حمایتم کنید یا اخراجم کنید». این چالش البته میتواند نتایج خوبی هم برای ترزا می و اعضای محافظهکار مجلس داشته باشد که نمیخواهند خطر انتخابات دوباره را از سر بگذرانند.
اما نخستوزیر خوب میداند که قمارهای خطرناکی از این دست میتواند نتیجه معکوس داشته باشد، مانند اعلام انتخابات زودهنگام از سوی او در سال میلادی گذشته که سبب شد اکثریت را در مجلس از دست بدهد.
اعضای محافظهکار مجلس میتوانند نتیجهگیری سرد و دشواری هم داشته باشند. برای آنانی که میخواستند بریتانیا در اتحادیه اروپا باقی بماند، بهدست آوردن عضویت توافق گمرکی به معنای ضعف شدید برگزیت است و در نگاه آنان از آسیب بالقوه به اقتصاد این کشور میکاهد.
آنها میتوانند با استفاده از این منطق که میخواهند به سود بریتانیا کار کنند، علیه می رای دهند. همچنین میان رای از دست دادن نخستوزیر و دیگر انتخابات بزرگی که قرار است به راه بیفتد، فاصله خواهد بود. درواقع، دولت تنها دو هفته فرصت دارد تا حمایت مجلس عوام را جلب کند. تحت این شرایط، دولت فعلی میتواند به حیات خود ادامه دهد، اما تقریبا شکی نیست که در این صورت می باید از قدرت کناره گیرد.
اعضای محافظهکار مجلس چندان حمایتی از خود ترزا می نمیکنند و بسیاری از اعضای پارلمان، چه آنانی که طرفدار برگزیت هستند و چه آنان که با آن مخالفاند، بدشان نمیآید که او برای همیشه از داونینگ استریت برود. می باید هشیار باشد و بنابراین رایگیری در مورد توافق گمرکی را باید آزمونی برای اعتماد مجلس تلقی کند.
در این بین، نشانههایی از مصالحه نیز به چشم میخورد: روز چهارشنبه، وزیر برگزیت ترزا می به کمیته برگزیت در مجلس عوام گفت که طرح نهایی اعضای مجلس در پاییز سال جاری که برای تایید تمام و کمال توافق برگزیت با اتحادیه اروپا ارائه میشود، میتواند مورد تجدیدنظر قرار گیرد.
این در حالی است که می پیشتر درباره این توافق گفته بود که «یا قبولش کنید یا به طور کلی آن را رد کنید.»
چند روز قبل بلومبرگ گزارش داد که اگر بریتانیا در توافق گمرکی بماند، میتواند حرفی برای گفتن داشته باشد، اشارهای به توافقنامهای که می پیشتر گفته بود، ممکن است کارگر بیفتد.
لزومی ندارد که نخستوزیر تا مرز نابودی به برگزیت -و همچنین بقای سیاسی خود- وفادار بماند. اما برای آنکه اقتدار خود در مجلس را بهدست آورد، ممکن است دست به چنین اقدامی هم بزند. در حال حاضر، کسی دوست ندارد بر سر پایان این ماجرا شرطبندی کند.