نحوه توازن قوای واشنگتن و مسکو از سوریه تا افغانستان/ موانع صلح طالبان و کابل

«عبدالمحمد طاهری» رایزن سابق ایران در افغانستان در تشریح وضعیت سیاسی و امنیتی افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: با نگاهی به تحولات اخیر افغانستان به این مفهوم دست پیدا می‌کنیم که وضعیت امنیتی این کشور از یک ماه گذشته تا به امروز وخیم‌تر شده و عملیات‌هایی که در قلب کابل صورت گرفته نشان می‌دهد که این روند در هفته‌ها و ماه‌های آینده ادامه خواهد داشت. به گونه‌ای که دولت وحدت ملی افغانستان در وضعیت فعلی با جریانی روبه‌رو است که باید آن را طالبانِ داعشی نامید که این موضوع افراط‌گری و تروریسم در داخل این کشور را چند برابر افزایش داده است. تا جایی که هر چند روز یک بار شاهد اشغال ولایت‌های مختلف یا اجرای عملیات‌های انتحاری و بمب‌گذاری و حتی حملات مسلحانه توسط طالبان و داعش هستیم.

وی ادامه داد: این در حالی است که فرایند صلح با طالبان همچنان با مشکل روبه‌روست؛ چراکه طالبان افغانستان به صورت کامل ضعف‌های دولت وحدت ملی را می‌داند و تا زمانی که بدنه این گروه عقلانیت و مذاکره را نپذیرد همین روند ادامه خواهد داشت. واقعیت این است که داعش توانسته معبری  مشخص در افغانستان برای خود دست و پا کند و دقیقاً از استراتژی رعب و وحشت در افغانستان استفاده می‌کند. حتی آنها در قالب «ولایت خراسان» این پیام را به طالبان مخابره می‌کنند که دولت وحدت ملی افغانستان وضعیت شکننده‌ای دارد و به راحتی می‌توان آن را مورد هدف قرار داد.

در وضعیت فعلی، متغیر اصلی در افغانستان را باید ایالات متحده دانست. به گونه‌ای که برخی‌ معتقدند که آمریکا از افغانستان خارج خواهد شد اما این تحلیل به کلی غلط است؛ سخنان چند روز پیش «محمد اشرف غنی» رئیس جمهوری افغانستان دقیقاً به این موضوع اشاره داشت که هیچ پیام صلحی از سوی طالبان به گوش نمی‌رسد و حتی شاهد افزایش تعداد و روند عملیات‌ها در کابل و سایر نقاط افغانستان هستیم. این اظهارات دقیقاً نشان می‌دهد که آمریکا در خاک افغانستان باقی خواهد ماند و خروج آنها از این کشور کاملا منتفی است.

این تحلیلگر مسائل افغانستان تصریح کرد: ضعف در بدنه دولت وحدت ملی افغانستان و همچنین اختلاف‌های قومی – مذهبی موجب شده تا مساله صلح با طالبان دستخوش تعارض قرار بگیرد. این تعارض موجب شده تا وضعیت سیاسی در ارگ و امنیت در سراسر افغانستان به چالش کشیده شود؛ به گونه‌ای که در روزهای اخیر شاهد بودیم ولایت فراه و نواحی دیگری در جنوب و جنوب شرقی افغانستان درگیر مبارزه با تروریسم است. از این جهت هیچ علامت مثبتی در جهت فرایند صلح افغانستان دریافت نمی‌شود و این موضوع در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته اصلی این است که توازن قوا میان روسیه و آمریکا از سوریه تا افغانستان به صورت مشهود دیده می‌شود؛ با توجه به اینکه مسکو در خاک سوریه پایگاه‌های متعددی تاسیس کرده، از لحاظ اشراف نظامی به دنبال همه جانبه‌گرایی است.  از این جهت بدون تردید آمریکا در افغانستان پایگاه نظامی خود را حفظ خواهد کرد. بخشی از این سیاست مربوط به استراتژی دولت ترامپ و نگاه ویژه پنتاگون به وضعیت افغانستان است. سیاست آنها نشان می‌دهد که آمریکا در افغانستان حضور خواهد داشت اما وضعیت امنیتی وخیم خواهد بود. البته دولت وحدت ملی از حضور ایالات متحده در خاک کشورش استقبال می‌کند و معتقد است که هجمه جریان‌های تروریستی به افغانستان تا حدود زیادی کاهش پیدا کرده است؛ بنابراین به هم ریختگی در کابل تا حدی پیش رفته است که وضعیت سیاسی و امنیتی و به دنبال آن خلاء اقتصادی پدیدار شده و باعث شده تا یک وضعیت مبهم رقم بخورد.