ساختار انتخابات روسیه بر پایه فردگرایی طراحی شده است/ مسابقه تسلیحاتی و پرونده اوکراین، چالش پس از پیروزی پوتین

«حسن بهشتی‌پور» تحلیلگر ارشد مسائل روسیه در تشریح وضعیت انتخابات آتی ریاست‌جمهوری روسیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از تحلیل فضای فعلی روسیه که در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری قرار دارد، باید به این موضوع اشاره کنیم که اغلب تحلیل‌های ارائه شده در مورد وقایع روسیه تا حد زیادی دارای ابهام و ایرادهای جدی است؛ چراکه عده‌ای از تحلیلگران با نگاه «روس‌ستیزی» اقدام به گفتار و نوشتار در مورد وقایع این کشور می‌کنند و دسته‌ای دیگر بیش از حد، تحلیل خود را به سمت و سوی تعریف و تمجید از روسیه سوق می‌دهند. در صورتی که تحلیل مسائل روسیه نباید از ناحیه افراط و تفریط باشد. از این منظر آنچه مهم خواهد بود، شناخت واقعیت‌های موجود در روسیه است که نیازمند توضیح روندها خواهد بود.

وی ادامه داد: در مورد روند انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه و برگزار شدن آن باید به این نکته توجه کرد که نامزدهای مربوطه از طریق حزب تایید شده و نهایتاً به کمیسیون انتخابات معرفی می‌شوند؛ اما اگر یک نامزد بخواهد به صورت انفرادی وارد عرصه انتخابات شود، باید از حدود ۵۰۰ هزار نفر از شهروندان روسیه تاییدیه اخذ کند و وارد میدان شود که چنین کاری عملاً بسیار مشکل است. لذا نامزدها از سوی طیف‌هایی معرفی می‌شوند که وابسته به حزب سیاسی  باشند که در مجلس نماینده دارند ویا می توانند  آراء لازم را در بدنه سیاسی روسیه کسب کنند.

تایید نامزدها و برگزاری انتخابات در روسیه توسط کمیسیون انتخابات صورت می‌گیرد که اتفاقاً زیر نظر دولت نیست و افراد حاضر در آن را چهره‌های شناخته شده روسیه تشکیل می‌دهند؛ در این دور انتخابات ، هشت نفر به عنوان نامزدهای اصلی رقابت برای  ریاست جمهوری ۲۰۱۸ روسیه از سوی این کمیسیون تایید صلاحیت  شدند که «ولادیمیر پوتین» یکی از این نامزدها است.

این پژوهشگر مسائل روسیه با بیان اینکه نظام سیاسی روسیه بر پایه فردگرایی استوار است، بیان کرد: از دوران بلشویک‌ها و تزارها گرفته تا به امروز که فدراسیون روسیه در مسکو زمام امور را در دست دارد، محوریت ساختار سیاسی بر پایه فردگرایی استواربوده است. به صورتی که یک چهره تاثیرگذار تا حد بسیار زیادی می‌تواند بر ساختار سیاسی و اجتماعی روسیه تاثیر بگذارد. بنابراین مرکزیت سیاسی روسیه به عنوان وسیع ترین کشور جهان توسط مسکو خط ‌دهی می‌شود. درست است که احزاب در روسیه به صورت آزادانه مشغول به فعالیت هستند، اما همه چیزدر حاکمیت توسط حزب حاکم تعریف می‌شود و هیچ ائتلافی وجود ندارد. با این تفاسیر به این پرسش اصلی میرسیم که چرا پوتین رقیب جدی ندارد؟ پاسخ مشخص است، چراکه در روسیه امروزافرادی وجود ندارند که بتوانند با وی به رقابت کنند.

وی افزود: نظرسنجی‌های داخلی و خارجی نشان می‌دهد که پوتین بالای ۷۰ درصد آراء را به خود اختصاص خواهد داد؛ به‌رغم اینکه ضعف‌هایی در روسیه وجود دارد اما باتوجه به فردگرایی و مرکز گرایی در ساختار سیاسی فدرال  این کشور، پوتین تا به امروز برنده رقابت‌های ۲۰۱۸ خواهد بود. اما باید توجه داشت که او با چالش‌های مختلف داخلی و خارجی روبه‌رو خواهد بود.

یکی از چالش‌هایی که روسیه را تهدید می‌کند، این است که اگر پوتین برنده انتخابات شود تا سال ۲۰۲۴ در قدرت خواهد ماند اما باید دید که چه چهره‌ای برای سال ۲۰۲۴ به جای پوتین وارد میدان خواهد شد و آیا جانشین او می‌تواند روسیه را به همان سمتی که پوتین می برد ، هدایت کند یا خیر؟ چراکه پوتین  بر اساس قانون اساسی روسیه نمی تواند باردیگر در شش سال آینده کاندیدا شود. بنابراین جانشین او تا سال  ۲۰۳۰  حاکم می شود که اگر پوتین بخواهد در آن سال به قدرت بازگردد ۷۷ ساله خواهد شد  و در آن موقعیت عملاً  دشوار خواهد توانست باردیگر قدرت را بدست گیرد. علاوه بر این در عرصه داخلی مهمترین چالش پوتین مشکلات  اقتصادی  این کشور است؛ چرا که تحریم‌های آمریکا و اروپا باعث اعمال فشار بر روسیه شده و کاهش نرخ روبل و فرار سرمایه  از روسیه را در پی داشته است. همچنین تامین منابع اقتصادی روسیه  از راه صادرات نفت و  گاز و فروش تسلیحات صورت می‌گیرد که  همین روال موجب اتکاء بیشاز حد این کشور به نوسانات قیمت نفت و گاز در جهان شده است.

بهشتی‌پور در پایان خاطرنشان کرد: مساله گردش نخبگان در ساخت  قدرت در روسیه یکی از مشکلات داخلی  کشورهای برجای مانده از شوروی سابق از جمله روسیه  محسوب می شود .  درست است که تمرکز قدرت دارای محاسن زیادی برای روسیه بوده  است اما معایب زیادی داشته؛ چراکه این روند موجب می‌شود تا پوتین و تیم منتسب به او  روز به روز اعتبار سیاسی خود را از دست بدهند. در عرصه خارجی مهمترین موضوع، مجادله روسیه و اروپا در پرونده اوکراین و کریمه  است و از سوی دیگر در موضوع مسابقه تسلیحات هسته‌ای هم با آمریکا وارد چالش جدی خواهد شد. در مساله خاورمیانه شاهد حضور گسترده تر روسیه نسبت به گذشته خواهیم بود.  به نظر می‌آید دامنه نفوذ روسیه تا شممال آفریقا بویژه در الجزایر و مصرنیز  کشیده شود. روسیه در پرونده‌هایی مانند یمن و عراق هم مایل به ورود است و همین موضوع را در بحث فلسطین شاهد هستیم و از سوی دیگر شاهد نقش‌آفرینی این کشور در پرونده کره‌شمالی بودیم که به نظر می رسد  این روند ادامه خواهد داشت.