رایزن سابق ایران در افغانستان در گفت‌وگو با ایلنا:
شورای رهبری کابل، سناریوی واشنگتن برای فرار از بن‌بست/ آمریکا از اپوزیسیون شدن «والی بلخ» وحشت دارد
آمریکا به خوبی می‌داند که در افغانستان یک بن‌بست امنیتی و سیاسی به وجود آمده و از این نظر به دنبال راه برون رفت از طریق تاسیس شورای رهبری است.
«عبدالمحمد طاهری» رایزن سابق ایران در افغانستان در تشریح ظرفیت تشکیل شورای رهبری کابل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا بیان کرد: قبل از هر چیز باید به این واقعیت مهم اشاره کنم که وضعیت در افغانستان بسیار پیچیده شده و به حدی اوضاع وخیم است که آمریکا و دولت وحدت ملی افغانستان خود را در بن‌بست می‌بینند.حجم بالای عملیات‌ها در ماه‌های اخیر توان تصمیم‌گیری را از ارگ گرفته و در وضعیت فعلی داعش هم به معادلات تروریستی و به هم‌ریختگی‌های امنیتی در افغانستان اضافه شده است که این مولفه‌ها باعث شده تا وضعیت بیش از گذشته ناامن شود؛ از این جهت یکی از دلایل اصرار آمریکا برای تاسیس شورای رهبری و ابقای دولت وحدت ملی افغانستان به مدت پنج سال دیگر، وضعیت امنیتی فعلی این کشور است.
وی افزود: دلیل دیگر که واشنگتن را به سمت تاسیس این شورا سوق داده است، فشار طالبان و عدم تعقل آنها در خصوص صلح ملی است، به گونه‌ای که طالب‌ها دلیل عملیات‌های خود را وجود آمریکا و خارجی‌ها در افغانستان اعلام می‌کنند و از سوی دیگر آمریکا خروج از این کشور را فاجعه‌بار می‌خواند و نتیجه این موضوع ادامه درگیری‌ها و ناامنی خواهد بود. مساله دیگر این است که دولت وحدت ملی در نظر مردم کشور افغانستان از وجاهت بسیار پایینی برخوردار است که منشاء آن ناامنی و مشکلات اقتصادی برآورد شده است. این حالت باعث شده تا مردم از دولت فاصله بگیرند و تمامی این موارد موجب پیچیدگی در اوضاع افغانستان شده است.
مولفه‌هایی که پیش‌تر به آن اشاره شد، نشان می‌دهد که شورای رهبری و طرح آمریکا برای تاسیس این شورا راهبرون رفت از وضعیت فعلی نیست؛ چراکه در داخل بدنه دولت حاکم بر کابل تکنوکرات‌ها و جریانی‌هایی مخالف این شورا و ابقای دولت فعلی هستند و تاسیس چنین شورایی می‌تواند شدت عمل طالبان را بیشتر کند که بر وخامت اوضاع دامن خواهد زد.
این تحلیلگر مسائل شبه‌قاره با اشاره به تحولات روی داده در ولایت بلخ، اظهار کرد: وضعیت افغانستان به صورتی است که جریان‌های مردمی در این کشور چند پاره شده‌اند و همین موضوع ایجاد شکاف میان دولت و ملت را فراهم آورده که در میان این شکاف شاهد فعالیت انواع و اقسام جریان‌های رادیکال جهادی مانند داعش هستیم. به گونه‌ای که در ولایت بلخ «عطاء محمد نور» از سوی دولت و آمریکا یک تهدید اعلام شده است و هرگونه برخورد با او می‌تواند دامنه اعتراضات مردمی و تهدید‌ها را به بدترین وضعیت تبدلی کند. همچنین وجود جریان حکمتیار در بدنه دولت که هیچ گونه تاثیری در صلح با طالبان و سایر مسائل امنیتی و نظامی نداشته است، موضوع دیگری خواهد بود که وضعیت افغانستان را مبهم و گنگ نمایان می‌کند. این وضعیت باعث شده تا واشنگتن به خود اجازه دهد تا انتخابات را نادیده بگیرد و به دنبال ابقاء مجدد دولت وحدت ملی در ارگ باشد.
وی در پایان تصریح کرد: آمریکا در صدد آن است تا عطاء محمد نور (والی بلخ) را کنترل کند و حتی مخالف کنار گذاشتن او هستند؛ چراکه غربی‌ها به خوبی می‌دانند اگر او را کنار بگذارند بحران در افغانستان به لایه‌های متعدد تبدیل می‌شود که در این‌صورت نمی‌توان راه حل درستی برای برون رفت از آن در نظر گرفت. به عبارت دیگر، آمریکا به دنبال آن است تا اپوزیسیون در افغانستان علیه دولت و واشنگتن تشکیل نشود؛ چراکه جریان‌هایی مانند طیف فهمی و یونس قانونی می‌تواند به این بحران دامن بزند و گره کور مشکلات افغانستان را تنگ‌تر کند. از این جهت تنها راه برون رفت از این موضوع روی کار آمدن دولت متمرکز قدرتمند در ارگ خواهد بود. البته حمایت‌های پاکستان را باید در این معادلات در نظر گرفت که تا حدی به وخیم شدن اوضاع دامن زده است.
