«شاخه زیتون» زیر سایه آستانه و سوچی

«صادق ملکی» کارشناس ارشد مسائل سیاسی طی یادداشتی به تحلیل آخرین وضعیت میدانی و سیاسی سوریه پس از عملیات «شاخه زیتون» پرداخته که مشروح آن از نظر می‌گذرد:

پس از آغاز تجاوز نظامی ترکیه به شهر عفرین و پس از گذشت چند روز از حملات آنکارا، مشخص شد که روسیه و آمریکا مواضع مشخصی در قبال این عمل ندارند و همین سکوت باعث شد تا ترکیه تسلط بر مساحتی حدود ۷۰ کیلومتر را در دستور کار عملیات شاخه زیتون قرار دهد. مساله اصلی این است که ترک‌ها با دستاویز قرار دادن تهدید کردها در عفرین، به دنبال آن هستند که یک تهدید امنیتی را تبدیل به فرصت سیاسی کنند و از آن در جهت تامین منافع سیاسی خود استفاده کنند.

وضعیت فعلی به گونه‌ای است که آنکارا توانسته از ظرفیت مذاکرات آستانه و سوچی به نفع خود در عفرین و به طور کلی سوریه استفاده کند. درست است که تشکیل دولت کردی در سوریه به نوعی تهدید  برای امنیت ملی ترکیه قلمداد می‌شود اما پرسش اینجاست که آیا عملیات شاخه زیتون فقط برای دفع خطر کردهای سوریه در دستور کار آنکارا قرار گرفته یا اینکه باید شاهد سناریوهای خطرناک‌تر از سوی ترکیه در معادلات سوریه باشیم؟

 این پرسش بدین جهت مطرح می‌شود که واقعیت در نظام بین‌الملل نشان می‌دهد که قدرت مولفه‌ای کاملاً تاثیرگذار در پرونده‌های مختلف به حساب می‌آید و از این جهت است که باید ورود نظامی ترکیه به عفرین را جزئی از این مولفه دانست تا آنکارا نهایتا بتواند از این موضوع در محور سیاسی به نفع خود استفاده کند.

ترکیه امروز به صورت رسمی ارتش آزاد سوریه را وارد معادلات میدانی خود کرده که باید از آن با عنوان بازسازی داعش در قالبی دیگر نام برد. بدون تردید اردوغان که در بسیاری از سناریوهای خود در سوریه شکست خورده بود با استفاده از ارتش آزاد سوریه به تلافی آن روزهای تلخ پرداخته و به نظر می‌رسد که تجاوز به عفرین آخرین هدف ترکیه در سوریه نیست بلکه باید منتظر اقدام‌های دیگر آنکارا باشیم که نهایتاً مرحله جدیدی در سوریه را رقم خواهد زد. چراکه ترکیه کردهای سوریه را به عنوان تهدید جدی خود در منطقه عنوان کرده اما در صدد تقویت و گسترش ژئوپلیتیک خود در این کشور است. از این منظر باید مراقب حرکت بعدی آنکارا بود؛ چراکه هرگونه حرکت و اقدام دیگر می‌تواند سوریه و حتی منطقه را با بحران‌های جدید روبه‌رو کند.