کارشناس مسائل اسرائیل در گفت‌وگو با ایلنا؛
مخالفت حزب کار اسرائیل موجب تعویق در تصویب قانون «قدس یکپارچه» شد/ نتانیاهو برای کسب مشروعیت به فرانسه رفت
مخالفت احزابی مانند حزب کار اسرائیل و چپگراها با تصویب قانون «قدس یکپارچه» و چالش‌های امنیتی به علاوه احتمال شورش داخلی باعث شد تا نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی تصویب این قانون را به تعویق بیاندازد.
«مجید صفاتاج» تحلیلگر مسائل اسرائیل در تشریح دلایل تعویق در تصویب قانون «قدس یکپارچه» توسط نخست‌وزیر اسرائیل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: پس از اشغال مابقی سرزمین فلسطین در سال ۱۹۶۷ میلادی و قطع ارتباط بخش شرقی این سرزمین، هیئت حاکمه رژیم صهیونیستی به دنبال مطرح کردن یک طرح اصلی برای پایتخت شدن قدس بود؛ از این جهت انتقال یهودی‌ها از سایر کشورها در قالب یک فراخوان سراسری و سکنی گزیدن آنها در بخش شرقی و گسترش شهرک‌سازی‌ها در قالب این طرح مطرح شد. به عبارت دیگر، ابتدا انتقال یهودیان از سراسر دنیا در دستور کار قرار گرفت و پس از آن شهرک‌سازی در کرانه باختری و نهایتاً یهودیزه کردن قدس در دستور کار هیئت حاکمه اسرائیل قرار گرفت.
وی ادامه داد: این وضعیت ادامه داشت تا زمانی که انتفاضه کلید خورد و همین موضوع موجب شد تل‌آویو تا حدی عقب‌نشینی کند. البته این عقب‌نشینی بر پایه نظریات و اطلاعات تحلیلگران امنیتی – سیاسی اسرائیل صورت گرفت؛ چراکه آنها معتقد بودند تل‌آویو در این مسیر هزینه زیادی را در نظام بین‌الملل متحمل خواهد شد. در اینجا بود که گفت‌وگوی اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۹۱ کلید خورد و حتی ترکیه در آن روزها از سوی اسرائیل واسطه صلح شده بود. البته طرح یکسان‌سازی قدس از دهه ۸۰ میلادی در پارلمان رژیم صهیونستی مصوب شده بود که نهایتاً مخالفت عرفات را در بر داشت که منجر به ترور وی شد. از آنجا بود که اسرائیل تا حدی انتقادات تند خود را کنار گذاشت اما به موازات آن پرونده الحاق جولان به خاک اسرائیل مطرح شد که دقیقا قرینه پرونده بیت‌المقدس به حساب می‌آید.
پس از تصمیم اخیر دونالد ترامپ بسیاری از معادلات تل‌آویو به هم خورد؛ چراکه آنها معتقد بودند واکنش اعراب تا به این حد تند نخواهد بود و عکس‌العمل آنها به شدت وضعیت کنونی نخواهد بود و نهایتا دولت‌های عربی بر اساس راهبرد پنهان خود با اسرائیل برخورد خاصی صورت نخواهد داد. از این جهت نتانیاهو احساس می‌کرد که پیش‌نویس «قانون قدس یکپارچه» را به راحتی می‌تواند تایید کند که چنین اتفاقی نیفتاد.
این پژوهشگر حوزه اعراب با اشاره به چالش‌های داخلی به وجود آمده برای نخست‌وزیر اسرائیل در چند روز اخیر گفت: بسیاری از تحلیل‌ها در خصوص وضعیت فعلی فلسطین معطوف به تصمیم ترامپ و نهایتاً برخی دیگر از کشورهای عربی است، اما زاویه این تحلیل‌ها باید به سمت اسرائیل تغییر کند؛ یعنی باید بدانیم در داخل تل‌آویو چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است. از این منظر باید بگویم که احزاب چپگرای اسرائیل و برخی از سران رده بالای حزب کار اسرائیل معتقد هستند که تصویب قانون قدس یکپارچه می‌تواند از یک موضع سیاسی و داخلی به یک چالش و تنش امنیتی و خارجی تبدیل شود. از این جهت است که می‌بینیم نخست‌وزیر اسرائیل تصویب این طرح را به تعویق انداخته است.
وی افزود: برخی از نمایندگان احزاب حاضر در کنست (پارلمان) اسرائیل خواهان چشم‌پوشی از قدس هستند و تنها طرح دو کشوری یا طرح دو دولتی را مطرح می‌کنند؛ چراکه تحمل واکنش‌ها برای آنها و به خصوص ساختار سیاسی اسرائیل سخت و هزینه‌‌بردار است. حتی برخی از احزاب اسرائیل معتقد هستند که در صورت تصویب طرح قدس یکپارچه احتمال به هم‌ریختگی‌های امنیتی وجود دارد که نهایتاً کوچ اجباری یهودی‌ها به کشورهای مبدا خود را رقم خواهد زد. از سوی دیگر، بحران اقتصادی که در داخل سرزمین‌های اشغالی در جریان است تهدید جدی برای تل‌آویو به حساب می‌آید که منظر برخی از مخالفان حزب حاکم (حزب لیکود) می‌تواند زمینه‌های فروپاشی از داخل را برای تل‌آویو به وجود بیاورد.
به نظر می‌آید که اقدام نتانیاهو برای به تصویب رساندن پیش‌نویس «قانون قدس یکپارچه» جنبه عملیاتی به خود نمی‌گیرد؛ چراکه وضعیت فعلی و رویارویی اسرائیل با فلسطین در حالت فعلی به ضرر احزاب سیاسی اسرائیل خواهد بود. اما باید توجه داشته باشیم که نتانیاهو همانند ترامپ غیرقابل پیش‌بینی است و اساس سیاسی و اصول بنیادین روابط بین‌الملل در نگاه سیاسی وی رعایت نمی‌شود. به هر حال تنها ۴۰ درصد از جریانات سیاسی اسرائیل با طرح «قدس یکپارچه« موافق، و مابقی مخالف آن هستند.
صفاتاج در پایان با اشاره به دلایل سفر نخست‌وزیر اسرائیل به پاریس عنوان کرد: سفر نتانیاهو به فرانسه در راستای کسب مشروعیت دوباره برای اسرائیل در جامعه جهانی صورت گرفته است. باید بدانیم که نخست‌وزیر اسرائیل شناخت خوبی از فرانسه دارد و احتمال می‌رود که مقصد بعدی وی بریتانیا باشد. به عبارت دیگر نتانیاهو کنشگری خارجی خود را از نقطه‌ای آغاز می‌کند که می‌داند در آنجا مشروعیتش را تا حد زیادی کسب و تثبیت می‌کند. از این جهت کشورهایی که به صورت غیرعلنی از اسرائیل حمایت خواهند کرد فرانسه و بریتانیا خواهد بود اما این به معنای به رسمیت شناختن بیت‌المقدس برای پایتخت شدن رژیم صهیونیستی نیست.
