بررسی آخرین وضعیت کردستان عراق در گفتوگوی صدقیان با ایلنا:
«صبر استراتژیک» گزینه فعلی العبادی/ کردها قانع شدهاند که راهی جز گفتوگو با بغداد ندارند
سکوت رسانهای در فضای سیاسی عراق و کردستان نشان از فرصت دادن بغداد به اربیل دارد و نخستوزیر عراق به دنبال آن است تا بتواند تمامی محورها را به موازات یکدیگر پیش ببرد.
«محمدصالح صدقیان» رئیس مرکز عربی مطالعات ایران در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در تشریح آخرین وضعیت سیاسی عراق و اقلیم کردستان عنوان کرد: همانطور که در گذشته حیدر العبادی اعلام کرده بود، اولویت بغداد در حالت فعلی نهایی کردن حیات داعش در عراق است، ارتش عراق پس از آزادسازی موصل و حویجه تمرکز خود را روی مناطقی مانند الانبار، رابع و حدیثه منعطف کرده است تا بتواند مابقی مناطق تحت سلطه داعش را به صورت کامل پاکسازی کند.
وی ادامه داد: ممکن است عدهای معتقد باشند که عراق در وضعیت سکوت خبری به سر میبرد که تا حدودی این موضوع درست است. به نظر میآید نخستوزیر عراق و اطرافیان وی به دنبال آن هستند تا بتوانند به کردها برای برونرفت از وضعیت فعلی خود فرصت دهند. به عبارتی دیگر وی معتقد است که برای عادی شدن اوضاع و احوال کردستان باید آرامش حاکم شود تا کردها بتوانند به صورت قطعی در مورد خود و سرنوشتشان تصمیم بگیرند. یعنی آنها مشخص کنند که آیا قانون اساسی عراق را قبول دارند یا اینکه بر نتایج همهپرسی تمرکز دارند. از این منظر العبادی نخست به دنبال پاکسازی داعش است و در سطح دوم ارائه فرصت به کردها را مد نظر دارد.
کردها به این نتیجه رسیدهاند که راهی جز گفتوگو با بغداد ندارند. برخیها در داخل این موضوع را غلط تفسیر میکنند، یعنی میگویند که کردها رفراندوم را فراموش کردهاند و به معلق بودن آن فکر میکنند. اما واقعیت این است که العبادی و بغداد بر لغو کامل آن اصرار دارند و به همین دلیل است که لغو کامل آن بر اساس قانون اساسی را مد نظر دارند.
این تحلیلگر مسائل عراق با اشاره به بازپسگیری مناطق و گذرگاهها توسط دولت عراق اظهار کرد: چهار محور اصلی مورد اختلاف اربیل و بغداد است که عبارتند از گذرگاهها، فرودگاهها، نفت و نیروهای امنیتی. بغداد خواهان این است که موضوعات مذکور در وضعیت کنونی باید توسط دولت مرکزی اداره شود و از این نظر شاهد هستیم که فعلاً خبری از تنش درگیری میان دو طرف نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که وضعیت پیشمرگهها چه خواهد شد، گفت: در گذشته تمامی پیشمرگهها از سوی اقلیم حقوق میگرفتند ما باید به این نکته توجه شود که حقوق آنها باید از سوی بغداد پرداخت میشد. پس شروع چهار سال دوم نوری مالکی شاهد قطع حقوق پیشمرگهها بودیم که تا به امروز هم این روند پابرجاست؛ چراکه بغداد معتقد بود بودجه اقلیم میتواند حقوق پیشمرگهها را تامین کند و بودجه آن در قانون اساسی آمده است. لذا یکی از موضوعهای مهم وضعیت فعالیت پیشمرگهها و حقوق آنها خواهد بود. چراکه بغداد معتقد است پیشمرگهها باید زیر نظر مستقیم حکومت مرکزی باشند.
صدقیان در پایان با تاکید بر اینکه فضای سیاسی اقلیم همچنان نامفهوم است، خاطرنشان کرد: مشکلات داخلی سلیمانیه و اربیل به صورتی است که پس از وقایع رخ داده بعد از همهپرسی استقلال احزاب در حالت معلق قرار گرفتهاند. به گونهای که خلاء رهبری در اتحادیه میهنی کردستان همچنان حس میشود و «برهم صالح» به عنوان یک گزینه مطرح از این جریان سیاسی کردستان عراق جدا شده است. از سوی دیگر در اربیل مسعود بارزانی به حاشیه رفته است و مشخص نیست که نیچروان بارزانی تا چه حد موفق خواهد بود. باید بدانیم که به غیر از اتحادیه میهنی و حزب دموکرات، دو جریان دیگر یعنی جنبش گوران (تغییر) و جماعت اسلامی هم در ساختار سیاسی اقلیم حضور دارند و همین موضوع وضعیت را ناهمگون کرده است.