صدقیان در گفت وگو با ایلنا تشریح کرد:
دیدگاه متضاد بغداد و اربیل در مورد نتایج همه‌پرسی و محورهای مذاکره/ دلایل اختلاف نظر بر سر تامین امنیت کرکوک
تعلیق همه‌پرسی کردستان دقیقاً بر خلاف نظر و خواسته بغداد است و در همین ابتدا کارشکنی و اختلافات نمایان خواهد بود ولی نظر مرجعیت دینی نجف همچنان مهم و اثر گذار است.
«محمدصالح صدقیان» تحلیلگر مسائل عراق با اشاره به تعلیق نتایج همه‌پرسی اقلیم کردستان عراق از سوی مقام‌های اربیل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: مساله تعلیق نتیجه همه‌پرسی اقلیم کردستان عراق را باید از دو منظر مورد بررسی قرار داد. نگاه اول متعلق به رابطه اقلیم و دولت مرکزی است و نگاه دوم معطوف به وضعیت داخلی کردستان عراق است. در مورد کلیت پرونده اقلیم کردستان عراق باید به این نکته توجه داشت که کرکوک یکی از متغیرهای بسیار تاثیرگذار در این پرونده به حساب می‌آید. به گونه‌ای که در داخل اقلیم کردستان احزاب و طیف‌های گوناگون سیاسی همچنان مسعود بارزانی را مورد انتقاد قرار می‌دهند که چرا وضعیت به صورتی پیش رفته که وی مجبور شده است کرکوک را در اختیار دولت مرکزی قرار دهد.
از سوی دیگر، احزابی مانند جنبش گوران معتقدند که تغییر رژیم سیاسی و ساختار تشکیلاتی در اقلیم کردستان می‌بایست به زودی صورت بپذیرد که باید ریاست این اقلیم از مسعود بارزانی گرفته و به شخص دیگر تحویل داده شود. در حالت فعلی باید بگوییم که اختلافات بیش از مرحله قبل و حین رفراندوم ارزیابی می‌شود و در حالت فعلی این وضعیت در حال افزایش است.
وی ادامه داد: موضوع دیگری که باید به آن توجه شود گفت‌وگوی اربیل با بغداد است؛ پس از آنکه ارتش عراق وارد کرکوک شد، نخست‌وزیر عراق رسماً اعلام کرد که ورود این نیروها به کرکوک بر اساس قانون اساسی کشور صورت گرفته و در مقابل خواهان آن بود تا اقلیم بر اساس قانون اساسی و در راستای منافع ملی قدم بردارد. به عبارتی دیگر بیشترین انتقاد العبادی به اربیل بحث نادیده گرفتن قانون اساسی است. از این جهت به نظر نمی‌رسد که دولت عراق با تعلیق نتایج همه‌پرسی موافقت کرده و راضی شود.
مدیر مرکز مطالعات عربی ایران با بیان اینکه استفاده از لفظ «تعلیق» مورد تایید دولت مرکزی عراق نیست، عنوان کرد: در بیانیه‌ای که اخیراً از سوی حکومت اقلیم کردستان عراق منتشر شده بحث «تعلیق» نتایج همه‌پرسی مطرح است و صحبتی از «لغو» آن به میان نیامده است. از این جهت باید دید آیا دولت عراق با تعلیق همه‌پرسی موافق است یا به دنبال لغو آن خواهد بود؟ از منظر بغداد بحث تعلیق همه‌پرسی می‌تواند این پرونده را همچنان زنده نگه دارد و از نظر دولت عراق زنده نگه داشتن بحث همه‌پرسی مساوی است با خیزش مجدد و احتمالی استقلال‌طلبی کردستان عراق در آینده نزدیک.
با نگاهی دیگر باید بگوییم که دولت بغداد به دنبال آن است که علاوه بر لغو همه‌پرسی بر روی مبانی مورد نظر خود پرونده اقلیم را به سرانجام برساند. به عبارتی دیگر آنها معتقدند که بر روی بندهای مورد اختلاف باید مذاکرات گسترده صورت بگیرد؛ به صورتی که اگر قرار است نفت کرکوک توسط اقلیم صادر شود باید وجه دریافتی آن به حساب بغداد واریز شود. و از این منظر تا زمانی که یک زمینه مثبت خلق نشود نمی‌توان به حل و فصل پرونده از طریق گفت‌وگوها امیدوار بود.
صدقیان با اشاره به به اهمیت حل و فصل وضعیت نیروهای امنیتی و نظر مرجعیت عراق گفت: موضوع دیگر بحث آمایش امنیتی و حضور نیروهای نظامی دوطرف است؛ بغداد معتقد است که کرکوک و امنیت آن باید توسط ارتش و حشدالشعبی تامین شود اما اربیل به دنبال آن است که پیشمرگه‌ها را برای برقراری امنیت در آنجا مستقر کند. در ادامه این وضعیت بحث رفع ابهام در خصوص گذرگاه‌های مشترک میان اقلیم و عراق است؛ لذا تا زمانی که دولت عراق بحث تعلیق همه‌پرسی را مورد تایید قرار ندهد، گمانه‌زنی در مورد پرونده اقلیم تقریبا بی‌فایده است. از سوی دیگر نظر مرجعیت نجف هم در این پرونده مهم است. بنابراین باید بگوییم که پرونده اقلیم کردستان در حالت فعلی متشکل از چند مولفه بسیار مهم است که اگر هر کدام به صورت دیگر مطرح شوند ممکن است «بن‌بست آنی» پدیدار شود.
در مورد کناره‌گیری بارزانی از ریاست باید توجه داشت که چنین وضعیتی بعید به نظر می‌رسد؛ باید قبول کرد که خاندان بارزانی در حدود ۷۰ تا ۸۰ سال و حتی در زمان جمهوری مهاباد برای تحقق آرمان‌های کُردی فعالیت کرده‌اند و کناره‌گیری یک‌باره وی از قدرت بعید به نظر می‌رسد. لذا با توجه به مخالفت احزاب داخل اقلیم به نظر می‌رسد که مسعود بارزانی به عنوان یک چهره مطرح در زمینه ناسیونالیسم کردی در اقلیم کردستان مطرح بماند اما ریاست اقلیم به شخص دیگری اعطاء شود.
وی در پایان در خصوص سفر العبادی به عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس گفت: سفر العبادی به عربستان سعودی تا حدی نشان‌دهنده تغییر سیاست‌های عراق بعد از داعش است؛ قبل از سفر نخست‌وزیر عراق به ریاض، عربستان گفته بود که از تمامیت ارضی این کشور دفاع خواهد کرد. اما به نظر می‌رسد که جلسه سه جانبه عراق، آمریکا و عربستان برای دور کردن بغداد از تهران تشکیل شده باشد اما اگر کسی کمترین مطالعه‌ای در مورد روابط تاریخی و فرهنگی عراق و ایران داشته باشد می‌فهمد که دور نگه داشتن این دور کشور از یکدیگر بسیار سخت و غیرممکن است.
