بررسی آخرین وضعیت انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان:
حقپناه: «کوسرت رسول» گزینه احتمالی اتحادیه میهنی و نزدیک به بارزانی است/ تاثیر فضای احساسی همهپرسی بر انتخابات پارلمانی
فضای خلق شده پس از برگزاری همهپرسی استقلال به نوعی بر انتخابات پارلمانی تاثیرگذار خواهد بود. اگر انتخابات پارلمانی با فاصله زیاد از همهپرسی برگزار میشد و شهروندان اقلیم از این فضای احساسی فاصله میگرفتند بدون تردید معادلات تا حد زیادی تغییر میکرد.
«جعفر حقپناه» تحلیلگر مسائل بینالملل در تشریح گزینههای بالقوه برای جانشینی مسعود بارزانی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: آرایش احزاب سیاسی و جریانشناسی انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق که قرار است دهم آبان برگزار شود، متاثر از وضعیت بعد از همهپرسی استقلال در این جغرافیا است. به گونهای که برگزاری همهپرسی و نتیجه آن به هر حال تاثیرات خود را در انتخابات پارلمانی خواهد گذاشت و از این جهت ضعف بارزانی و فساد اداری و مالی که در اقلیم وجود دارد تا حد زیادی رنگ باخته است. از این جهت باید بگوییم که حزب دموکرات به رهبری مسعود بارزانی در موقعیت خوبی قرار دارد.
وی ادامه داد: مساله دیگر وجود مشکلات ساختاری مانند قانون اساسی و فرآیند انتخاب رئیس اقلیم (از طریق آراء مستقیم یا پارلمانی) است که احتمال دارد باعث تغییر برآوردها و نتیجه انتخابات شود. بسیاری معتقدند دو حزب دموکرات و اتحادیه میهنی کردستان میداندار اصلی انتخابات اقلیم خواهند بود اما از هر جهت که به این پرونده مینگریم نمیتوانیم از حضور احزابی مانند «گوران» چشم بپوشیم.
در مورد گزینههایی که از سوی اتحادیه میهنی کردستان معرفی خواهند شد حرف و حدیثهای زیادی مطرح است. «کوسرت رسول» معاون اول اتحادیه میهنی، «برهم صالح» معاون دوم حزب و همچنین «هیرو ابراهیم» همسر جلال طالبانی سه گزینه اصلی اتحادیه میهنی کردستان برای رهبری اقلیم به شمار می روند. بسیاری معتقدند که گزینه اصلی کوسرت رسول خواهد بود و دلیل آن را سابقه وی در پیشمرگه، محبوبیت در میان اعضاء اتحادیه میهنی و هماهنگ بودن با مسعود بارزانی اعلام کردهاند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اقبال عمومی در خصوص دو تن از مهرههای اتحادیه میهنی کردستان در انتخابات پیشرو گفت: اگر فرآیندهای همهپرسی بر مباحث ساختاری اقلیم سایه بیاندازد، تا حد زیادی خروجی آن کوسرت رسول خواهد بود اما اگر نگاه مردم اقلیم و همچنین تحلیلگران به این بحث عمیق باشد و بحرانهای اقتصادی و روابط با دنیای خارج از خاک اقلیم و عراق مدنظر باشد بدون تردید «برهم صالح» میتواند گزینه خوبی باشد. چراکه صالح را باید گزینه توسعهگرا بدانیم؛ وی ارتباط خوبی با دنیای خارج از عراق و نظام بینالملل دارد و دارای تحصیلات آکادمیک اروپایی است، از این جهت نگاه وی به مسائل همانند یک پیشمرگه یا کسانی که در طول سالیان گذشته به صورت بومی در هرم قدرت اقلیم بودهاند، نیست.
مسالهای که باید مورد نظر قرار بگیرد این است که فضای خلق شده پس از برگزاری همهپرسی استقلال به نوعی بر انتخابات پارلمانی تاثیرگذار خواهد بود. اگر انتخابات پارلمانی با فاصله زیاد از همهپرسی برگزار میشد و شهروندان اقلیم از این فضای احساسی فاصله میگرفتند بدون تردید معادلات تا حد زیادی تغییر میکرد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا جایگاه بارزانی در شورای رهبری اقلیم بر فرآیند برگزاری و انتخاب گزینهها تاثیرگذار خواهد بود یا خیر، گفت: در مورد شورای رهبری اقلیم کردستان باید بگوییم که مشروعیت و کارآمدی آن همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. عدهای معتقدند که در بحث همهپرسی و به طور کلی پرونده اقلیم، بارزانی به دنبال اعمال نظر شخصی خود است اما باید توجه داشته باشیم که اعتقاد به استقلال حرف اصلی بارزانی است و نمیتوان به صورت دقیق بگوییم که در بحث همهپرسی نظرات شخصی اعمال شده؛ با این حال و با توجه به تشکیل شورای رهبری دو بحث مدنظر است. نخست اینکه یک نفر از حزب دموکرات به عنوان رهبر انتخاب میشود و بارزانی در شورای مذکور هدایت اقلیم، رهبری معنوی این جغرافیا را به عهده میگیرد، یا اینکه شخص دیگری از سایر احزاب وارد میدان میشود.
حقپناه در پایان خاطرنشان کرد: در هر حالت باید بگویم که مشکلات زیادی باقی میماند اما اگر حزب دموکرات پیروز شود تا حدی این مشکلات قابل حل خواهد بود اما به معنای حل و فصل کامل مشکلات نیست، مگر اینکه اراده جدیدی بین مهرههای سیاسی به وجود بیاید که خواهان تبدیل اقلیم کردستان به یک منطقه توسعهیافته باشند. از سوی دیگر نگاه بغداد به این مساله به مانند یک نگاه پیرامونی است. لذا انتخابات پارلمانی با توجه به حضور احزابی مانند حزب دموکرات و اتحادیه میهنی کردستان با چالشهای زیادی روبهرو خواهد بود که خروجی آن به کنشگری سایر احزاب هم بستگی دارد.