هدف ترکیه از عملیات در ادلب، تبدیل بُرد نظامی به دستاورد سیاسی است/ ترس آنکارا از موقعیت کردهای سوریه ادامه دارد

«صادق ملکی» تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی در تشریح ابعاد مختلف عملیات نظامیان ترکیه در استان ادلب در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: عملیات نظامیان ترکیه در استان ادلب سوریه را باید خروجی نشست آستانه ۶ دانست. البته در سال گذشته ترکیه عملیاتی تحت عنوان سپر فرات انجام داد و وارد مناطق شرقی ادلب شد و قصد داشت تا کردها و تروریست‌ها را در آنجا مورد هدف قرار دهد، اما عملیاتی که در حالت فعلی در جریان است، حاصل چرخش سیاسی آنکارا و همراه شدن با ایران و روسیه است.

وی ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که این چرخش سیاسی بیش از آن‌که حاصل اختیار در سیاست خارجی ترکیه باشد حاصل اجبار برای تغییر روند این کشور در سیاست منطقه‌ای خود است. هر چند ترکیه با تهران و مسکو همراه شده اما همچنان اصرار بر تغییر نظام سوریه و رفتن اسد دارد؛ تا جایی که اردوغان قبل از سفرش به تهران تاکید کرده بود که بشار اسد نباید در دمشق باقی بماند و این روند موجب می‌شود که آینده سوریه و آینده مذاکرات پیش‌رو که قرار است در آستانه و ژنو برگزار شود تحت تاثیر قرار بگیرد. لذا بیش از حد نباید به رفتار آنکارا خوش‌بین باشیم.

ترکیه همچنان نگران موقعیت کردهای سوریه در شمال این کشور است. تغییر راهبرد ترکیه نمی‌تواند تا حد زیادی پایدار باشد چراکه بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک با سوریه دارد و دقیقاً به دنبال قطع ارتباط خطوط کردها است. در ادلب هم چنین سناریویی مدنظر آنکارا است؛ چراکه تشکیل و ظهور احتمالی دولت کردی در شمال سوریه خطر جدی برای ترک‌ها قلمداد می‌شود. از این منظر، سیاست‌های آنکارا نمی‌تواند بر همین مبنا ادامه پیدا کند؛ لذا شاهد چرخش این کشور در مورد سوریه هستیم.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به هدف اصلی ترکیه برای ورود نظامی به ادلب عنوان کرد: اگر چه یکی از مباحثی که ترکیه در مورد مداخلات و سیاست‌هایش در سوریه اعلام می‌کند «بحث امنیت ملی» است، اما آنکارا به دنبال جای‌گیری مناسب در ادلب است تا بتواند در سر میز مذاکرات با دست پر حضور داشته باشد. مثلاً در مورد حمله و ورود نظامی تمام قد ترکیه به ادلب و درگیری آن با نیروهای تحریرالشام باید بدانیم که هماهنگی کامل با مسکو و واشنگتن صورت گرفته اما سیاست ترکیه تا حدودی متضاد با وضعیت فعلی سوریه است.

 اگر به خاطر داشته باشیم اسنادی توسط حزب جمهوری‌خواه خلق در پارلمان ترکیه ارائه شد که نشان می‌داد حزب عدالت و توسعه اقدام به خرید نفت از داعش کرده است. از این منظر سیاست ترکیه در قبال سوریه و عراق را باید فارغ از بحث سیاسی دانست. یعنی آنکارا روزی با داعش و النصره وارد جنگ می‌شود و روزی دیگر از آنها استفاده ابزاری می‌کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ترکیه برای تامین منافع خود به یک سیاست سلبی در عراق و سوریه دست زده است. از این‌رو و با نگاهی به پرونده سوریه از ابتدای درگیری‌ها تاکنون به این نتیجه می‌رسیم که تغییر سیاست‌های آنکارا بر اساس منافع این کشور صورت می‌گیرد که با توجه به وضعیت و موقعیت جغرافیایی آن امنیت ملی بحث مهم آنها به حساب می‌آید. لذا ترکیه با حضور در ادلب علاوه بر تامین منافع خود از حیث نظامی، امنیتی و میدانی در صدد است تا بتواند چانه‌زنی این کشور در مذاکرات سیاسی را تا سطح معقولی تثبیت کند.