انتخابات پارلمانی اقلیم، مقدمه تثبیت همه‌پرسی استقلال/ درگذشت طالبانی راه را برای بارزانی هموار کرد

«عباس پرورده» کارشناس مسائل منطقه با تشریح دلایل برگزاری انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان در اول نوامبر سال جاری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار داشت:  برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاستی در اقلیم کردستان با توجه به شرایط فعلی، این پیام را مخابره می‌کند که این انتخابات دنباله همه‌پرسی ۲۵ سپتامبر خواهد بود. به گونه‌ای که خروجی انتخابات پارلمانی به دلیل آن که ساختار اقلیم کردستان پارلمانی- ریاستی است، منجر به انتخاب رهبر جدید خواهد شد. از این جهت مسعود بارزانی که دو سال به صورت غیرقانونی در راس قدرت قرار داشت، همچنان به دنبال گسترش اهدافی است که قبل و بعد از همه‌پرسی دنبال می‌کرد.

وی ادامه داد: نکته‌ای که در اینجا باید به آن اشاره شود، مصاحبه اخیر بارزانی با نشریه فارین پالسی است؛ وی در این مصاحبه اعلام کرده که به دنبال ریاست مجدد اقلیم نیست و از این جهت باید بگوییم که بارزانی به دنبال نقش فراتر از رهبری اقلیم است. به عبارت دیگر وی به دنبال یک جایگاه کاریزماتیک و ماندگار در جغرافیای اقلیم کردستان عراق است. از این جهت ممکن است عده‌ای در این فکر باشند که در انتخابات آینده بارزانی با گزینه‌ای جدی و رقیبی سخت مواجه خواهد بود.

یکی از رقبای اصلی بارزانی، «هیرو ابراهیم احمد» همسر «جلال طالبانی» است. ممکن است گزینه‌های احتمالی دیگری هم مطرح شود اما در حالت فعلی وی که به عنوان منتقد همه‌پرسی اقلیم کردستان در اقلیم شناخته می‌شود، یکی از رقبای جدی بارزانی به حساب می‌آید. البته «ملا بختیار» رئیس دفتر اتحادیه میهنی کردستان در چند روز اخیر اعلام کرده است که به‌رغم مخالفت همسر طالبانی با همه‌پرسی، نهایتاً چهار حزب اصلی اقلیم به این نتیجه رسیده‌اند که همه‌پرسی برگزار شود.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه انتخابات پارلمانی تایید همه‌پرسی به حساب می‌آید، گفت: به نظر می‌رسد که در حالت فعلی بارزانی فرصت را مغتنم شمرده تا بتواند پارلمان یکپارچه را تشکیل داده و از این نظر است که وی رقیب جدی ندارد. لذا مسعود بارزانی به دنبال این است تا اعتبار همه‌پرسی ۲۵ سپتامبر را با برگزاری انتخابات پارلمانی تثبیت و نهایتاً در ابعاد جهانی تحکیم ببخشد. اینکه چرا بعد از فوت جلال طالبانی به سرعت خبر برگزاری انتخابات پارلمانی منتشر می‌شود، دلیل این آن است که بتواند رقبای احتمالی خود را کنار بزند.

وی افزود: بارزانی یک مانور سیاسی در جغرافیای اقلیم طراحی کرده است تا بتواند مانع از دست رفتن فرصت‌ها شود. از جهت دیگر، اقلیم کردستان با توجه به شناخت سیاسی که از اسرائیل و آمریکا دارد، مخالفت آنها با استقلال خود را جدی نمی‌بیند؛ چراکه اربیل دقیقاً به دوگانگی رفتار واشنگتن پی برده است. این در حالی است که دموکرات‌های ایالات متحده به صورت پنهان درصدد هستند تا کاخ سفید را مجبور کنند که استقلال اقلیم را به رسمیت بشناسد.

بارزانی به خوبی می‌داند که ترکیه و ایران دارای روابط گسترده اقتصادی و تجاری با یکدیگر هستند و از این منظر با عنایت به توجه آنکارا نسبت به اهمیت مبادلات اقتصادی و تجاری امکان دارد که ترکیه آرام ‌آرام استقلال اقلیم را به رسمیت بشناسد. بنابراین در تفسیر کلی باید متوجه بود که بارزانی راه مانور سیاسی را باز گذاشته تا بتواند امتیازاتی از بغداد، ترکیه و سایر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی بگیرد.

پرورده در پایان در پاسخ به این پرسش که درگذشت جلال طالبانی چه تاثیری بر وضعیت سیاسی و جایگاه اقلیم کردستان خواهد گذاشت، عنوان کرد:  فوت جلال طالبانی بدون تردید تاثیر گسترده‌ای بر اوضاع و احوال عراق و اقلیم خواهد داشت اما اگر به سال ۲۰۱۲ بازگردیم و رئیس جمهوری پیشین عراق را در بستر بیماری مشاهده کنیم، می‌بینیم که روند حضور و نقش وی از ۲۰۱۲ تاکنون آرام‌ آرام کمرنگ شده است. از این جهت بارزانی پس از مرگ «مام جلال» صحنه را خالی از رقیب می‌بیند؛ از این جهت نمی‌توانیم بگوییم که طالبانی از سال ۲۰۱۲ به بعد دارای نفوذ بسیار بالایی در اقلیم و عراق بوده است اما به هر ترتیب عرصه برای مانور بارزانی بازتر شده است.