ابعاد و دلایل سفر نخست وزیر فلسطین به غزه/ نقش مصر در اعمال فشار بر حماس

«مجتبی امانی» رئیس دفتر اسبق حفاظت از منافع ایران در مصر با اشاره به سفر نخست‌وزیر فلسطین به غزه و طرح آشتی ملی در فلسطین در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: بحث دوپارگی فلسطین  یکی از موضوعاتی است که از قدیم الایام مدنظر رژیم صهیونیستی بوده؛ به گونه‌ای که یک گروه در کرانه باختری و دیگری در غزه حضور دارند که اسرائیل تلاش کرده برای این جداسازی سناریوهای مختلفی را طرح‌ریزی و اجرا کند.

وی افزود: در این میان بحث دو دولتی مطرح بود و آنها تلاش می‌کردند که بتوانند دو دولت را به رسمیت بشناسند که این وضعیت بیشتر به نفع تل‌آویو بود تا فلسطینی‌ها که البته تاکنون چنین حالتی محقق نشده است. از این جهت سفر  «رامی حمدالله» نخست‌وزیر فلسطین به غزه این سناریو را مطرح می‌کند که دولت فلسطین و نخست‌وزیر آن در تلاش هستند تا بتوانند حماس و فتح را به بالاترین سطح همکاری و نهایتاً آشتی ملی برسانند.

صهیونیست‌ها از گذشته تلاش کردند با طرح سناریوهای مختلف راه مقاومت در غزه را کور کنند و حتی برای عملیاتی کردن سناریوهای خود به سمت جنش فتح و محمود عباس متمایل شدند. در اینجا بحث اراضی ۱۹۶۷ و قبول آن توسط فلسطینی‌ها هدف اصلی تل‌آویو به حساب می‌آید و از این نظر نخست‌وزیر فلسطین به دنبال آن است که از ظرفیت‌های گروه‌های موجود در این سرزمین برای احقاق حقوق حداکثری استفاده کند. اما در اینجاست که باید تحرکات فتح را زیر نظر داشت؛ چراکه سوابق نشان داده محمود عباس به دنبال مسکوت نگه داشتن اوضاع است.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه قاهره در این پرونده نقش مکمل را بازی می‌کند، گفت: در این میان باید به نقش مصر هم توجه شود؛ مصر در گذشته سعی داشت تا حماس را به فتح نزدیک کند که این اقدام به عنوان یک تضمین در کنار قرارداد کمپ دیوید توسط آمریکا از قاهره گرفته شد. به عبارت دیگر ایالات متحده انتظار دارد که مصر بتواند حماس و فتح را که به عنوان دو قطب مخالف با یکدیگر قلمداد می‌شوند، به یکدیگر نزدیک کند. در این میان فشارهای بین‌المللی و همچنین به میدان آمدن ملت‌های مسلمان می‌تواند اقدام‌های محمود عباس را محدود کند، چراکه ایالات متحده، اسرائیل و مصر سه ضلعی اصلی این پرونده هستند که سعی دارند تشکیلات خودگردان فلسطین را وارد روند غلبه بر غزه کنند.

بحث تشکیل دولت فلسطین در اراضی مورد نظر، یکی از موضوعاتی است که به نظر می‌رسد در سفر رامی حمدالله مورد نظر قرار گرفته است. باید توجه داشت که نگاه‌ها و موقعیت جغرافیایی موجب شده تا جدایی بین غزه و کرانه باختری به وجود بیاید. چراکه غزه دارای یک چهار ضلعی است که تنها یک ضلع آن به طول ۱۱ کیلومتر به مصر راه دارد و سه ضلع دیگر توسط اسرائیل محاصره است. از این جهت شاهد هستیم که مصر به دنبال قرارداد کمپ دیوید، بازگشایی و مسدود کردن گذرگاه رفح را با اسرائیل هماهنگ می‌کند؛ البته این وضعیت در دوران عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهوری فعلی مصر تشدید شده است.

امانی در پایان خاطرنشان کرد: پس از سقوط محمد مرسی، شرایط برای حماس سخت‌تر از گذشته شد و آنها مجبور به گفت‌وگو با محمود عباس و جبنش فتح شدند؛ از این منظر باید بدانیم که تل‌آویو همچنان انتظار دارد تا غزه و مردم آن در مقابل تشکیل حکومت فلسطینی واحد کوتاه بیایند. مساله‌ای که در این میان مهم جلوه می‌کند، این است که مشکلات فعلی حاکم بر غزه اعم از تامین معیشت و اوضاع نابسامان همگی به دلیل ارتباطات محمود عباس با رژیم صهیونیستی است. لذا اگر فشار بر جنبش حماس و سایر گروه‌های دیگر افزایش پیدا کند، بدون تردید مواضع سخت در قبال اسرائیل اتخاذ خواهد شد و از این جهت نخست‌وزیر فلسطین به دنبال آشتی میان دو گروه است.