فرجیراد در گفتوگو با ایلنا تشریح کرد:
دلایل همگرایی اتحادیه اروپا و دولت اسپانیا برای جلوگیری از استقلال کاتالونیا/ ابعاد مذاکره احتمالی مادرید با کاتالونها
اتحادیه اروپایی به خوبی میداند که اگر کاتالونیا از اسپانیا جدا شود، باید منتظر جدایی اسکاتلند از بریتانیا، جزیره کورس از فرانسه و حتی سیسیل از ایتالیا باشد؛ از این جهت بروکسل و مادرید با هم هماهنگ هستند.
«عبدالرضا فرجیراد» استاد ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل اروپا در تشریح دلایل آخرین وضعیت همهپرسی استقلال کاتالونیا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: کاتالونیا منطقهای است در شمال شرقی اسپانیا که از نظر فرهنگی و همچنین زبان و گویش محلی با سایر نقاط اسپانیا متفاوت است و دولت محلی آن از گذشته تاکنون به دنبال استقلال است. باید توجه داشته باشیم که کاتالونیا از ۸۰ سال پیش یک منطقه خودمختار به حساب میآمد و به دلیل اینکه دارای زمینهای کشاورزی و حاصلخیز فراوانی بوده یک جغرافیای ثروتمند به حساب میآید. زمانی که ارتش «فرانسیسکو فرانکو» از اواخر دهه ۳۰ میلادی با اهالی منطقه وارد جنگ شد، چیزی حدود ۵۰۰ هزار نفر کشته شدند که برای جغرافیای کوچکی مانند کاتالونیا رقم بسیار بالایی است.
وی ادامه داد: حدود ۱۰ سال پیش قانونی به تصویب رسید که اختیارات منطقه کاتالونیا افزایش پیدا کرد که بیشتر آن در حوزه فرهنگی، زبان و قوانین محلی مانند شهرداریها بود اما این اختیارات به عنوان یک خودمختاری مطلق به حساب نمیآمد. چهار سال بعد این اختیارات لغو شد و حساسیت شهروندان کاتالونیا نسبت به این موضوع بیش از پیش افزایش پیدا کرد. تا جایی که آنها موقعیت خود را در خطر دیدند و خواستار استقلال به جای خودمختاری بودند که نهایتاً در دو، سه روز اخیر همهپرسی استقلال برگزار شد که برخورد شدید نیروهای امنیتی و پلیس را با رایدهندگان شاهد بودیم.
ریشه همهپرسی اخیر کاتالونیا را نمیتوان تنها معطوف به اوضاع این منطقه و سابقه تاریخی آن دانست؛ چراکه موضوعهایی مانند برگزیت و همچنین فراز و فرودهای استقلال اسکاتلند موجب شده تا بحث استقلالطلبی بیش از پیش در کشورهای عضو اتحادیه اروپا مطرح شود. حتی مسائلی مانند خیزش راستگرایان یا موج پناهجویان در این پرونده بیتاثیر نیست و نهایتاً شاهد برگزاری همهپرسی استقلال در این منطقه بودیم.
سفیر سابق کشورمان در نروژ با بیان اینکه مردم کاتالونیا نسبت به پرداخت مالیات همانند سایر نقاط اسپانیا معترض هستند، گفت: کاتالونها اعلام کردند که هشت میلیون جمعیت دارند و بخش اعظمی از اقتصاد، تکنولوژی و حتی توریسم اسپانیا از طریق آنها تامین میشود. از این جهت آنها معتقدند که با توجه به این وضعیت در صورت استقلال میتوانند از پس مسائل و مشکلات پیش رو برآیند. بخش دیگری از تصمیمهای آنها جنبه اعتراضی دارد؛ آنها معتقدند که بخش عظیمی از درآمد اسپانیا توسط منطقه کاتالونیا تامین میشود و دلیلی ندارد که همانند سایر نقاط این کشور مالیات بدهند. لذا خواهان استقلال و ادامه حیات سیاسی و ملی خود به صورت جداگانه هستند.
وی افزود: در مقابل دولت اسپانیا معتقد است که اگر کاتالونها استقلال پیدا کنند، این وضعیت به نقاط دیگر اسپانیا سرایت خواهد کرد و این کشور با بحران جدی روبهرو خواهد شد. این در حالی است که در قانون اساسی اسپانیا حرفی از برگزاری همهپرسی و جدا شدن کاتالونها به میان نیامده است. از این منظر، دولت اعلام میکند که برگزاری همهپرسی غیر قانونی است و همین موضوع موجب شد تا همهپرسی اخیر با ورود نیروهای پلیس به خشونت کشیده شود. نکته اصلی این است که اتحادیه اروپایی هم از استقلال کاتالونیا استقبال نمیکند. چراکه در صورت جدایی این ناحیه از اسپانیا، سیسیل در ایتالیا، جزیره کورس در فرانسه، اسکاتلند در بریتانیا و حتی مجارهای ساکن رومانی به دنبال استقلال و جداییطلبی خواهند رفت که مجموعه این عوامل میتواند اتحادیه اروپایی را با مشکل مواجه کند.
در حالت فعلی اروپا زیر تیغ حملات تروریستی قرار دارد و تمامی نیروهای نظامی و امنیتی در سطح شهرها گسیل شدهاند و این امر موجب شده ناامنی تا حد قابل توجهی برجسته شود. بنابراین دولتهای اروپایی نمیتوانند تا به این اندازه ریسک کنند و از این جهت میتوانیم بگوییم که دولت اسپانیا تا حد زیادی با بروکسل همنظر است. چراکه استقلال طلبی در نظر آنها مکمل ناامنی خواهد بود.
فرجیراد در پایان عنوان کرد: با نگاهی به گذشته و وضعیت فعلی کاتالونیا به نظر میرسد که بهترین راه برای دولت اسپانیا، مذاکره با کاتالونها و نهایتاً اعطاء یک خودمختاری مشخص یا وحدت ملی در این راستا است. چراکه پیشبینیهای اولیه در خصوص همهپرسی کاملاً با شکست روبهرو شد و قرار نبود که تا به این اندازه رای به جدایی از اسپانیا داده شود. حتی یکی از اشتباهات دولت اسپانیا که البته چارهای جز اجرای آن نداشت، بحث ورود خشن پلیس بود که موجب شد تا احساسات مردم جریحهدار شده و با قدرت بیشتر پای صندوقهای رای بیایند. از این جهت بهترین روش برای مهار این بحران ورود به مذاکره با کاتالونها برای رسیدن به یک وحدت ملی است.