ترامپ به دنبال بایکوت پرونده کوبا/حذف راهبردهای به جا مانده از اوباما ادامه دارد

«مهدی مطهرنیا» تحلیلگر مسائل آمریکا در تشریح دلایل شکل‌گیری دور جدید تنش میان آمریکا و کوبا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: گستره سیاست‌ خارجی ایالات متحده در چارچوب مکاتب مختلف و جهت‌گیری مشخص تبیین، طرح‌ریزی و نهایتاً اجرا می‌شود. مکاتبی مانند جفرسون، همیلتون، جکسون و ویلسون از مکاتبی است که در سیاست‌ خارجی ایالات متحده با متغیرهای گوناگون و مولفه‌های مشخص حزبی و ملی ترکیب می‌شود و موجب می‌شود در دولت‌های مختلف شاهد پیگیری سیاست‌های متفاوت‌تر از دولت قبل باشیم. در حالت فعلی و پس از روی کار آمدن ترامپ در کاخ‌ سفید شاهد هستیم که رویکرد متفاوت از سیاست‌های اوباما اتخاذ شده است که باید آن را رویکرد جکسونیزم بنامیم.

وی ادامه داد: در این رویکرد مباحث امنیتی، قدرت سخت و برتری نظامی با اتکا بر نمایش تسلیحات گوناگون در حوزه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مدنظر قرار داده می‌شود که در پرونده‌های مختلف اهداف مشخص را پیگیری‌ می‌کنند. این وضعیت تا جایی ادامه پیدا می‌کند که سیاست‌خارجی ایالات متحده را در بر می‌گیرد و نهایتاً شاهد هستیم پرونده‌هایی که در دوران اوباما به عنوان راهبردهای اصلی سیاست خارجی مشخص شده بود، یکی پس از دیگری توسط ترامپ مورد انتقاد قرار گرفته و به حاشیه رانده می‌شود.

یکی از این پرونده‌ها را باید روابط میان کوبا و ایالات متحده دانست؛ به گونه‌ای که پس از نیم قرن، دولت اوباما و دستگاه سیاست‌ خارجی آن موفق شد تا روابط خود با هاوانا را بهبود ببخشد اما در حالت فعلی ترامپ با نگاه محافظه‌کارانه در صدد به بن‌بست کشاندن این پرونده و بازگشت به عقب است. از این جهت باید بگوییم که تخلیه سفارت آمریکا و کاهش تعداد کارکنان آنها در هاوانا خروجی عکس‌العمل کاخ‌سفید است که رسماً دیدگاه ترامپ را نمایان می‌کند.

این استاد دانشگاه با غلط خواندن سیاست ترامپ در مواجهه با پرونده کوبا عنوان کرد: در حالت فعلی ترامپ باعث شده تا نوعی واگرایی در سیاست خارجی ایالات متحده به وجود بیاید. گستره این موضوع تا حدی است که شاهد هستیم کشورهایی که در گذشته سابقه اصطکاک با واشنگتن را داشتند مجدداً وارد این وضعیت شده و اختلاف میان ایالات متحده و آنها دوباره نمایان شود. یکی دیگر از این پرونده‌ها «برجام» است که دموکرات‌ها آن را اصلی‌ترین هدف سیاست‌خارجی خود نامیده‌ بودند اما ترامپ همانند پرونده کوبا به دنبال آن است تا پرونده مذکور را دستخوش تغییر کند.

در برخی از اخبار اعلام شده که سفارت ایالات متحده در کوبا به بهانه‌های مختلف مانند بیوتروریسم الکترونیک که منجر به اخلال در سلامت کارمندان شده در حال تخلیه شدن است و عده‌ای دیگر کاهش سطح مناسبات میان هاوانا و واشنگتن و فشار بر دولت کوبا را دلیل تخلیه سفارت می‌دانند اما باید بدانیم بازگشت به عقب در حالت فعلی که نظام بین‌الملل دچار مشکلات بسیار عدیده و گسترده‌ای است امکان‌پذیر نخواهد بود. لذا با توجه به سنت کناره‌گیری از قدرت در کوبا که از فیدل کاسترو شروع شده و در حالت فعلی به رائول کاسترو رسیده و قرار است به زودی از ریاست‌جمهوری کناره‌گیری کند باید بگوییم که بازگشت به عقب و منتفی شدن روابط تا حدود زیادی دور از انتظار است اما در مقابل، اقدام‌های مبهم و رفتار گنگ ایالات متحده ممکن است مناسبات و روابط واشنگتن و هاوانا را همانند نیم قرن اخیر جهت‌دهی کند.