قزوینی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد:
تضعیف هسته‌های خفته داعش در موصل هدف عملیات تلعفر/ حاشیه فرات همچنان آلوده به تکفیر است
پاکسازی تلعفر و حویجه موجب نمی‌شود که بگوییم داعش در عراق سرکوب شد بلکه حاشیه رودخانه فرات در استان الانبار همچنان آلوده به ویروس تکفیر است.
«سیدرضا قزوینی» کارشناس مسائل عراق با اشاره به پیشروی‌های صورت گرفته در عملیات آزادسازی تلعفر در گفت‌وگو با خبرنکار ایلنا بیان کرد: شهر تلعفر به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی، بعد از موصل دومین شهر مهم استان نینوا در عراق به حساب می‌آید که در هفتاد کیلومتری موصل قرار دارد و فاصله آن با مرزهای جنوبی ترکیه حدود هشتاد کیلومتر است. این شهر در یک سه ضلعی میان عراق، سوریه و ترکیه قرار دارد و علاوه بر اهمیت آن برای عراقی‌ها، برای داعش هم دارای اهمیت زیادی است. اغلب مهره‌ها و فرماندهان خارجی و میدانی داعش در این شهر حضور دارند؛ علاوه بر این که نزدیک بودن تلعفر به موصل خصوصاً پس از پاکسازی اخیر یک تهدید بالقوه به حساب می‌آید، چراکه هسته‌های خفته داعش همچنان در موصل حضور دارند.
وی افزود: بافت ترکیبی این شهر یکی از دلایل دیگری است که اهمیت آن را دوچندان می‌کند؛ بسیاری از طیف‌ها و جریان‌های قومیتی از جمله ایزدی‌ها، ترکمن‌های شیعه و سنی، عرب‌ها و کردها در این شهر حضور دارند که دقیقاً مدل کوچکی از موصل را نمایان می‌کند و به آن موصل دوم گفته می‌شود. یکی از دلایلی که تلعفر برای ترکیه حائز اهمیت است، وجود ترکمن‌ها در این شهر است. از این منظر مجموع این داده‌ها باعث می‌شود تا آزادسازی تلعفر پیش از پیش اهمیت پیدا کند، به صورتی که با پاکسازی آن بساط داعش از استان نینوا برچیده می‌شود.
در هفته‌های اخیر، اخباری مبنی بر عملیات عناصر داعش در استان‌هایی که چندین سال پیش توسط نیروهای عراق پاکسازی شده‌اند، منتشر شده که یکی از آنها استان دیالی بوده است. دیالی از گذشته تاکنون درگیر یک مساله بومی است و زمانی که در سال ۲۰۰۳ القاعده در آنجا حضور پیدا کرد و حتی بحث مجلس شورای مجاهدین مطرح شد، این استان آلوده به ویروس تروریسم بود. چراکه ریشه‌های فکری و ظرفیت موجود در این جغرافیا از گذشته تا حال وجود این گروهک‌ها را تایید می‌کند. در حالت فعلی هم هسته‌های پنهان تروریست‌های تکفیری در این استان وجود دارد.
این تحلیلگر مسائل منطقه با تاکید بر این که با آزادسازی تلعفر و حویجه بساط داعش به صورت کامل از عراق برچیده نمی‌شود، گفت: بسیاری معتقدند که بعد از پاکسازی «تلعفر و حویجه» سناریوی داعش در عراق به صورت کامل تمام می‌شود؛ واقعیت این است که به غیر از این دو نقطه، در استان الانبار و به موازات رودخانه فرات شهرهایی وجود دارد که همچنان در اختیار داعش است که می‌توان به شهر قائم اشاره کرد و به نظر می‌آید که مرحله بعدی مختص به پاکسازی این نقاط خواهد بود. اینکه بگوییم با پاکسازی کامل عراق داعش و تفکر تکفیری در این کشور به صورت کامل از بین می‌رود، موضوع درستی نیست چراکه پایگاه اجتماعی آنها همچنان باقی خواهد ماند و نیاز به طرح‌ریزی سناریوهای مختلف برای مقابله است.
وی ادامه داد: در سال ۲۰۱۴ و زمانی که موصل و برخی از شهرهای عراق توسط داعش اشغال شد، شاهد بودیم که پایگاه اجتماعی تکفیری‌ها در عراق بیش از پیش نمایان شد. ممکن است بعد از پاکسازی کامل عراق، داعش از فاز نظامی خارج بشود اما عقبه فکری و پایگاه اجتماعی آنها باز هم در عراق حاضر خواهد بود. حتی برخی‌ها مطرح کرده بودند که احتمال دارد عناصر این گروهک تروریستی در آینده وارد ساختار نظامی، سیاسی و حتی اقتصادی این کشور بشوند که این به صورت مطلق عملیاتی نخواهد شد. اما آنچه که در حالت فعلی در جغرافیای عراق به آن پرداخته می‌شود، بحث ظهور «دواعش سیاسی» در این کشور است.
برخی از افرادی که عقبه ذهنی آنها همچنان برگرفته از حزب بعث است و تفکرات افراطی دارند برای اینکه بتوانند قدرت سیاسی خود را بیش از گذشته افزایش دهند و رقبای خود را مورد هدف قرار بدهند، دست به دامن گروه‌های تکفیری و غیرتکفیری در عراق شدند. باید بدانیم که بسیاری از سیاستمداران و متاسفانه برخی از شخصیت‌های عالی این کشور که حتی وارد پارلمان و بدنه سیاسی عراق شده‌اند، پرونده‌هایی در خصوص حمایت از تروریسم و اقدامات جنایی دارند. حتی در درون برخی از این پرونده‌ها داده‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد بسیاری از چهره‌های کلیدی و مهم عراق اقدام به حمایت مالی از گروهک‌های تروریستی کرده‌اند و حتی برخی از آنها به صورت مستقیم با داعش در ارتباط بوده و حمایت و راهبری آنها را به عهده گرفته بودند؛ اما در نهایت شاهد مختومه شدن پرونده آنها بودیم. از این منظر تفکر افراطی رادیکال در عراق حتی بعد از داعش نهفته خواهد ماند.
قزوینی در پایان با اشاره به مواضع آمریکا در مورد عملیات تلعفر گفت: موضع آمریکایی‌ها در مورد آزادسازی تلعفر بیش از همه معطوف به حشد الشعبی بود. بسیج مردمی عراق اعلام کرده بود که اگر آمریکایی‌ها در پاکسازی تلعفر حضور داشته باشند آنها وارد این عملیات نمی‌شوند اما به هر حال حشدالشعبی در این عملیات حضور دارد و حتی حملات هوایی از سوی نیروی هوایی عراق انجام می‌شود. باید دانست، دلیل عدم تمایل و رغبت آمریکایی‌ها نسبت به حضور بسیج مردمی عراق در عملیات‌ها این است که آنها، حشدالشعبی را امتداد ایران در عراق و سوریه می‌دانند. سفر اخیر وزیر دفاع آمریکا به عراق اگر چه به صورت شکلی در خصوص همه‌پرسی استقلال کردستان بود اما به نظر می‌رسد که وضعیت حشدالشعبی بعد از پاکسازی تلعفر هم در این گفت‌وگوها مورد اشاره قرار گرفته است. آمریکا تلاش کرده تا برای به حاشیه راندن حشدالشعبی با بغداد وارد مذاکره شود؛ حتی آنها گفتند که پس از پاکسازی تلعفر و حویجه، عناصر حشدالشعبی در آنجا مستقر نشوند و تمامی مناطق به نیروهای محلی و پلیس فدرال تحویل داده شود. لذا پس از آزادسازی این مناطق باید منتظر فعل و انفعالات جدید در حوزه سیاسی و میدانی عراق باشیم.
