بررسی ابعاد مختلف حمله اخیر داعش به گذرگاه التنف:
افقهی: «آتش تهیه» آمریکا، کلید شروع عملیات/ کتائب سیدالشهداء زیر نظر حشدالشعبی قرار ندارد
آمریکاییها دقیقاً میدانستند که در منطقه التنف کدام یک از نیروها قرار دارند و از این جهت پوشش هوایی واشنگتن شروعکننده و تسهیلکننده این عملیات به حساب میآید.
«سیدهادی سیدافقهی» تحلیلگر مسائل منطقه در تحلیل و تشریح ابعاد مختلف حمله اخیر داعش به گذرگاه التنف واقع در مرز اردن، عراق و سوریه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا بیان کرد: پس از عملیاتی که از سوی داعش در گذرگاه مرزی التنف رخ داد، اخبار گوناگونی از طریقه اجرای این عملیات در فضای رسانهای داخلی و خارجی منتشر شد که برخی از آنها تا حدی نادرست است. اصل ماجرا از این قرار است که این عملیات با پوشش هوایی ایالات متحده شروع شده است و داعش به عنوان پیادهنظام وارد منطقه مذکور شده است. به عبارتی دیگر جنگندههای آمریکایی در ابتدا اقدام به ریختن «آتش تهیه» کردند و پس از آن عناصر گروهک تروریستی داعش از مرز سوریه وارد مرز عراق و گذرگاه التنف شدند و اقدام به عملیات کردند.
وی ادامه داد: پس از انجام این عملیات آمریکاییها و ائتلاف تحت فرماندهی آنها این حملات را تکذیب کردند اما فرمانده و جانشین فرماندهی کتائب سیدالشهداء که در این منطقه حضور داشتند و در حملات اخیر آمریکا و داعش کشته شدند، رسماً اسنادی را منتشر کردند که نشان میدهد آمریکاییها قبل از ورود داعش به میدان، اقدام به ریختن آتش تهیه کردهاند و پس از آن داعش وارد این منطقه شده است. این موضوع توسط «کریم النوری» و «احمد الاسدی» که هر دو سخنگوی بسیج مردمی عراق (حشدالشعبی) هستند، تایید شده است و حتی اسنادی (اعم از فیلم و عکس) توسط آنها منتشر شده و به صورت واضح نشان میدهد که آغازگر این حملات آمریکاییها بودهاند که یک نوع بسترسازی میدانی برای داعش ارزیابی میشود و پس از آن شاهد حملات عناصر این گروهک بودیم.
تایید این مطلب تنها به این اظهارات ختم نشد، بلکه «حیدرالعبادی» نخستوزیر عراق با توجه به اطلاعاتی که نیروهای نظامی و امنیتی عراق در اختیارش گذاشتند، در کنفرانس مطبوعاتی دست داشتن آمریکا در این حملات را تایید کرد و حتی در لحنی اعتراضآمیز اعلام کرد که آمریکا باید هماهنگی لازم در خصوص این عملیات را با بغداد صورت میداد؛ چراکه این موضوع خط قرمز دولت عراق به حساب میآید. حتی کمیسیون امنیت پارلمان عراق هم از وزارت خارجه این کشور خواستار احضار سفیر ایالات متحده در بغداد و پاسخگویی نسبت به عملیات اخیر آنها شده است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با تاکید بر این موضوع که کتائب سیدالشهداء زیر نظر نیروهای بسیج مردمی عراق (حشدالشعبی) قرار ندارد، اظهار کرد: در برخی از اخبار منتشر شده «کتائب سیدالشهداء» را زیر مجموعه حشدالشعبی قلمداد کردهاند که این موضوع اشتباه است؛ کتائب سیدالشهداء به صورت مستقل فعالیت میکند و از سال ۲۰۰۳ (پس از سقوط صدام) فعالیتهای خود را شروع و ادامه داد. این جریان، طیف داوطلبان عراقی برای مبارزه با داعش به حساب میآیند و تنها با بسیج مردمی عراق همکاری و هماهنگی دارند اما از آنها دستور نمیگیرند. از این جهت فرماندهی کتائب سیدالشهداء اعلام کرده است که در پاسخ آمریکا در این خصوص را به موقع خواهند داد و این حق را برای خود به صورت جداگانه محفوظ میدانند.
وی افزود: پس از این حملات، مقامهای حشدالشعبی اعلام کردند که هیچگونه حملهای علیه آنها و نیروهای بسیج مردمی عراق صورت نگرفته است. همین موضوع نشان میدهد که کتائب سیدالشهداء به صورت مستقل وارد مبارزه با داعش شده است. در اینجا باید به این موضوع توجه داشت که آمریکاییها بر اساس توافق نظامی که با بغداد منعقد کردهاند اقدام به هرگونه فعالیت میدانی مخرب در این مسیر میکنند تا بتوانند پیروزیهای میدانی عراق را به نفع خود رقم بزنند. حتی بسیاری از مقامهای عراقی با انتقاد از همکاریهای نظامی آمریکا اعلام کردند که طی برخی از عملیاتها که نیروهای عراق به پوشش هوایی ائتلاف ضد داعش احتیاج دارند، شاهد هستیم که آمریکاییها چند ساعت بعد اقدام به هدف قرار دادن نقطه مورد میکنند یا کلاً منطقه دیگری را مورد هدف قرار میدهند.
ایالات متحده از سالهای گذشته تاکنون در صدد طراحی سناریوهای مختلفی بوده که قوای مسلح و ساختار سیاسی این کشور کاملاً به صورت هماهنگ با یکدیگر در این راه قدم بر میدارند. در حالت فعلی این سناریوها در حال عملی شده است؛ به گونهای که در نقاط شمالی عراق (مناطق شمالی مانند صلاحالدین، الانبار، تکریت و حتی بغداد) و خصوصاً نواحی کردنشین حضور آمریکا علنی است و حتی تفکیک آنها در دستور کار است. تا جاییکه در حدود ۱۰ هزار نفر از کارشناسان و تحلیلگران ریز و درشت آمریکا این موضوع را به صورت گوناگون بیان کردهاند.
وی در پایان با اشاره به سیاستهای آمریکا در خصوص عملیات آزادسازی تلعفر عنوان کرد: در مورد عملیات آزادسازی تلعفر که پس از پاکسازی موصل فوراً در دستور کار قوای مسلح عراق قرار گرفته است باید بگویم که این منطقه کاملاً تحت محاصره حشدالشعبی قرار دارد. چراکه ارتش عراق در نواحی دیگر به خصوص در موصل درگیر بود و حشدالشعبی به عنوان بازوی آن مسئولیت محاصره تلعفر را به عهده گرفت. تا جایی که در حالت فعلی ۸۰ درصد از تلعفر توسط حشدالشعبی پدافند میشود. از این منظر آمریکاییها در صدد هستند تا پس از پاکسازی تلعفر خواهان خروج بسیج مردمی عراق از این ناحیه شوند تا بتوانند پیروزی را به نفع خود رقم بزنند. با نگاهی به عملیاتهایی مانند موصل که آمریکاییها در آن حضور داشتند به صورت مشخص میبینیم که خسارات جدی به زیرساختهای حیاتی عراق وارد شده است اما در عملیاتهایی مانند آزادسازی تکریت و فلوجه که حشدالشعبی میداندار بود، این خسارات به کمترین حد رسید. لذا بدون تردید حشدالشعبی در عملیات تلعفر حضور خواهد داشت.